Календарь событий

12 февраля 2020

Мартдан алып, окъуп башларча

Хурметли жамауат!
Сиз бир тюрлю сылтаула бла «Заманнга» жазылалмай къалгъан эсегиз, халны тюзетирге онг барды.

Сейирлик тюбешиу

Мен Байдаланы Ибрагимни тамата къызы Сакинатма. Бахсан ауузунда, Къызгенде туугъанма. Жашлыгъым да андаётгенди. Башха таулу тиширыулача, юй тутаргъа, аш-азыкъ, жюниш этерге юйреннгенме. Кёчгюнчюлюкге да Бахсан ауузундан чыкъмагъанма. Уруш башланыр жылланы аллында Тилланы Абуталимге эрге баргъан эдим. Алгъа ала Иткъолда жашай эдиле, тюз да Минги Тауну аягъында. Бир-эки жыл анда жашай турабыз да, артда уа Губасантыгъа кёчебиз. Уруш Бахсан ауузуна жетген заманда бизни эки сабийибиз бар эди. Биринчибиз къызчыкъ эди - Халимат, аны гитчеси уа жашчыкъ. Анга Махти деп атайбыз.

«Элледе фахмулу сабийлерибиз кёпдюле, аланы айнытыргъа онгла къураргъа керекди»

Ахыр жыллада спортчуларыбыз хорламлары бла аслам къууандыра турадыла, кёп болмасала да, секцияла ачыладыла, гитче, уллу да жарау этеди. Бюгюн бизни ушакъ нёгерибиз стилевой каратеден тренер, айтхылыкъ каратечи Шахмурзаланы Шахмурзады. Ол стилевой каратеден спортну устасыды, 1996 жылда дунияны кубогун алгъанды, Россейни, халкъла аралы эришиулени призёруду. Бизни бла тюбешиуюнде Шахмурза улу ишини, жетишимлерини юсюнден айтханды.

Диетологла нени жашырадыла?

Адамны санларында бир-бир жерлери артыкъ бек нек семиредиле? Бу соруу кёплени тынчлыкъларын алып турады. Сёз ючюн, мен эслегенден, эр кишиледе асламында  къарынлары ёседи. Сыраны кёп ичгенледе ол аслам тюбейди. Алай ол ичгини къатына да бармагъанлада уа неден тууады бу жарсыу? Бу сорууну мен диетолог Чыпчыкъланы Аслижаннга бергенме.

Округда – алчыланы санында

Бу кюнледе Шимал Осетия-Аланияны ара шахары Владикавказда грек-рим тутушуудан СКФО-ну биринчилиги бардырылгъанды, анга округну битеу регионларындан 18 жыллары толмагъан умутландыргъан гёжефле къатышхандыла.

Алимле юйретедиле: китап окъуу жашауугъузну узун этеди

Кафканы «Метаморфозаларын» окъуп, Габриэль Гарсия Маркес жазыучулукъ ишни сайлагъанды. Хемингуэй илхамны Лев Толстойну «Война и мир» романындан алгъанды. Хар инсанда да китапла башха-башха сезимле туудурадыла, алай ала кёбюрек жашаргъа уа болушамыдыла? Бу соруугъа жууапны Йельск университетни алимлери излегендиле. Ала энчи тинтиу да бардыргъандыла: онеки жылны ичинде китап окъуу бла узакъ ёмюрлюлюкню байламлыкъларын тохташдырыр муратда абадан адамланы жашау халларын сюзгендиле, деп билдиредиле «Комсомольская правда» газетде.

Аякъларынг сау болса, жюрегинг тау болур

Адамны аякълары аны жашауунда къаллай уллу магъананы тутханларын ким да биледи. Ала саулукълу эселе, адамны ич органлары да cayлукълудула, жюреги, баууру, ёпкелери, аш оруну, мыйысы окъуна да тап ишлейдиле. Кёзлери ахшы кёредиле, къулакълары иги эшитедиле. Жаяу кёп жюрюген жюрекге да бек игиди.

Китап окъургъа сюймекликни къозгъар муратда

Акъ-Сууда китапханагъа бусагъатда ремонт этиле тургъаны себепли ол 15-чи номерли мектепде  кабинетледен биринде орналыпды. Анда ишлеген Светлана Мамедованы башламчылыгъы бла кёп тюрлю  тюбешиуле, конкурсла, викторинала, адабият ингирле бардырыладыла. Бу кюнледе уа  белгили сабий жазыучу Алан Милнни чыгъармачылыгъына бла жашау жолуна жораланнган тюбешиу болгъанды. Анга тёртюнчю классны окъуучулары чакъырылгъандыла.

Гитче предпринимательствогъа – банкны къошумчулугъу

Россельхозбанкны Къабарты-Малкъарда бёлюмю гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенлеге былтыр кредитледен 830 миллион сом бергенди.

