Юзюлген умутла

Мен айтырыкъ хапар керти да жашаудан алыннган юлгюдю. Адам улу жашауун кеси сюйгенича, ырахатлы башласа, андан ары да алай бардырса, ол неден да иги эди. Аллай насыплары кёплени тутмайды. Жашлыгъыбызда этген жангылычларыбызны жашауубузну узунуна да тюзетип бошаялмай къалабыз. Къадар абына-абына барыргъамы буюра болур? Кеси башы бла сынагъынчы, адам акъыл юйретиуге къулакъ салмаз. Нек болур алай? Огъесе ол тюзетилмез жазыумуду?..

Рашид (деп атайым мен анга, атын букъдура) бла мен университетде бир курсда окъугъанбыз. Арабызда бек иги жашладан бири эди десем, ётюрюк айтмам. Окъуялгъаныча кюреше эди. Тынч, намыслы, ариу адетли, уяла билген жаш адам.

Жангы жылгъа аталгъан ингирлени биринде, экибиз да бир элли, тенг къыз нёгерим Сакинат бла танышдырама Рашидни. Жаш бла къыз бир бирлерине бюсюрегенлерин кёргенимде, къууаннганым эсимдеди.

Окъууну бошап, Минги тауну тийресине солургъа баргъаныбызда, Рашид сау кюн Сакинатны къатындан кетмеди. Ала, олтургъан жерибизден айырылып, кеслери ушакъ эте эдиле. 

Дипломларыбызны къолгъа алып, кимибиз – ары, кимибиз бери болдукъ. Мындан ары не этеригибизни оюмлай, иш къайгъыгъа кирдик. Сакинат а тюрленнген эди – ол юйюне тюрлю-тюрлю дин китапла келтирип, аланы окъууда оздура эди заманын. Намаз этип да башлады. Ары дери: «Манга къысха жыйрыкъ киерге нек къоймайсыз?» - деп даулаучу Сакинат жаулукъ къысып, узунетек жыйрыкъла кийип тебиреди. Аны ол халын жаратмай, атасы-анасы ариулукъ бла да, уруш-тюйюш бла да кюрешдиле, тешдиралмадыла.

«Сукъма онсегиз жылынгдан башынгы бу отха!» - дей, жюреклери ачыудан тарала эди. Алай Сакинат жангыз да Рашидни айтханына тынгылай эди.

Бир тюбегенлеринде, къыз, мен бу къаугъаладан эрикгенме деп, жашха тарыкъды.  Ол ишлени билгенден сора Рашид Сакинатны къачырып кетди.

Ызындан келгенлеге къыз бек къаты болду:

- Мен мында къалыргъа сюеме, алып кетсегиз да, биягъы бери къайтырыкъма, - деп тохтады.

- Да не этейим, айтханыма сыйынмадынг, мени ыразы этмединг, кесинги тыйдырмай келдинг бери.  Ёлеме бла кетеме дегенни киши тыялмаз. Къаргъагъан а этерик тюйюлме. Къууанч бла жаша! – деп, анасы, адетдеча, той-оюн бардырыугъа киришди.

Келин болуп, уллу юйюрге кирген Сакинат, чынтты муслийман кишини юйдегисича, баш иесини айтханындан чыкъмай жашап турду.

Къайын атасы – огъурлу адам – юч жашын да аллына тизип, къурулуш ишле бла юйюрюн кечиндире эди. Кеси намаз этмегенликге, жашларына уа бир кюн да чырмамады. Аллахны динин тутханларына ыразы болуп турду. Аналары да ол оюмда - наркоманлагъа бла ичгичилеге къошулмай, хауле айланмай, урламай-тонамай эселе, юйюрлерин кечиндире эселе, андан сора, не медет, дегенча. Жашла не заманда да кёз алларында, кишиге хайырлары болмаса, хаталарын тийдирмей, къарыуларына кёре ишлеп жашай эдиле.

Алай ырахат жашау тауусулду. Жаш адамла тынч тургъанлай, уллу палах келди. Рашид, алданып, ётюрюк динчиледен келген къаугъалагъа къошулуп, ажымлы жоюлду.

Хата къайдан келгенин билмезсе. Сабыр, умуту алда болгъан жаш къалай алданды? Нек атланды ол терс жолгъа? Не зат ючюн? Аны ол ишге не зат тюртгенин биз ангылаялмадыкъ.

Атаны-ананы айтханындан чыкъмагъан сабий, уллугъа намыс-сый бере билген, нек терсине айланды? Жаш адам, жангы къуралгъан юйюрюню хычыуунлугъун, татыуун да ангыламай кетди.

Сакинатны ахшы умутлары да юзюлдюле. Эки жашчыгъы да ёксюз болдула, кеси уа жыйырма эки жылында баш иесиз къалды. Мудахды. Ата юйюне къайтды.