Маданият

Халкъ тепсеулерибизни сейир дуниясында

Малкъарлыланы бла къарачайлыланы бай тепсеу искусстволары кёплеге сейир кёрюннгени сёзсюздю. Бизни буруннгулу тепсеулерибиз макъам, тилек, къадар, турмуш  бла къысха байламлыдыла. Алада адамны урунуу жолу, халкъны жашауу, жаныуар эм битим дунияла, къылыкъ, тарых кёргюзтюлюнедиле. Адет-тёре жаны бла  да тепсеу  энчи магъананы тутады. Сёзсюз, адет-тёре тепсеуле бюгюнлюкде буруннгу заманладан башха болгъандыла, тюрленнгендиле. Алай не заманлада да аланы энчилигине ич сезим, тепсегенлени кеслерича макъамны ангылай билиулери саналгъанды.

Алчы оноучуланы ачыкълап, алагъа билеклик этерге

Шимал-Кавказ федерал округдан къошулгъан конкурсчулагъа деп Пятигорскде 1 февральда  «Лидеры России-2020» деген эришиуню регионал жарым финалы ачыллыкъды. Келген 8334 заявкаладан жарым финалгъа 332 адам чакъырылгъанды, ала дистанцион халда урумда бек иги эсепле кёргюзтгенледиле.

Бурунгулула окъала бла нени юсюнден хапарлагъандыла?

Жашауунда кюн сайын бир жангы зат билген адамгъа насыплыды дерчады. Бюгюнлюкде халкъыбызны тарых байлыгъын, аны къуралыуу къалай болгъанын тохташдырыу, ачыкъланнган затланы да кенг жайыу керек жумушладан бириди. Аны магъаналыгъын ёсюп келген тёлюге ангылатыу а абаданланы борчларыды. Сёз ючюн, малкъарлыланы миллет кийимлерини юсюнден айта, энчи да тиширыула кийген жыйрыкъланы, аладагъы сейир окъала не себепден эм къалай бла сайланнганлары бек сейирди. «Мой дом Эльбрус» деген китапда аны юсюнден тынгылы информация барды. Аны автору Залийханланы Михаилгъа ыспас этерчады. 
 

Кёп шартланы ачыкълагъан суратла, документле

Нальчикде Бекмурза Пачев атлы библиотекада ишлегенле  ёсюп келген тёлюню  китапны сюерге юйретиуде кёп тюрлю амалланы хайырланадыла.

Уллуну, гитчени да сейирлерин къозгъай

Бу сиз кёрген китап басмадан чыкъгъанлы 13 жыл чакълы болады. Аны автору академик Залийханланы Михаилды.

КЪЫЗ КЕТГЕН КЪАЯ

Тау эл

Кёп жыл мындан алдача, бюгюн да сюеледи къая жуху сууукъ ташларын кюн таякъларына къыздыра. Бирде ала жылтырай, кёз къамата, бирде уа къызара, тюз да мыдыхча.

Жашауун жыргъа жоралап

Хар миллет маданиятны кесини энчи тарыхы, энчи айырмалы сыйлы инсанлары бардыла. Ол адамланы чыгъармачылыкълары культурада жангы ызны ызлап, жангы жулдузлай, андан ары барлыкъ, ызланырыкъ жолну кёргюзтедиле. Аллай инсанладан эди  КъМР-ни, КъЧР-ни да халкъ артисти Отарланы  Омар.  Бюгюн биз аламат фахмубузну, хурметли къарындашыбызны эсибизге тюшюре, аны юсюнден КъМР-ни сыйлы артисти, белгили жырчы эм педагог Владимир Кодзоков  «Певцы земли родной» (1992 ж.) деген китабында  жазгъан очеркин басмалайбыз. 

Жандан татлы болмаз

Гошахурайны жангыз жашы барды. Аты да Мухаммат. Ариу, тынгылы, низамлы жаш. Алайсыз да къалай болсун. Туугъан кюнюнден башлап къатын аллыкъ киши болгъунчунга дери анасы аны кёз жарыгъынча сакълап ёсдюргенди.

Патчах къызны сорууларына жууапла

Буруннгу  заманлада Малика деген патчах къыз болгъанды. Бир да болмагъанча субай, ариу жан. Байлыгъыны уа несин айтдыраса – чеги жокъ. Алай  ол ырысхыдан эсе  акъылны сайлагъанды. Заманы жетип, юйюр къураргъа  тебирегенде, акъылы,  билими болгъан эр излегенди кесине. Аны билир ючюн а жюз элли соруу къурагъанды. Алагъа тюз жууап бергеннге барыргъа айтханды. 

Алтын халыла бла накъышлагъа жан сала

Биринчи кере Мелюханланы Маратны къызы Феридени Хасанияны Маданият юйюнде бир къууанчлы жыйылыуда кёргенме. Бу алаша, назик  къызчыкъ,  университетни жетишимли бошап, искусстволаны 1-чи номерли сабий школуну Хасанияда филиалында ишлегенин айтханда, ийнанырыгъым окъуна келмегенди. 

Искусство эм асламлы информация амалланы факультетини декоратив-прикладной  бёлюмюн да ол бошдан сайламагъанды. Гитче заманында окъуна аны къолу хар неге да тап жарашханды, сурат ишлерге да бек сюйгенди, анга да хунери болгъанды. 

Страницы

Подписка на RSS - Маданият