Кече тынчаймагъанны къарыуу болмайды

Бир ауруулары да болмай, алай а сыртлары къыйнап тургъанла аз тюйюлдюле. Ол нек болады алай? Аны юсюнден Ново-Ивановское элни амбулаториясыны врачы Магрелланы Келимат бла ушакъ этгенбиз.

- Аркъа ауруса неда кёз тюпле кёпселе, тинтиуле уа саулукъда хата болмагъанын кёргюзтселе, не зат этерге боллукъду?

-   Алай  эсе, жукъларгъа башхача жатып  кёрюгюз! Кече  тапсыз жатып  жукъласагъыз, халыгъыз  эм тыш кёрюмдюгюз осалланырыкъды. Эрттегили къытайлыла жаммызларыгъызда жатыгъыз дегендиле - сол жаммызыгъызда ашагъаныгъызны иги эритир ючюн, онг жаммызыгъызда уа нерва системаны шошайтыр  ючюн. Башхача жатыуну сюймегендиле. «Бетинги энишге айландырып жатма - жерге жапланнганча, сыртынгдан тюшюп  да  жатма, ёлюкча», - дегендиле эрттегилиле.

- Шёндю алимле  уа  не айтадыла?

- Аланы оюмлары уа башхады: аркъанга тюшюп жатыу бек иги окъунады,  аркъанг да, боюнунг да сагъайып тюйюлдюле, билеклеринг, бутларынг да шошдула. Врачла алай жатыгъыз (жукълагъыз) деп жюрек эм жюрек тамырла, солуу система, къан тамырла аурусала айтадыла, алай тобукъ тюплеге гитче  жастыкъчыкъла салыгъыз. Андан сора да, аркъагъа жатыу адамны жашлыгъын узайтыугъа себеплик этеди -  бетни шаугютлери шошаядыла, териси да тюзеледи, алай бла бетде жыйырылгъан ызла болмайдыла.Кертиси бла да, алайды, жукълагъан заманда сакъалыгъыз кёкюрегигизге тирелип турмай эсе. Жастыгъыгъыз мардадан бийик  тюйюл эсе. Алай болмаса, сырт сюекни къан тамырлары басыладыла, къан тийишлисича жюрюмейди. Аны хатасындан жаланда баш ауруп къалмайды, эрттенликде тургъаныгъызда бетигизни сыфаты тюрленип  боллукъду, аны къой, инсульт окъуна болургъа боллукъсуз. Алайды да,  боюнугъузну тюз тутугъуз, бек игиси уа - ортопедиялы жастыкъ сатып  алсагъызды.

Бир-бир адамлагъа уа аркъаларындан тюшюп жатаргъа жарамайды, «иги»  жастыкъ  бла  окъуна  да. Ол сандадыла  ауурлукълары болгъан тиширыула да,  жукълагъанда хурулдаучула да,  жукълагъанда  солуулары тыйыла-тыйыла  туруучула да.

- Энчи эр кишилеге деп мардала бармыдыла?

- Бусагъатда тинтиуле кёргюзтгеннге кёре, эр киши сыртындан тюшюп  жукъласа, бек игиди.

- Сабий сакълагъан тиширыулагъа энчи жорукъла болурла.

-Къабыргъасында жатыу - хурулдаучулагъа эм жюклю тиширыуланы ахыр кезиулерине керекли  болумду, алай эсе да, тобукъланы быдырларыгъызгъа  уа бек къысмагъыз, ол аркъа сюекге заран тюшюрюрге боллукъду,  алай эсе, бутла  бир кесек бюгюлюп болургъа керекдиле неда бир бут бюгюлюп, экинчиси уа - узатылынып болсала игиди. Тобукъланы араларына  салыргъа деп жарашдырылгъан жастыкъла да бардыла. Ала жан сюеклени  эм сырт сюеклени «жюклерин»  женгилтедиле.

Алай эсе да,  кече узуну  сиз  бир жаныгъызда жукълап чыкъгъан эсегиз, эрттенине не къолугъуз неда бутугъуз къурушуп чыгъарыкъды. Андан сора да, дайым «бир  жанлы жукъу» бюйрекледе ташла къураргъа себеплик  этерикди. Алимле ачыкълагъанларына кёре, бюйреклеринде ташлары болгъан адамланы 75 процентинде  ташла, ала къайсы жанларында кёп жукълагъан эселе,  ол  жанларындагъы бюйреклеринде къуралгъандыла.

-Инсанны къалай жукълагъанына къарап, аны юсюнден шарт бир затны айтыргъа боллукъмуду?

-Ингилизли психологланы айтханларына кёре, ингилизлилени жартысы чакълы бири жаммызларында жукълайдыла, тобукъларын, эмбрионла  кибик, быдырларына къысып, аллай болумда жукълау шошайыргъа болушады. Адам бутларын, билеклерин да узатып жукълай эсе, келише билмеген, менсиннген, жукълап тургъанда  да санлары тирилирге хазыр болуп  тургъанларын кёргюзтген шартладыла ала.

- Бауур тёбен тюшюп жукълагъанла да аз тюйюлдюле. Илмуда  аны бла байламлы не зат айтылады?

-Алимле бауур тёбен тюшюп  жукълауну жаратмайдыла. Асламысында алай ичлери ётгенле жукълаучудула (сабийни ичи ётсе, аны бауур тёбен бошдан жатдырмайдыла). Сабий тапхан  тиширыуланы  да алай  жатдырыучудула.

Битеу алып айтханда уа - бауур тёбен тюшюп жукълау иги тюйюлдю. Адам жастыкъгъа бетин салып тургъанлай солуялмайды, алай эсе, бетин бир жанына бурургъа керек болады. Ол кезиуде уа боюнну эм  инбашланы шаугютлери тириледиле, аны хатасындан мыйыны къан бла жалчытыу осалланады, баш ауруйду, санла мыккылланадыла, бетни шаугютлери (жаякълары) кереклиси чакълы кислород алалмайдыла,аны хатасындан адамны кёз тюплери кёбедиле, къараладыла.

- Къаллай тюшле кёргенибиз къалай жатханыбыз бла байламлымыды?

-Тюшлени магъаналары  адам къаллай болумда жукълагъанына кёре боладыла. Сёз ючюн, алты жюз бла жетмиш  адам къатышып бардырылгъан тинтиуле ачыкълагъанларына  кёре, осал  тюшлени  бауур тёбен тюшюп жукълагъанла кёредиле. Алимлени айтханларына кёре, жукълагъанда къыйналып солугъан артыкъда кёп кёреди къыйын тюшлени. Ёпкеле ауругъанлай, мычымай багъылыргъа керекди, эркин солуу адамгъа чексиз магъаналыды. Жукълайма деп, ары – бери бурулуп,тёшекде  табыракъ тюшерге кюрешгенигизде, къалай солугъаныгъызгъа эс буругъуз. Женгил солурча орнатыгъыз кесигизни. Къысхасы, сайлукъгъа жетгенде, магъанасыз, гитче зат болмайды.