Маданият

(Баргъаны) 
 Суратлау магъаналы, бир бирлерине къошулуп,  энчи магъана къурагъан сёз тутушланы бизни ата-бабаларыбыз кёп сынауладан сора такъгъандыла. Аланы билип, ушакъда хайырланыу уллу зауукълукъ береди.
 

Баям, хар инсанны да болур жюрегинде назмучулукъ. Жашауну ангылай тебиресе, ол аны сёз бла айтыргъа итинеди. Бирле аны ариу тизгинлеге тизип белгили этедиле. Аланы окъуй, авторланы жюреклеринде болгъан сезимле бла шагъырейленебиз. Алагъа кёре оюм этебиз. Бирде уа жашаугъа жангы кёзден окъуна къарайбыз. Алайсыз тёгерек сейир да болмаз эди.

Республикада не тюрлю байрам да «Терские казаки» жыр эм тепсеу къырал фольклор ансамбльсиз болмагъанын кёпле биледиле. Ол сахнагъа кесича къууат сала, залны къазакъ культураны энчилигине «бёлейди». Кёлню кётюрген, жашаугъа сюйюндюрген, бирде уа сагъышландыргъан тепсеулери, жырлары бла къараучуну къууандыргъанлай келеди. 

Малкъарлыланы бла къарачайлыланы, белгилисича, буруннгудан келген адетлери кёпдюле. Аланы энчиликлерин, ариулукъларын айтып тауусур онг жокъду. Бюгюнлюкде аланы  бир къаууму унутулгъанды, бирсиле унутулгъан чекге жетипдиле, бирсилери уа алыкъа саудула, жюрютюлюпдюле.

Быйыл РСФСР-ни, КъМАССР-ни  искусстволарыны сыйлы къуллукъчусу Трувор Карлович Шейблер туугъанлы 120 жыл болгъанды. Жашаууну къыркъ жылдан артыгъын ол композиторлукъ ишге жоралагъанды, аладан жыйырма бир жылны Къабарты-Малкъарда оздургъанды. Ол заманда фахмулу композитор малкъарлыланы бла къабартылыланы миллет макъамларын айнытыугъа уллу къыйын салгъанды. Аны таулула бла байламлыкъларыны юсюнден алтмышынчы жылланы аллында КъМР-ни халкъ артисти Отарланы Омарны эсгериулери къолубузъа тюшгендиле. Ол къыйматлы сёзлени бюгюн басмагъа жарашдырып беребиз.

 (Баргъаны)

Суратлау ариулукълары, тасха магъаналары бла бизни тил байлыгъыбызны ёсдюрген кючдюле фразеология тутушла. Аланы иги билиу жюрекге зауукълукъ береди.

Автобус сакълап тургъан жерибизде нёгерим бир тиширыу бла саламлашды. Жыл саны эллиден атлагъан, жарыкъ мангылайлы адам. Арада эки-юч такъыйкъа озгъанлай, бизни къатыбызгъа бир эр киши келди да, ол да бизни бла жарыкъ саламлашды. Нёгерим танышы кёп болгъан, тенглик, жууукълукъ да жюрюте билген адамды да, сейир этмедим. Ол эр кишини уа таныдым.

Терезе жанында жатхан ауругъанны кёлю жарыкъ болса да, бети уа саргъалыпды, сыпхарылып. Киргенибизлей, башхалача болмай, ёрге къобуп:

Бу кюнледе Къасбот юч жангы жыры бла къууандыргъанды. Къасбот десек къайсыбыз да билебиз сёз кимни юсюнден баргъанын. Ол халкъыбызны сыйлы адамларындан бири - поэт, макъамчы, жырчы, Къарачай-Черкесни халкъ артисти Тамбийланы Къасботду. Аны сейирлик, терен магъаналы жырларын къайсы элибизде да эшите турабыз. Хар тынгылагъан авторгъа ариу алгъышла айтадыла.

Къабарты-Малкъарны сыйлы артисткасы, «Балкария» фольклор-этнография къырал тепсеу ансамбльни солисткасы, «Гордость Кавказа» деген ансамбльни художестволу башчысы Жанатайланы Ирэна кёп болмай экинчи кере аналыкъны сынагъанды. Юйюр тамата Шауаланы Рамазан фахмулу юй бийчеси бла бирге «Балкарияда» тепсейди эм «Гордость Кавказа» ансамбльде сабийлени тепсеу искусствода биринчи атламларын этерге болушады. Бу эки фахмулу адам бир бирге билеклик эте, бир ишни тутханлай, аны жетишимли айныта  барадыла. Ирэна бюгюн мени ушакъ нёгеримди.