Календарь событий

24 апреля 2020

Жолланы жарытыуну къайгъысын кёре

Республиканы шахарларында бла эллеринде жолланы кече жарытыу жаны бла мадар этиле тургъанын билдиргендиле КъМР-ни Жол мюлк управлениясындан.

Фатиманы хорламлары

Вузда окъугъан жылларында Фатима  бийик жетишимлеге жеталгъанды, ол санда илму тинтиуледе да. Аны ишлери, вуз, регион, халкъла аралы даражалада къуралгъан тюрлю-тюрлю илму-практика конференциялада кёргюзтюлюп, дипломлагъа, сертификатлагъа тийишли болгъандыла.

Сахнагъа, поэзиягъа да илхам келтиргенди

Орусланы Роза КъЧР-ни сыйлы артисткасыды, Къулийланы Къайсын атлы Малкъар драма театрны актрисасыды.1973 жылдан бери РФ-ни Театрда ишлегенлерини союзуну келечисиди, маданиятда  жетишимлери ючюн Мечиланы Кязим  атлы майдал къоллу да болгъанды. Ол эки къыз ёсдюргенди, насыплы ыннады.

«Къарачай-малкъар фразеология сёзлюк»

(Баргъаны) 
 Суратлау магъаналы, бир бирлерине къошулуп,  энчи магъана къурагъан сёз тутушланы бизни ата-бабаларыбыз кёп сынауладан сора такъгъандыла. Аланы билип, ушакъда хайырланыу уллу зауукълукъ береди.
 

Зояны илхамы

Баям, хар инсанны да болур жюрегинде назмучулукъ. Жашауну ангылай тебиресе, ол аны сёз бла айтыргъа итинеди. Бирле аны ариу тизгинлеге тизип белгили этедиле. Аланы окъуй, авторланы жюреклеринде болгъан сезимле бла шагъырейленебиз. Алагъа кёре оюм этебиз. Бирде уа жашаугъа жангы кёзден окъуна къарайбыз. Алайсыз тёгерек сейир да болмаз эди.

Жунчуп тургъанны аууз къабынын сыйыргъан

Онжыллыкъ тулпар Ахматны юйю элде башхалагъа ушашлы эди. Жашчыкъны кёлю нек токъ болгъанын ангыларгъа къыйын тюйюлдю: атасы-анасы къатында, эки эгечи, эки къарындашы, кюбюр кибик юйю, не керекди сабийге андан сора?

Тамблабыз кесибизни къолубузда болгъанын унутмайыкъ

Бюгюнлюкде миллетибизни  къайгъы этдирген шартладан бири аны саны аз бола баргъаныды. Ол жарсыулу болумну бир ненча сылтауу барды дерге боллукъду. Бек биринчиси - жыл санлары 30-дан атлагъан жаш адамланы юйюрленирге сюймегенлери. Ол а не бла байламлыды? Мен оюм этгенден, ол чакъгъа жетгенле оюмлула, хар атламларын сюзгенле, 20-жыллыкъла бла тенглешдиргенде, аягъы юслеринде бир кесек таукел сюелгенледиле.

Хауаны терк-терк тюрлениую – битимлеге хаталыды

Арт кюнледе Къабарты-Малкъарда  хауаны  терк-терк тюрленнгенини -  кюндюз +18 кече уа - 1 градусха тюшгенини  хатасындан 337,5 гектарда терек бахчалыкъланы  юшютгенди.  

Ыспас сёзлени саулай миллетге айтадыла

Уллу Хорламны 70-жыллыгъыны байрамларыны аллында    Уллу Ата журт урушну жылларында Къашхатауну тийресинде  болгъан къазауатда  жоюлгъан 300-ге жууукъ совет аскерчилени къарындаш къабырларында стела ачылгъан эди.  Мемориалны ишлетиуню башламчысы –   Уллу Ата журт урушну, урунууну, Сауутланнган Кючлени ветеранларыны Къашхатау шахар советини башчысы Уяналаны Викторду.  Биз аны бла излеу ишле къалай бардырылгъанларыны юсюнден ушакъ этгенбиз.

Жангы социал объектлеге – токну кереклиси тенгли бир

Быйыл биринчи кварталда «Россети Шимал Кавказ» компаниягъа ток сетьлеге къошулургъа сюйгенледен 6690 заявка берилгенди. Аланы барына да 302 МВт электрокюч жиберирге керекди. Тенглешдирип айтханда, былтыр бу кезиуде заявкаланы саны жаланда 4800 болгъанды, деп белгилегендиле компанияны КъМР-де бёлюмюнде.

