Календарь событий

24 июня 2020

«Къарачай-малкъар фразеология сёзлюк»

(Баргъаны)

 Ана тилибизни байлыгъын белгилеген шартладан биридиле фразеология тутушла. Ушакъда аланы тюз хайырланыу кёп жерледе зауукълукъ алдырады. Суратлау ариулукълары, тасха магъаналары бла ала бизни тил байлыгъыбызны кенглигин кёргюзтедиле.

 

Эл мюлк производство айный барады

Шимал-КавказСтатдан билдиргенлерине кёре, быйыл беш айны ичинде Къабарты-Малкъарда 9,1 миллиард сом багъасына эл мюлк продукция чыгъарылгъанды. Озгъан жылны бу кезиую бла тенглешдиргенде, ёсюм 3,4 процент болгъанды.

Алимле юйретедиле: китап окъуу жашауугъузну узун этеди

Кафканы «Метаморфозаларын» окъуп, Габриэль Гарсия Маркес жазыучулукъ ишни сайлагъанды. Хемингуэй илхамны Лев Толстойну «Война и мир» романындан алгъанды. Хар инсанда да китапла башха-башха сезимле туудурадыла, алай ала кёбюрек жашаргъа уа болушамыдыла? Бу соруугъа жууапны Йельс университетни алимлери излегендиле. Ала энчи тинтиу да бардыргъандыла: онеки жылны ичинде ала китап окъуу бла узакъ ёмюрлюлюкню байламлыкъларын тохташдырыр муратда абадан адамланы жашау халларын сюзгендиле, деп билдиредиле «Комсомольская правда» газетде.

ГАЗЕТЛЕГЕ, ЖУРНАЛЛАГЪА ЖАЗЫЛЫУ БАШЛАННГАНДЫ

Хурметли жамауат!

2020 жылны экинчи жарымына жазылыу кампания башланнганды.

Сиз «ЗАМАН» газетге почтаны къайсы бёлюмюнде да жазылыргъа онг табарыкъсыз. Магъаналы ишни болжалгъа салмагъыз!

Жазылыуну алты айгъа багъасы – 684 сом 48 капек.

Бизни индексибиз – П5893

 

Японияда да бардыла къартла…

Тыш къыраллада турист къауумланы араларында  чалбашлыланы кёрюрге боллукъду. Жарсыугъа, абадан россейлиле хазна эсленмейдиле экскурсиялада. Баям, бизни пенсияларыбыз узакъ жерледе солурча онг бере болмазла. Японлула уа бек кёпдюле къайда да: Луврда, Эрмитажда, Колизейде да…Некди алай? Японияда уллайгъан адамланы жашаулары бизникинден айырмалы болгъаныны сылтаулары неди? Аны юсюнден Черек районну билим бериу управлениясыны бёлюмюню башчысы, географиядан устаз Глашланы Фаризат айтханды:

«Наныкъла бла дарманлы хансла ёсдюрюу иги файда келтирген иш болгъанына эс бурмайбыз»

Эл мюлкню айнытыуну юсюнден айтханда, аны баш бёлюмлеринден сора да, сёз ючюн битимчиликден, малчылыкъдан, къырал, мен оюм этгеннге кёре, башха сфералагъа да тийишли эс бурургъа керекди, дейди РАЕН-ни академиги, РФ-ни илмусуну сыйлы къуллукъчусу Пшикан ТАОВ. Алим айтханнга кёре, сёз мында жюзюмчюлюкню, тау районлада терек бахчаланы къурауну, бал чибинлени жайыуну, наныкъланы ёсдюрюуню юслеринден барады. Дарманлы битимлени, хансланы бир-бир тюрлюлери фармацевтика, парфюмерия промышленностьда хайырланыргъа боллукъдула.

Шимал наныкъ бизде иги аякъланнганды

Къабарты-Малкъарда голубиканы ёсдюрюп башлагъандыла. Республиканы Эл мюлк министерствосунда айтханларына кёре, бюгюнлюкге тийишли бахчала битеу да 56,5 гектарны аладыла.

