Саулукъ

Алгъын заманлада аурууну хорлар онглары болгъан кёп амаллагъа бусагъатда жараусузлагъача къарайдыла. Бирде уа ала къоркъуулула окъунадыла.  Врач-педиатр Евгений Тимаков  аналаны бла аммаланы бу жаны бла жангылычларыны юсюнден «Комсомольская правда» газетни корреспондентине хапарлагъан эди. Ол амалланы хайырлылыкъларын, хаталыкъларын къатлап эсигизге салайыкъ.

Адам тюшюнде кёрген затла аны мыйысыны солумагъаныны угъай, анга бир тюрлю жумушну толтурургъа неда бир ышаннга эс бурдурургъа кюрешген шартладыла дерни аллында, британлы сомнолог (тюшню тинтген илму) Ян Уоллес отуз жылны ичинде 150 мингден аслам тюшню сюзгенди.

Диабетден ауругъанланы саны, медицина алгъа баргъанлыкъгъа, айхай да азаймайды. Андан къыйналгъанланы араларында сабийле да аз болмагъанлары уа бютюнда жарсытады. Аны юсюнден тинтиуню «Экспресс газета» бардыргъанды.

Эфендиланы Василийни къызы Лейля Санкт-Петербургда Киров атлы Аскер-медицина академияны Офтальмологиядан бёлюмюнде ординатураны ётеди. Кёз врачланы хазырлауда бу учреждение Россейде биринчи, битеу дунияда уа экинчи жерни алады. Ары дери жаш специалист Къабарты-Малкъар къырал университетни Медицина факультутетин, аны ызындан а Ставрополь шахарда интернатураны жетишимли бошагъанды. Бюгюн ол бизни ушакъ нёгерибизди.

Белгилисича,йод  адамны саулугъуна бек керекли элементледен бириди. Аны юсюнден Огъары Малкъарда больницаны баш врачы Чаналаны Аслижан бла ушакъ этгенбиз.

Кёп сабийле садха неда школгъа жюрюп башлагъанлай ауруп тебирейдиле, алагъа асламысында кесекле тиедиле, жётел этедиле. Гитчеге быллай кезиуде терк эм тюз медицина болушлукъ этилмесе, ауруу ёпкелеге, бронхалагъа ётеди, бютюн къыйын багъылады. Бизни бюгюннгю ушакъ нёгерибиз Мурзаланы Суфиянны къызы Зулихады. Ол, Къабарты-Малкъар къырал университетини медицина факультетин бошап, Москвада И.М.

Къозла жюрекге хайырлы битимледен бирине саналадыла, дегенди саулукъ сакълау биригиуню Гарвард школунда медицина илмуланы доктору Марта Гуаш Ферре. Аны юсюнден «Газета.Ру» билдиреди.

Китап окъугъандан сора кёзлеригизге зыгъыр къуйгъанча эсе, къургъакъ хауа болгъан отоуда ала къызара эселе, аязда жилямукъла къуюла эселе, ол «къургъакъ кёз» деген аурууну, илму тилде уа анга къургъакъ кератоконъюнктивит дейдиле, белгисиди.

Къартаяма деп къоркъмай, кюнде къаллай бир заманны турургъа жарайды деген соруу арыкъ болур ючюн  не ашаргъа керекди дегеннге ушайды. Быллай оюмгъа алим, биомедицина технологияла эм къартлыкъны генетикасы жаны бла эксперт, «Илму жашауну кёбейтир ючюн» фондну вице-президенти Юрий Дейгин келгенди. Ол адамны чархы кюнде кюйгенни къалай кётюргенини юсюнден ахыр илму-медицина эсеплени  радиода «Охотники за мифами» деген бериуде келтиргенди.

Жууукъ заманда Россейде жалгъан промышленный, аш-азыкъ продукцияны чыгъаргъанланы уголовный жууапха тартып тебирерикдиле. Аланы адамны саулугъуна заранлары болмаса да, производительлени неда тюрмеге олтуртурукъдула неда уллу тазир тёлетирикдиле. Кодексге бу тюзетиулени Роспотребнадзор МВД бла бирге жарашдыра турады, ызы бла ала Къырал Думаны къараууна ийилликдиле, деп билдиреди «Московский комсомолец-Кавказ» газет.