Мамыр кюнледе бардырылгъан юйрениулени урушда сынап кёрюр заман жетгенде

                                                                                                         Уллу Хорламны 75-жыллыгъына                 
Батчаланы Элдарны кёкге сюймеклиги Нальчикде аэроклубха жюрюгенде башланнганды.  Андан ол Москвада авиация школгъа огъургъа барады. Аны бошагъандан сора таулу жашны Шимал-Кавказ аскер округга 38-чи авиаэскадрильягъа, 1938 жылда уа Узакъ Кюнчыгъышда 59-чу авиаполкга иедиле. Ма мында  самолётланы техника жаны бла болумларына къарауну, аланы учаргъа хазырлауну борчу авиаинженер Батчаланы Элдарны боюнунда эди. Анга бойсуннган техникледен буюрулгъан иш ючюн жууаплылыкъны ол бек къаты сурагъанды.  Не аз да чырмыгъы болгъан самолёт кёкге кётюрюлсе, экипажгъа уллу къоркъуу тюшгенин инженер бек иги билгенди.

Мамыр кюнледе бардырылгъан юйрениу ишлени уруш болумлада сынап кёрюр заман да жетди. Ата журт уруш башланнганлай, Элдарны 58-чи дивизия школну техника бёлюмюне таматагъа салгъандыла. Ызы бла Юг-Запад фронтну 22-чи темир жол мастерскойларына оноу этерге буюргъандыла.

Немисли самолётла  ал кезиуде бизни аскерлерибизге айтып-айтмазча уллу халеклик салгъандыла.  Ала терк учуулары эм сауутлары бла да бизникиледен онглу болгъандыла.  Алай артдан артха совет авиация онглу болгъанды, кёкде «иеликни» да сыйыргъанды. Ма аллай къыйын болумлада уруш этгенди немислиле бла  Батчаланы Элдар. Аскер авиаинженер Батчаланы Элдар душманны позицияларын бомбала бла урургъа кёп кере учханды. Анга фашист самолётла бла хауа сермешлеге кирирге, стрелокну орунуна тохтап, «мессершмиттлени» пулемёт бла атаргъа да кёп кере тюшгенди.

Фашист авиация Батча улу къуллукъ этген авиаполкну самолётлары тургъан жерлеге кёп кере чабыууллукъ этгенди, жюзле бла бомбала атханды. Бир жол аэродромгъа ары дери бир заманда да болмагъанча къаты чабыууллукъ этилгенди. Фашист самолётла кёкню толтуруп къойгъан эдиле. Къарап-къарагъынчы ала аэродромну чач-тюк этдиле, самолётланы кюйген тютюнлеринден тёгерекни къара туман басханча болду. Лётчикледен, техника службада къуллукъ этгенледен да кёп адам ёлдю, жаралы болгъанла да аз тюйюл эдиле.

Сау къалгъанла ёлгенлени асыраргъа башладыла. Ёлюклени арасында алыкъа жаны ичинде болгъан бир адамны, насыпха, къайсы эсе да эслегенди, ансы эси тайып тургъанлай басдырып къояргъа боллукъ эдиле. Ол Батчаланы Элдар болгъанды. Аскер врачла аны ёлюмден къутхарыр ючюн алты айны кюрешгендиле. Этинде хазна сау жери къалмагъан, аны юсюне да терен контузия болгъан офицерни жашаугъа къайтарырбыз деп, ала анга кеслери да артыкъ бек ийнанмагъандыла. Болсада Элдар аз-аздан тириле, къарыу ала баргъанды. Госпитальдан къыяулу болуп чыкъгъанды. Биз сени ол дуниядан къайтаргъанбыз, саулугъунга сакъ бол деген эди анга кете туруп госпитальны баш врачы.

Уруш къазауаты баргъан жерледе Батча улугъа бек жууаплы жерледе къуллукъ этерге тюшгенди: 899-чу истребитель полкда, Калининград фронтну 820-чы штурм полкунда, Экинчи Украин фронтда. Урушда этген жигитлиги эм батырлыгъы ючюн ол  Къызыл Байракъны эм Къызыл Жулдузну орденлери, «За боевые заслуги»,  «Кенигсбергни алгъаны ючюн», «Уллу Ата журт урушда Германияны хорлагъаны ючюн» эм башха майдалла бла саугъаланнганды.  

Къазауат бошалгъандан сора Батчаланы Элдар 1118-чи Узакъ авиацияны аскер складында энчи оборудованияны бёлюмюнде къуллукъ этгенди. 1949 жылдан 1955 жылгъа дери уа Латвияны Даугавпилс шахарында авиация училищеде уруннганды. Къабарты-Малкъаргъа къайтханында уа республиканы связь жаны бла управлениясында ишлеп тургъанды.