Элбрусчу акъсакъал

Атам айтыучу эди Огъары Малкъарны аллай заманы эсимдеди, элде жаланда эки адам ауруй эдиле ала да къартлыкъдан деп. Таулуланы кёп жашагъанларыны юсюнден  бу тийреледе болгъан жолоучула, жазыучула чыгъармаларында сагъына тургъандыла. Онсегизинчи ёмюрню экинчи жарымында тюрклю алим Челеби жазады малкъарлылада арталлыда ауруу жокъду, ала 100-150 жыл жашайдыла деп.

Жашау журтланы саны иги да кёбейгенди

Быйылны биринчи кварталында бизни республикада предприятияла бла организацияла 349 жангы фатар (37,3 минг квадрат метр) ишлегендиле. Былтырны бу кезиую бла тенглешдиргенде, ол кёп къалмай оналты процентге аслам болады, деп айтылады СевКавСтатны билдириуюнде.

Алтын Жулдузун кёкюрегине тагъаргъа насыбы тутмагъанды

Уллу Хорламны 75-жыллыгъына

Ол урушда этген жигитлигини юсюнден хапар айтыргъа сюймегенди, битеу совет солдатлача, Туугъан журтну аллында кесини борчун толтургъаннга санап къойгъанды. Мухажирни ол аскерден къайтхандан сора таныгъанладан манга ким эсе да айтхан эди, жангылмай эсем, Гуртуланы Элдар болур эди, дейме: «Мухажир бет-къол жууаргъа кёлегин тешгенде, этинде тап болмагъан жери жокъ эди», - деп.

Киевни азатлагъанды, Сталинград ючюн да къаты сермешгенди

  Уллу Хорламны  75-жыллыгъына

Биз мамыр кёкню тюбюнде жашайбыз. Хар эрттен сайын чууакъ кюнню жарыкълыгъына къууанабыз. Тёгерекде гюлле чагъадыла, терекле жашилленедиле, чыпчыкъла жырлайдыла. Жылыды, ариуду…

Намыслы юйюрню берекети, насыбы да кёп

Ботталаны Хуханы жашы Хайбар бла Аналаны Борисни къызы Сакинат Бызынгыда жашайдыла. Ала кёп жылланы бирге къууанчлагъа, къыйынлыкъгъа да тюбей келгендиле, алай ахшылыкъгъа ийнаныуларын бир заманда да тас этмегендиле.

Алданнганла

Журналистлеге адамла кёп хапар айтадыла. Аланы бек ачыулулары – насыплары тутмагъан къартланы хапарларыды.  Бюгюн аллай бир керти хапарны басмалайбыз.

 

Ансамбльни къайда да сюедиле, багъалайдыла, сакълайдыла

Республикада не тюрлю байрам да «Терские казаки» жыр эм тепсеу къырал фольклор ансамбльсиз болмагъанын кёпле биледиле. Ол сахнагъа кесича къууат сала, залны къазакъ культураны энчилигине «бёлейди». Кёлню кётюрген, жашаугъа сюйюндюрген, бирде уа сагъышландыргъан тепсеулери, жырлары бла къараучуну къууандыргъанлай келеди. 

Кеси жыгъылгъан да жиляй кёреме

Сурат  бир адам шарайып тапмазча чырайлы къыз болуп ёсгенди. Элде анга сукъланмагъан, аны махтамагъан жокъ эди.  Аны бош туруп бир да кёрмез эдинг. Сау кюнню ичинде аш этгенлей, быстыр, сауут жуугъанлай, арбазны сыйпагъанлай турур эди. Школда да окъууу, низамы бла да айырмалы. Нёгер къызлары бийик окъуу юйлеге киргенлеринде да, ол алагъа къошулмады, саусуз анасын къоюп кетмеди.

Ахматланы Муссаны эсгере

Биринчи майда техника илмуланы доктору, профессор, Къабарты-Малкъар къырал  Аграр университетни биринчи проректору Ахматланы Муссагъа 83 жыл толлукъ эди. Кесини бу юбилейине дери жеталмай, бир ненча ай мындан алгъа ол жашаудан кетгенди. Алай тюшюп, ол кюнледе республикада болмагъанма.  Мен тюрлендиралмазлыкъ болумланы хатасындан кесими шуёхуму, тенгими ахыр жолгъа ашыралмай къалама. Тас этгенинги къайтарыр амал жокъду, алай аны жарыкъ сыфатын эсге тюшюрюр онгубуз а барды.