Кезиулю сабан ишле тап барадыла

РФ-ни эл мюлк министри Дмитрий Патрушев аш-азыкъ эмда эл мюлк продукция бла байламлы болумгъа мониторинг этиу жаны бла оперативный штабны кезиулю жыйылыуун бардыргъанды

Къыралдан болушлукъ – агробизнесни жетишимлилиги

Белгилисича, агропромышленный  производство экономиканы  къоркъуулу  жыл сайын уллу къоранчла сынагъан  бёлюмюне саналады.   Сёз ючюн, быйыл жайны биринчи кюнлеринде окъуна   Къабарты-Малкъарда хауаны кюйсюзлюгю – къаты жел, жауун эм буз районлада эл мюлк жерлеге заран жетдирир ючюн къоймагъандыла.  Эм бег а Бахсан, Май эм  Прохладна  районла апчыгъандыла. Саулай айтханда, 18,8 минг гектар сабанлыкъ  бла 1,4 минг гектар терек бахчалыкъ тозурагъанды.

Юзюлген умутла

Мен айтырыкъ хапар керти да жашаудан алыннган юлгюдю. Адам улу жашауун кеси сюйгенича, ырахатлы башласа, андан ары да алай бардырса, ол неден да иги эди. Аллай насыплары кёплени тутмайды. Жашлыгъыбызда этген жангылычларыбызны жашауубузну узунуна да тюзетип бошаялмай къалабыз. Къадар абына-абына барыргъамы буюра болур? Кеси башы бла сынагъынчы, адам акъыл юйретиуге къулакъ салмаз. Нек болур алай? Огъесе ол тюзетилмез жазыумуду?..

Жилекден бай тирлик

«Жилек тала» деген эл мюлк предприятие Баксанёнок элде орналады. Шёндюледе анда къазауатда тирлик жыйыу барады, деп билдиргендиле КъМР-ни Эл мюлк министерствосундан.

«Къоркъама неда саусузгъа эрийме десенг, бу усталыкъда чыдаяллыкъ тюйюлсе»

Ауругъанлагъа болушлукъ этип, аланы кеслеринден, жууукъ-ахлуларындан ыразылыкъ табып ишлегенле уа аз тюйюлдюле. Россейни Анестезиологларыны – реаниматологларыны федерациясыны правленини эмда ол федерацияны  нейроанестезиологларыны – нейрореаниматологларыны секциясыны келечиси, Нальчикде республикалы клиника больницаны врачы Геккиланы Сафарны къызы Жаннет да аллайладан бириди. Ол билимин, заманын аямай, саусузлагъа болушуп келгенли энди къыкъ жылгъа жууукълашханды.

Акъылманнга илмуда жашырынлыкъ жокъду

Россей Федерацияны Сыйлы изобретатели эмда Сыйлы метеорологу, Гидрометеорология службаны махтаулу ишчиси, 250-ден артыкъ илму ишлени, ол санда 165 жангычылыкъны автору, техника илмуланы кандидаты. Быланы барысыны да иеси - жашаууну аслам кесегин илмугъа къуллукъ этиуге берген Байсыланы Хажи-Муратды.

 

Терслигине жолукъдурурча – вахта

Эркинликлери сыйырылгъан адамлагъа тюзетиучю колонияла ишлеп башлагъандыла.               Алада 900-ге жууукъ адам турлукъдула, дегенди Россейни ФСИН-и башчысыны орунбасары Валерий Максименко. Ол айтханнга кёре, бузукълукъчуну терслигине жолукъдурууну жангы тюрлюсю – зор бла ишлетиу – аны жамауатдан айырыу тюйюлдю. Тюзетиучю колонияда турууну, юйлеринден узакъда урунуп, общежитиялада жашагъан вахтовиклени ишлери бла тенглешдирирге боллукъду.

Керек болмай къалгъан ана

Иги келининг болгъандан уллу байлыкъ болурму? «Къызы болсун, къыз туусун», - дейдиле да, аман къыздан эсе, ол туумай къалгъан къыз ол болсун», - деригинг келир, бу хапарны окъусанг.

Сабий садмы, юймю?

Тау элледе да сабий садла ачылгъандыла. Алгъын аппалары эм ынналары, аталары эм аналары, эгечлери эм къарындашлары бла бирге ёсген сабийле энди къырал юйледе кечинедиле. Жаланда солуу кюнлери озады ёз юйлеринде. Ол игимиди огъесе  аманмыды? Аны юсюнден Нальчик шахарда алтмыш биринчи сабий садны юйретиучюсю Балаланы Эльмира бла ушакъ этгенбиз.