«Бу жолоучулугъум эсимде ёмюрлеге сакъланырыкъды»

Белгилисича, кёп болмай Москвада «Биринчилени атламлары» деген сабий эм жаш тёлю битеуроссей жамауат-къырал къымылдауну II съезди бардырылгъанды. Анга къыралыбызны 89 субъектинден 1 минг 300 жаш адам къатышханды. Къабарты-Малкъарны келечилери ары къымылдауну регион бёлюмюню таматасы Аслан Шипшевни башчылыгъында 15 адам болуп баргъандыла. Аланы араларында 4 таулу сабий болгъанды:  нальчикчиле Бёзюланы Лейля бла Жамиля, Чегемден Жаболаны Диана эм Псычох элден Жантууланы Ислам. 

Бюгюн мени ушакъ нёгерим Жантууланы Исламды. Аны бла биз сизни, багъалы окъуучула, шагъырей эте тургъанбыз. Ислам шёндю Псычох элни орта школуну 11-чи  классыны окъуучусуду. Ол, тюрлю-тюрлю жаш тёлю проектлеге къатыша, Басхан районну атын  айтдырып  келеди.  Съездге барыргъа да таулу жашны бошдан сайламагъанлары баямды. Анда сахнада хар региондан бирер адам кеслерини субъектлерини байракълары бла сюелирге керек эдиле. Къабарты-Малкъарныкъын чыгъарыуну уа таматала Исламгъа ышаннгандыла. 

– Ислам, къыралыбызны ара шахарында ётген бу жаш тёлю форумгъа къалай бла бардырылгъанды сайлау?

– Съезд быйыл  бла экинчи кере ётеди. Былтыр да барлыгъым келип къалгъан эдим.  Сайлагъан а жаш тёлю политика бла байламлы тюрлю-тюрлю конференциялагъа, форумлагъа кеслерини энчи проектлерин кёргюзтюп, аланы къоруулап, фахму жаны бла конкурслада жетишимли болгъанланы  этгендиле. Сёз ючюн, Бёзюланы Лейля бла Жамиля «Хор Первых» деген проектде хорлап, битеуроссей хорну къауумуна киргендиле. Ма алай бла, жылны ичинде болдурулгъан жетишимлеге кёре  айыргъандыла съездге келечилени. 

– Къайда ётгенди бу съезд эм аны къаллай кезиулери къалгъандыла эсингде? 

– Битеу жумуш ВДНХ-да ётгенди. Анда съездге къатышханлагъа эки павильон бёлген эдиле. Дагъыда ол жерде энчи «Жаш тёлюню юйю» да къуралып эди. Жаш тёлюню ишлери жаны бла федерал агентство къурагъан сейир тюбешиулени  артыкъда бек   жаратханма. Алагъа къауум-къауум болуп жюрюгенбиз. 

– Бу къымылдауну келечиси болургъа сюйген ары къалай бла тюшерге боллукъду?

– Шёндю хар школда да аны биринчи  бёлюмлери бардыла. Сабийлени ары 7 жылларындан башлап аладыла. Аны себепли ол бек тынчды. Жаланда, барып,  анда заявление жазаргъа керекди. Регион бёлюмню къауумуна кирирге сюйгенле уа аны аты бла заявленияны толтурадыла. Сёз ючюн, мени гитче эгечим 5-чи классда окъуйду. Бюгюнлюкде ол мени кёре, анабызгъа аны да бу биригиуге  къошдурурун тилеп турады.  

Съездни жыйылыуунда аны уставына къол кётюрюу бла  тюрлениуле кийиргенбиз. Сёз ючюн, организациягъа 11-чи  класслада  эм колледжлени ахыр курсунда окъугъанланы алмай эдиле. Окъуп кетгенден сора, аланы биригиуге хайырларын жетдирир онглары боллукъ тюйюлдю деп. Энди уа 25 жылы толмагъан хар адамны да бу организациягъа къошулур амалы боллукъду. 

– Къайсы регионланы келечилери бла танышханса?

– Билемисиз, нени эслегенме анда: мен тюбеген, ушакъ этген битеу адамла ачыкъ жюреклиле, бир бирге сый-намыс бергенле эдиле. Жолгъа атлана туруп, регионладан гитче саугъачыкъла келтиририбизни тилеген эдиле да, бир бирибизге артда аланы берип айырылгъан эдик. Чемоданым Якутиядан саугъаладан толуп къайтханма (кюледи).  Хакасиядан, Сахалинден, Якутиядан, Татарстандан, Къарачай-Черкесден жаш адамла бла бютюн шуёх болгъанма. Къыралларын, халкъыбызны сюйген жаш  адамланы алай кёп болгъаны мени бек къууандыргъанды.

Дагъыда бир кезиуню энчи белгилерге сюеме. Къарачайлыла бла бирге ёз тилибизде жырла айтып башлагъаныбызда, тёгерегибизни  тюрк тилли миллетлени келечилери  алып, биз сизни ангылагъан этебиз  деп, бизге къошулуп, жырлап башлай эдиле. Аланы кёбюсюне къарачай-малкъар тилибизни юсюнден хапар айтып, ангылатыргъа да тюшгенди. 

– Съездни жабылыууна РФ-ни Президенти Владимир Путин да къатышханды. Ол кюнню юсюнден айтсанг эди.

– Аны къалай ётеригин, не боллугъун алгъадан бирибиз да билмей эдик. Бир кюн алгъа уа бизни барыбыздан да ковидни ачыкъларча анализле алгъан эдиле. Андан сора бир кесек ишекли да болгъан эдик… Къууанчлы жабылыу ётерик арагъа бизни жыядыла, концерт  ётеди, байракъла шууулдайдыла… Бир кезиуде уа сахнагъа биригиуню таматалары чыгъадыла.  

Владимир Путинни чыгъарыгъын билдиргенлеринде, битеу олтургъанла ёрге туруп, къызыу къарсла бла тюбеген эдик. Мен да, кёргениме ийнаналмай, иги кесек тургъан эдим. Сора ол бизни бла бирге Россейни гимнин жырлагъанды. Ызы бла Владимир Владимирович бизге къымылдауну  проектлерини юслеринден тынгылы хапар да айтханды. 

Москвада биринчи кере болуп, быллай сейир тюбешиуге къатышханымы бек уллу насыпха санайма. Къысхасын айтханда, бу жолоучулукъ мени эсимде ёмюрлеге сакъланырыкъды.

– Сау бол, Ислам. Мындан ары да жетишимлеринги юслеринден эшите турурбуз деп ийнанама.