Саулукъ

Туберкулёз саулукъ сакълауда къыйын аурууладан бириди. Жарсыугъа, арт жыллада андан акъылбалыкъ болмагъанла да ауругъанлары эсленеди. Нальчик шахарда туберкулёзгъа къажау диспансерни врачы Ахматланы Руслан бла бу къыйын ауруудан сакъланыр амалланы юслеринден ушакъ бардыргъанбыз.

«Сизни газетни юсю бла Нальчикде республикалы клиника больницаны нефрология бёлюмюнде ишлеген битеу врачлагъа, медсестралагъа, бютюнда бег а Баккуланы Лейля Халимовнагъа уллу жюрек ыразылыгъымы билдирирге сюеме. Мени анам, къыйын ауруп, больницаны бу бёлюмюне тюшеди. Лейля Халимовна олсагъат аны анализлерин этдирип, бюйреклери къалай бла ауругъанларын тохташдырып, багъыуну амалларын табады. Ючюнчю кюнюнде окъуна анам кесин таныйды, ауруу да сынтылыракъ болады. Врачны билимлилигини бла тирилигини хайырындан анам жашаугъа къайтханды.

Арт жыллада россейли фармацевтика терк айнып барады.  Тыш къыраллы дарманланы орунуна кесибизникилени алып башлагъанбыз.

Адамны териси саулугъуну юсюнден кёп зат билдиреди, деген хапар кертимиди? Терини, жаш замандача, ариулай сакъларгъа онг бармыды? Бу соруулагъа жууап излей, биз Нальчик шахарда тери-венерология поликлиниканы врачы Къулийланы Анжела бла ушакъ этгенбиз.

Шахарчыланы тёртден бири  жукъудан къанмайдыла.  Ол, жыгъылыуладан бла аварияладан  сора да, саулукъгъа уллу заран келтирирге болады.

1. Ауурлукъгъа  керексиз килограммла къошуладыла

Жукъуну жетмегенини заранын биз татлы затланы ашап селейтирге кюрешебиз. Чикагону университетини  медицина арасыны тинтиучюлери шарт туура этгенлерине кёре,  адамла  жукъу жетмегенни  печенье, чипсы, конфетле бла жалчытыргъа излейдиле. Бу ашарыкъла  уа суткагъа керек калорийлени 90 процентин тутадыла.

КъМР-ни Саулукъ сакълау министерствосундан билдиргенлерича, жыл башланнганлы республикада 1054 рентгенэндоваскуляр операция этилгенди.  Ол Республиканы бийик технологиялы арасында бла Республиканы клиника больницасында жюреклери ишемия эм коронар аурууладан къыйналгъанлагъа этиледи.

Сабий саддан башлап окъуна бир-бир балачыкъла семизчикледиле, башхалары уа арыкъладыла. Аны сылтауу недеди? Бу соруугъа жууапны врач Балаланы Жаухар  береди:

Къабарты-Малкъарны Жамауат палатасыны жыйылыуунда социал магъаналы аурууланы профилактикасы эм багъыу къалай баргъанын сюзгендиле. Аны бла байламлы оюмларын республиканы саулукъ сакълау министрини орунбасары Татьяна Аникушина, ведомствону ВИЧ-инфекцияны диагностика этиу эм багъыу жаны бла штатдан тышында баш специалисти Аминат Шомахова, туберкулёзну багъыу араны баш врачыны къурау-методика иш жаны бла орунбасары Лаура Зекореева билдиргендиле. 

Быйыл жылны аллындан бери «Саулукъ сакълау» миллет проектге кирген «Жюрек эм къан тамыр ауруулагъа къажау» къырал программагъа кёре, 1054 адамгъа рентгенэндоваскуляр оперция этилгенди.

Кёп болмай Россейни    илму-излем арасыны Астраханьда   бёлюмюню оториноларингология жаны бла специалистлери  юч кюнню ичинде Нальчикде, Элбрус, Золск, Басхан, Прохладна эм Терк  районланы ара больницаларында 150 саусузгъа къарагъандыла. Аны кезиуюнде эм онгсузлагъа саналгъан бир къауум адам федерал арада операция этилирге айырылгъандыла.