Календарь событий

Бу кюнледе «Шахар тийрелени игилендириу» къырал проектни чеклеринде  Чегем шахарда кёп фатарлы беш юйню арбазында  тынгылы ремонт  бардырылады.

Жай жууукълашханы, жемишле бише башлагъаны бла ууланып ауругъанланы саны да ёседи. Алай чеги инфекциядан сакъланыр ючюн къыйын болмагъан жорукъланы тутаргъа керекди. Аланы юслеринден ушакъны врач-инфекционист Кульчаланы Залина бла бардыргъанбыз.

Росстат белгилеген шартлагъа кёре, Россейде юйюрле артыкъ кёп къуралмайдыла, айырылыула да асламдыла. 2016 жылны биринчи кварталында къыралда юйюрленнгенле, былтыр бла тенглешдиргенде, 8 процентге азыракъ болгъандыла.

Mалкъарны сюйген поэти Бабаланы Ибрахимни дуниядан кетгени бла байламлы поэзияны сюйгенле, поэтни таныгъанла, билгенле уллу бушуу этедиле. Жашау хакъды, бу дуниягъа келгенле жерни башын кёргенча, тюбюн да кёрмей амаллары жокъду. Аны юсюнден сагъыш этмеген да. Андан жазгъан болур эди бир къауум жыл мындан алгъа Бабаланы Ибрахим былай:

Чочуланы Адамейни жашы Харун 1919 жылда Къарт-Джуртда  туугъанды. Совет Аскерге 1939 жылда чакъырылып, фин къазауатха къатышханды. Андан а зенит-артиллерия аскер училищеге  кирип, аны лейтенант чыны бла бошагъанды. Уллу Ата журт урушну биринчи кюнюнде окъуна  Украинаны жеринде къазауатха киргенди. Анда Юг-Запад фронтну совет аскерлери «Юг» атлы немис-фашист аскерни баш кючлери бла сермеширге керек болгъандыла. Душманны солдатларыны саны  бизникиледен эки кереге, самолётлары  уа 1,5 кереге аслам болгъандыла.

Адамла мёлекле тюйюлдюле. Бир кюн бир бирлерин къууандырсала, экинчи  кюн а эшиклерин жабып къоядыла: билмей тургъанлай тюйюш, къаугъа чыгъады. Бирде уа билеклик этип тургъан адамынг сатып кетеди. Къалай жашаргъа боллукъду бу тутхучсуз дунияда? Аны юсюнден болгъанды ушагъыбыз  Яникой элни иймамы Элеккуланы Хасан бла.

Къабарты-Малкъар къырал университет «Титан» корпорация бла  бирге   полимерлени  бла композитлени экологияны излемлерине келишген  тюрлюлерин чыгъарыр муратлыдыла. Аланы  автомобиль, медицина, аш-азыкъ жарашдыргъан оборудованияланы   ишлеуде эм промышленностьда да  хайырланыргъа боллукъду.  

Жер юлюшлени чеклерин нек  тохташдырыргъа керекди? Аны тындыргъанда,  къаллай документле изленирге боллукъдула? Шёндюгю осал эпидемиология болумда ишни чырмаусуз тамамларгъа онг бармыды? Ма бу  эмда башха соруулагъа Федерал кадастр палатаны специалистлери жууап бередиле.

«Биз болмагъан жерде игиди» деген айтыуну хар бирибиз да эшитгенбиз. Тыш къыраллада жашаргъа итиннгенлени, анда хал мындан кёпге да ахшы болгъанына ийнаннганланы саны, айхай да, аз тюйюлдю. Алай, белгили фильмде айтылгъаныча, жер адамны угъай, адамны жерни ариу этеди.

Кёп болмай «Маданият» миллет проектни чеклеринде Къара-Сууда ишлене тургъан  Маданият юйню къурулушу бошала турады.  Аны эки жюз адам олтурурча уллу залы, библиотекасы, жыр,  актёр  эм  башха кружокла  бардырыргъа  кабинетлери бардыла. 

Хасания элге келеме, излеген юйюмю тапмайма. Ары-бери кёп айланып, элни баш тахтасыны ариулугъундан да зауукълукъ  ала, муратыма жетеме – къабакъ эшиклени жашаулу, субай тиширыу ачады. Жашил кёзлю, бетини нюрю да тёгюле. Ол, ышарып,  манга  жарыкъ тюбеди.

Атлары халкъыбызда махтау бла айтылгъан, искусствобузну отун бютюн да жарыкъ жарытхан фахмулу адамларыбыз бла дайым ёхтемленебиз. Аллай инсанларыбыздан бири РСФСР-ни, КъМР-ни Къырал саугъаларыны лауреаты, Къабарты-Малкъарны халкъ поэти Зумакъулланы Танзиляды.  Аны жыр чыгъармачылыгъыны юсюнден сейир материалны кесини заманында композитор Байчеккуланы Абидин да тынгылы жазгъан эди. Очеркни басмагъа хазырлап, окъуучуларыбызны эслерине салыргъа излегенбиз.