Саулукъ

Маллада къутургъан ауруу бек къоркъуулугъа, адамны, жаныуарланы да ёлюмге келтирирге боллукъгъа саналады. Вирус къаннга ырахын хайыуанны шытысы бла тюшеди, ызы бла нерва системагъа ётюп, анда жайылады, сырт сюегине бла мыйысына уллу заран салады. Ол ауруу жукъгъан адамны санлары къурушуп, бек ачытадыла, ол  жарыкъдан, тауушладан къачады, аууз сууун тыялмай тебирейди, ызы бла уа солууу, жюреги да тохтайдыла.

 *Вентиляторну аллына буздан толу табакъны салыгъыз.

Жылы жазны, солуу кюнлени, кюч-къарыу алгъан, иммунитетни кючлендирген, тахта кёгетле, жемишле бишген кезиуню сюймеген, баям, бир жан да болмаз! Жарсыугъа, вируслу Гепатит А эмда чеги ауруула да  бу  айлада аслам жайыладыла. Аладан аурургъа  къоркъуулу къауумгъа кёгетлени, къолланы да таза жуумагъанла, кирли кёлледе жуууннганла, тенгиз продуктланы (сёз ючюн, устрицала, мидияла...) тынгылы къууурмай ашагъанла тюшедиле.

Адамны кесине неда аны сабийине прививка этерге кереклисини юсюнден даулашла не заманда да тохтамайдыла. Алай кёпжыллыкъ сынаула бла статистика шартла профилактика халда дарман салыргъа кереклисин шарт белгилейдиле. Бу амал адамгъа не береди, аны къаллай къоркъууладан сакълайды - аланы юсюнден бизге Роспотребнадзорну КъМР-де управлениясыны специалист-эксперти Татьяна Луцкая айтханды.

Жууукъ заманда Россейде жалгъан промышленный, аш-азыкъ продукцияны чыгъаргъанланы уголовный жууапха тартып тебирерикдиле. Аланы адамны саулугъуна заранлары болмаса да, производительлени неда тюрмеге олтуртурукъдула неда уллу тазир тёлетирикдиле. Кодексге бу тюзетиулени Роспотребнадзор МВД бла бирге жарашдыра турады, ызы бла ала Къырал Думаны къараууна ийилликдиле, деп билдиреди «Московский комсомолец-Кавказ» газет.

Жай жылны эм сакъланнган кезиуюдю десек, баям, жангылмазбыз. Адамла солуу кезиулерин жылы айлагъа тюшюрюрге, айхай да, сюедиле. Алай иссиликге тёзалмагъанла да аз тюйюлдюле. Керти да, къызыуда ишлеген къыйынды, санла да къарыусуз этиучюдюле. Газет окъуучуларыбыз жай иссиликни къалай кётюргенлерин билир ючюн, биз соруу бардыргъанбыз.

 Сабий саддан башлап окъуна бир-бир балачыкъла семизчикледиле, башхалары уа арыкъладыла. Аны сылтауу недеди? Бу соруугъа жууапны Нальчик шахарны ючюнчю номерли поликлиникасыны педиатры Наталья Лукина береди:

Соруу: Хант туз хайырлымыды саулукъгъа огъесе хаталымыды?

Бёзюланы Зухура, газет окъуучу

Биз жашауубузну хар кюню да къууанчдан толса сюебиз. Алай хар адамны къадарында да боладыла къыйын кезиулери. Медицина илмуланы доктору, профессор Теммоланы Лейла айтханнга кёре, адам, орта эсеп бла айтханда, кесини ёмюрюнде жетмиш  литр жилямугъун тёгеди. Кюлюуню багъыу кючю болгъанын хар ким да биледи. Жиляу адамны саулугъуна себеплик этгенини юсюнден а, нек эсе да, хазна айтылмайды. Болсада, медикле билдиргеннге кёре, жиляуну хайыры да кюлюунюкюнден аз тюйюлдю.               

Кюнде кёп заманны турургъа нек жарамайды?

          Къартаяма деп къоркъмай, кюнде къаллай бир заманны туругъа жарайды деген соруу арыкъ болурча не ашаргъа керекди дегеннге ушайды. Быллай оюмгъа алим, биомедицина технологияла эм къартлыкъны генетикасы жаны бла эксперт, «Илму жашауну кёбейтир ючюн» фондну вице-призединти Юрий Дейгин келгенди. Ол адамны чархы загарны къалай кётюргенини юсюнден ахыр илму-медицина эсеплени «Комсомольская правда» (fm.kp.ru) радиода «Охотники за мифами» деген бериуде келтиргенди.