Жамауат

Бабугентге жетип, жол экиге айланса, аладан бири Бызынгы ауузгъа, бийик къаялагъа элтеди. Бир кесекден кукурт къатыш, таза, дарман шаудан чыгъады. Ол аш оруннга, тери ауруулагъа да жарайды. Сууну татыуу эки ыйыкъны ичинде сакъланады.

Ариу затла кёпдюле дунияда, алай а бизни башха, бизге тёрели болмагъан «ариулукъгъа» юйретирге кюрешгенле андан да асламдыла бюгюн. Бу затлагъа шагъатлыкъ этген шартла кёпдюле, бютюнда чыгъармачылыкъ ишледе. 

Керти хапар

Уруш барады, къыяма айланнган кибик. Топла, от къуса, улуйдула. Кечемиди, кюнмюдю? Солдатла къырыладыла, сабан кюеди.

Уллу Ата журт урушну заманында урушдан «къысталгъан» таулу жашланы бир къаууму, туугъан халкъларын налат Сталин къайтмазгъа сюргенине ийнанмай, Малкъаргъа келгенде, ата-аналарын, ахлуларын, юйдегилерин тапмай, аланы излеп, Къазахстаннга, Къыргъызстаннга бара эдиле. 

Эслегенмисиз, арт кезиуде миллетибизде сабийлени, ол угъай, таматаланы да бууунларында бир къызыл баучукъ тагъылыпды. Аланы артистле, жырчыла, футболчула да жюрютюп, халкъда, жамауатда, бютюнда уа ёсюп келген тёлюде кенг жайгъандыла. Алай къызыл бауну буууннга къысардан алгъа уа бу тёре къайдан келгенди, ол къаллай магъананы тутады, муслийманлагъа ол жараймыды, деп сагъыш этген болурламы адамларыбыз?

Шарла къайдан чыкъгъанларыны юсюнден илмуну адамларыны оюмлары бир кибик тюйюлдюле. Биз аланы хауа неда гелий бла кёпдюрюлген илляулача билебиз. Алай аланы тарыхларыны тамыры тереннге кетеди, Кюнбатыш къыраллагъа.

Хасаниячы жашла кёп жерледе спорт бла атларын айтдырып келедиле. Ала келтирген хорламла бла жаланда ала кеслери, ахлу-жууукъ, аланы юйретген тренерле угъай, саулай малкъар халкъыбыз да ёхтемленеди. Ол жетишимле бу махтаулу спорт школну, элни, миллетибизни да тарыхына жазылып барадыла.

2004 жылны сентябри Шимал Осетияны бир гитче шахарыны, аны къой, саулай Россейни да жашауун тюрлендиргенди. 3 сентябрь бизни къыралгъа энчиди, эсгериуню бла бушуу этиуню кюнюдю, Терроризмге къажау кюрешни бир ниетлилигини кюню.

Онтогъузунчу ёмюрню экинчи жарымында Малкъаргъа бир тюрлю бир жумуш бла келген россейли жолоучула, араларында белгили алимле, тарыхчыла, этнографла, картографла, адабиятчыла, композиторла, биологла да, кёп болгъандыла. Келгенлени барысына да Бахсан ауузунда Орусбийланы Мырзакъулну жашы Исмайыл къонакъбайлыкъ этгенди.

Алгъын таулуланы таула бла, тёгереклеринде табийгъат бла байламлыкълары бек къаты болгъанды. Кырдыкладан чайла ол эртте заманладан келедиле. Туристле да тау элледе аш–суу жерледе кырдык чайны излейдиле: анда тауланы ариу ийислери, табийгъат татыу табадыла. Алай тёрели чай да аш отоуну бийлегени баямды.