Жерлени сугъарыугъа – аслам эс

Быйыл Къабарты-Малкъарда эл мюлк жерлени сугъарыугъа жарым миллиард сом чакълы къоратыллыкъды. Белгилисича бизни регионда жерчилик  артыкъ уллу файда келтирлик сферагъа саналмайды. Аны себепли РФ-ни Эл мюлк министерствосу мелиорацияны хайыры бла къыралны экспорт онгларын кючлендирир умутда сынам регионнга Къабарты-Малкъарны сайлагъанды.

Жашларыбыз къырал салгъан борчланы бет жарыкълы толтургъандыла, кавказлыны намысын тюшюрмегендиле, тукъумларына айып келтирмегендиле

15 февральда Совет аскерле Афганистандан интернационал борчларын толтуруп чыгъарылгъандыла  

Совет аскерле Афганистандан интернационал борчларын толтуруп чыгъарылгъанлы   30 жылдан атлагъанды. Ол кезиуде, бюгюнлюкде да бу къазауатны тюзлюгюню, бизни жашла анда къанларын тёкгенлерини магъанасыны юслеринден даулашла тохтамайдыла. Демократиялы республиканы бандитледен къоруулагъанланы, Совет Союзну чеклерин терроризмден эмда наркотрафикден сакълагъанланы статуслары уа энтта тохташдырылмагъандыла. Анга не зат чырмайды, ол уруш къаллай дерсле бергенди?

Битеу сёлешиу ингилиз тилде баргъанды

Бу кюнледе Къабарты-Малкъар къырал университетни тыш къыраллы тилле кафедрасы жарашдырып, «21-чи ёмюр: илму дунияны излемлери» деген ат бла конференция ётгенди. Ала уа анда ингилизча сёлешгендиле. Ол бу жол магистратура бёлюмледе окъугъанлагъа деп энчи къуралгъанды. Анга жаланда сагъынылгъан кафедраны башха-башха ызларында билим алгъанла угъай, бирси усталыкълагъа юйреннгенле да къатышханларын белгилерчады.

Бет жарыкълы къайтхандыла

Бахсан районну Жанхотия элинде «Джигит» тепсеу ансамбль къуралгъанлы жаланда эки жыл толгъанды. Алай  эсе да, ол кесини хунерин къуру республикабызда угъай, андан тышында да ачыкъларгъа, кёргюзтюрге жетишгенди.

Мен аппамы сюеме, аны бла ёхтемленеме

Окъуучуларыбыз редакциягъа жазып, телефон бла да сёлешип, жарсыуларын, оюмларын билдиредиле, жууукъларыны, ахлуларыны юслеринден да хапар айтадыла. Бу кюнледе да  Уяналаны Алимни къызы Элинадан аллай бир письмо келгенди. Ол кесини аппасыны юсюнден  былай жазгъанды:

Уллайгъанлагъа къайгъырыуну эм башха салып

Нальчикде Пенсиячыланы  союзуну эмда Тиширыуланы  шахар советини  бу кюнледе бирге бардырылгъан жыйылыуларында озгъан жыл тамамланылгъан ишле сюзюлгендиле эмда 2020 жылгъа борчла белгиленнгендиле.

Багъыу амалланы кёп тюрлюсюн хайырлана

Нальчикни Горный районуну тийресинде психомедицина-социал арагъа барып, анда къыяулу сабийле къалай тургъанлары бла шагъырейленнгенме. Аны  арбазына кире баргъанлай окъуна,  эслерге боллукъду ол медицина махкеме угъай, сабий садха ушагъанын.  Хар зат да гитчечиклени кёллери, кёзлери да къууанырчады. Эки къатлы юйню ичи жылыды, тазады, тюбю кюйюзле бла жасалыпды, къабыргъалада уа жарыкъ бетли бояула бла ишленнген суратла.  Къысхасы, бери жюрюгенле бир затдан да къыйналмазча жарашдырылгъанды хар зат да. Бек башы уа - мында сёлешмегенлени –сёлеширге, атламагъанланы – жюрюрге юйретедиле.

Мамыр кюнледе бардырылгъан юйрениулени урушда сынап кёрюр заман жетгенде

                                                                                 Уллу Хорламны 75-жыллыгъына                 
Батчаланы Элдарны кёкге сюймеклиги Нальчикде аэроклубха жюрюгенде башланнганды.  Андан ол Москвада авиация школгъа огъургъа барады. Аны бошагъандан сора таулу жашны Шимал-Кавказ аскер округга 38-чи авиаэскадрильягъа, 1938 жылда уа Узакъ Кюнчыгъышда 59-чу авиаполкга иедиле.