КъМР-гъа 100-жыл

1937-1938 жыллада энчи комиссия, Нальчикни коммунист жаш тёлю школунда ишлеген Антонина Калмыкова бла  композитор Александр Покровский башчыла болуп, жаш фахмула излей, эллеге айланнгандыла. 

РФ-ни эм КъМР-ни халкъ артисти, КъМАССР-ни Къырал саугъасыны лауреаты Кучукланы Шабазны жашы Магомет миллет ийнагъы эди. Совет власть тау элде ёсген жашчыкъгъа ара шахарда окъурча саугъа этгенди. 

Къудайланы Чукайны жашы Мухтар, не тюрлю къыйын сынаула берсе да къадар, аладан айыпсыз ётюп, умутуна жол ызлагъан, муратына жетген, 
кесича учунуулу нёгерле табып, ала бла бирге миллетине хан саугъа этген 
адамча къалгъанды халкъыны эсинде.

Белгили штангачы Хаджи-Мурат Тырныауузда 1985 жылны 27 мартында Аккайланы Магометни бла  Фатиманы юйюрлеринде туугъанды. Спорт бла кюрешип гитчелигинден башлагъанды – беш жылында атасы аны спорт секциягъа элтгенди. Хаджи-Мурат жюзюуден башлагъанды, артда боксдан, каратеден жарау этгенди. Штанганы уа умутландыргъан гёжеф онбир жылында алгъанды эм, спортну бу тюрлюсю анга жуукъ болгъанын ангылап, кесин саулай да анга жоралагъанды. Аллах берген фахму, къадалып кюрешиу, ахшы тренерлени къолуна тюшгени - спортчуну жетишимлилигини мурдорудула. Битеу бу шартла Аккай улуну халисинде болгъандыла.

Шауаланы Черууну къызы Миналдан, «КъМАССР-ни маданиятыны сыйлы къуллукъчусу» деген атны алгъан биринчи таулу тиширыу, халкъыбызны таныулу адамларындан бири эди. Аны миллет адабиятха, маданиятха салгъан къыйыны уллуду. Юзюклери Уллу Ата журт урушха дери малкъар тилде чыкъгъан альманахда басмалансала да, китап болуп чыкъмагъан, алай а биринчи таулу романны авторуду эм таулулада биринчи бийик билим алгъан тиширыуду – 1933-1937 жыллада Москвада педагогика институтда тарых бёлюмде окъугъанды. 

Халкъыбызда атлары кёп айтылмагъан, ауанада тургъан ахшы адамла кёпдюле. Уруш аллы жыллада социал жалчытыуну наркому, артда 1970-чи жыллада да, солуугъа кетгинчи, бир кесек заманны социал жалчытыуну министри болуп тургъан Тёппеланы Тауени къызы Къаний аладан бириди.

1966 жылда Чыгырланы Магометни къызы Шамкъызгъа Социалист Урунууну Жигити  деген ат атауну юсюнден СССР-ни Баш Советини Президиумуну Указы чыгъады. 

Спортчуларыбызны араларында Россейни, Европаны, дунияны чемпионлары, Олимпиада оюнланы призёрлары да бардыла. Республикада биринчи болуп ауур атлет Аккайланы Хажи-Мурат а Олимпиада оюнлагъа эки кере къатышханды, кюмюш эмда доммакъ майдаллагьа тийишли болгъанды.

КъМР-ни, КъЧР-ни да халкъ поэти, РФ-ни М. Горький атлы Къырал саугъасыны, Халкъланы шуёхлукъларыны эм Сыйлылыкъны орденлерини иеси Зумакъулланы Мустафаны къызы Танзиля бу кюнледе кесини туугъан кюнюн белгилегенди. 

Мирзоланы Муратны жашы Алий малкъар тилде газетни чыгъарыугъа, аны айнытыугъа уллу къыйын салгъан адамладанды. Ол  Кёнделенни орта школунда окъугъанды, аны бошагъанлай, журналист усталыкъ берген институтха кирирге умуту бар эди. Алай къадар башхача оноу этеди – сунмай тургъанлай, Уллу Ата журт уруш башланады.