Календарь событий

Къабарты-Малкъарны халкъ жазыучусу, суратлау сёзню устасы Гуртуланы Берт  1941-1942 жыллада Краснодарда миномёт-пулемёт училищеде курсантланы окъутуп тургъанды. Бертни политикадан дерслерине тынгылагъанланы араларында бизни жерли жашла да болгъандыла.

Бахсан тау жамауат  Бахсан сууну жагъасында орналгъанды, аны  къыбыладан къоншусу Сванетияды, шималдан – Къабарты, кюнбатышдан -  Чегем, кюнчыгъышдан – Къарачай. Аны тарыхыны юсюнден философия илмуланы кандидаты Жангуразланы Мухаммат тинтиуле бардыргъанды.

Фольклорчубуз Таумырзаланы Далхат къарачайлы къалам къарындашы Байрамкъулланы Хамит бла биригип жарашдыргъан «Къарачай-малкъар халкъ оюнла» деген аламат китапны магъанасы бюгюнлюкде бек уллуду. Миллетде унутулургъа аз къалгъан оюнланы ала соруп, излеп алай жыйышдыргъандыла бизге саугъагъа.

Алгъаракълада Нальчикде Музыка театрда жаш жырчыбыз Жуболаны Жамалны жашы Жамбулатны «Насып юлюш» деген аты бла биринчи энчи концерти болгъанды.

Бирде Быллымда, Мокъаланы Магомет школчула бла, элни жамауаты бла тюбешип, чыгъармачылыкъ ишини эмда жашаугъа, заманнга да кёз къарамыны юсюнден айтхан эди. Аны бирсиле да билирлерин сюйюп, къагъытха кёчюреди. Алайды да, аны ол статьясы бла сизни шагъырей этерге сюебиз. Статья 2003 жылда жазылгъанды.

Хар элни да къой союуу башхады, деген сёз жюрюйдю миллетде. Алай  динни юсюнден айтханда, быллай башхалыкъла, келишмеулюкле ахырда жарамайдыла. Бюгюнлюкде даулашланы асламы исламгъа халкъ адетле кийирилгенлери, тёрелени динни жорукълары сунуп, аланы алышхан кезиуле бла байламлыдыла.

Совет аскерни солдатлары бла бирге бизни жерлешлерибиз, Къабарты-Малкъарны махтаулу жашлары, немисли ууучлаучула бла къаты сермешгендиле.  Жер юйчюкледе, индекледе ашыгъышлы жазгъан письмоларында ала Ата журтларын къалай къаты сюйгенлери, аны ючюн жанларын да берирге хазыр болгъанлары сезилип турады. «Социалист Къабарты-Малкъар» газет 1943 жылда фронтдан келген письмоланы бир-бирлерин къысхартып басмалагъанды.

ITV/AxxonSoft  халкъла аралы компания «Мен программистме» деген программаны Къабарты-Малкъарда толтургъанлы ючюнчю жыл барады. Проектни башламчысы эмда информация технологиялада къоркъуусузлукъну жалчытыу видео системала бла кюрешген  фирманы таматасы Алтууланы Муратды. Аны бизге айтханына кёре, быйылдан башлап, информация технологиялагъа юйретиу жаны бла курсла элледе да ачылгъандыла. Окъутуу хакъсызды, программа кеси да тёрт жылгъа созулупду.

Бегийланы Шерифат 1918 жылда Огъары Малкъарда туугъанды. Таулу тиширыуланы араларында биринчи парашютист эди. «Парашютист СССР» эм «Ворошиловский стрелок»  белгилеге тийишли болгъанды. Аны дагъыда башха  хунерлери да бар эдиле. Бюгюн бу жигит тиширыуну юсюнден Къулбайланы Алийни эсгериулерин басмалайбыз.                    

Мартда Уголовно-толтуруучу системада ишлегенле кеслерини байрамларын белгилегендиле. Аны бла байламлы  биз  КъМР-де УФСИН-ни начальниги ич службаны полковниги Аслан Лихов бла  ушакъ этгенбиз.

Фразеология айланчла ана тилибизни кенг онгларын белгилейдиле. Аланы хар бирини магъанасы башха сёзле бла ачыкъланады. Алай а халны, болумну толу суратлар ючюн, ата-бабаларыбыз бу айтылыуланы къурагъанды. Ол тюрлю жюрютюлюулеринде ала бизни тил байлыгъыбызны чексиз кенгликлерин, миллетибизни оюм эте,тенглешдире билиуде бийик хунерин ачадыла.

Алгъыннгы къыралыбызны бир-бир къуллукъчуларыны терс оноуларыны хаталарындан 1944 жылда мартда малкъар халкъ Орта Азиягъа бла Къазахстаннга кёчюрюлгенди. Анда адамларыбыз шахарлада, элледе жашагъандыла. Заводлада, фабрикалада, къурулуш майданлада, колхозлада ишлегендиле.