Календарь событий

05 февраля 2021

Битимлени тауча атлары эм аланы хайырлылыкълары

«Заман» газетни баш редакторуну орунбасары Аппайланы Музафар бир къауум битимни тауча атларын эм аланы саулукъгъа хайырлылыкъларын ана тилибизге кёчюрген ишин андан ары басмалайбыз.

Миллет аш-азыкъларыбыз – тин байлыгъыбызны бир магъаналы кесеги

Таулу ашланы кёп тюрлюсюню юслеринден Толгъурланы Бекмырзаны кеси заманында жазгъанларын басмалагъанлай турабыз. Ала бизни тин байлыгъыбызны бир магъаналы кесеги болгъанлары себепли, ол затланы унутмазгъа тийшлиди. Къатлап айтханда хата болмаз, жаланда хайыр эм юйретиу магъана уа сакъланыр дейбиз.  «Биз алай этмесек, баям, миллетде жюрюген алтын аш хазнабыз тас, гунч болуп кетерге къоркъуу барды», - деп тургъанды Бекмырза кеси да жазгъанларында. Ол оюм бла кёлленип, тамата бизге къойгъан къыйматлы материалланы хайырланып, аш-азыкъларыбызны бир тюрлюлерин бюгюн энтта да эсибизге тюшюрейик.

Таулулада къош къаймакъ ашарыкъдан сора да, энчи бир белгиге саналгъанды

Таулула не заманда да мал тутуп башларын алай кечиндиргендиле. Ашлары – суулары да аны бла байламлыды, сютден кёп тюрлю ашарыкъла этгендиле. Аладан бири – къош къаймакъды. Аны тиширыула юйде да жарашдыргъандыла. Алай асламысында къошда этип болгъандыла. Къош къаймакъ деп да аны ючюн аталгъанды. Биз бюгюн «Заман» газетге окъуучуларыбыз жазгъан къагъытларына кёре рецептин билдиребиз эм аны бла байламлы бир акъсакъалны хапарын басмалайбыз.

Чемпион атын юч кере къоруулагъан каратечи

Озгъан жыл Румынияда Брашов шахарда стилевой каратени ашихара тюрлюсюнден дунияны биринчилиги бла чемпионаты бардырылгъан эдиле. Алагъа жыйырма къыралдан юч жюзден аслам спортчу жаш тёлю, юниор эм абадан жыл сан категориялада хорлам ючюн кюрешгендиле. 

Промышленный производствода-ахшы жетишимле

Быйыл Къабарты-Малкъарда онбир айгъа промышленный  производствону индекси  111 процентге жетгенди, деп билдиредиле  Севкавстатны пресс-службасындан. Экономиканы бёлюмлерин  энчи алып айтханда, табийгъат байлыкъланы хайырланыу - 78,6 процентге, жарашдырыучу производство  -109,3 процентге, ток, газ эм пар, хауа бла жалчытыу - 123,5 процентге, суу бла жалчытыу, къалгъан-къулгъанланы кетериу  да 82,1 процентге ёсгенди.      

Кёз къарамланы кенгертген тюбешиуле

«Рус Гидро» компанияны Къабарты-Малкъарда бёлюмю  бу кюнледе Бахсан ГЭС-де  ачыкъ эшиклени кюнюн  бардыргъанды. Бу жолгъу акциягъа Атажукино элни орта школуну окъуучуларыны къаууму къатышханды.

Станцияны башчысы Аслан Бугов къонакълагъа ГЭС-ни юсюнден кёп сейир  хапар  айтханды, мекям, ток чыгъаргъан гидроагрегатла орналгъан уллу отоу, техниканы иши бла  байланнган ара пультну кёргюзтгенди. Сабийле станция саулай Россейде окъуна эм эрттегилиледен бири болгъанын, аны къурулушуна къыралны башха-башха жерлеринден аслам специалист къатышханын билгендиле.

Мамыр жашауну сакълагъан жигитле – хурмет, ёмюрлюк

1942 жылда  октябрьде гитлерчи аскерле Нальчикни  къолгъа этедиле. Шахар    1943 жылда 11 январьгъа дери фашистлени къолунда болгъанды. Аны эркин этиу сермешлени Закавказ фронтну Шимал аскер къауумуну 37-чи армиясы партизанла бла бирге бардыргъандыла. 

Уллу Ата журт урушну ал кюнлеринден окъуна Къабарты-Малкъарны промышленный предприятиялары аскер продукцияны чыгъарып башлайдыла. Заводлада, фабрикалада минала, гранатла, самолёт ишлегенде хайырланылгъан фанера, аскер кийимле эм кёп башха затла этедиле.

Жалгъан дарманланы чыгъаргъанланы – тюрмеге

 Жууукъ заманда Россейде жалгъан промышленный, аш-азыкъ продукцияны чыгъаргъанланы уголовный жууапха тартып тебирерикдиле. Аланы адамны саулугъуна заранлары болмаса да, производительлени  тюрмеге олтуртурукъдула неда уллу тазир тёлетирикдиле. 

Сютню производствосу ёсгенди

Былтыр Къабарты-Малкъарда  сют  малчылыкъ бёлюмде  къармашхан мюлклени барысы да  бирге   537,5 минг тонна сют сатхандыла. Буруннгу жыл бла тенглешдиргенде, ол 104,5 процентге кёпдю, деп билдиредиле Кавказстатдан.

Къызындырадыла эмда не затла сагъышландырадыла бюгюн кинематографмстлени?

Бу кюнледе республикада «Къабарты-Малкъар–100» деген  Битеуроссей кинофестиваль ётгенди. Аны чегинде тюрлю-тюрлю жанрлы фильмле  кёргюзтгендиле. Нени юсюнден эдиле ала? Не зат къайгъы этдиреди бюгюннгю кинематографияны?

Окъутуу иш – жашаугъа башха кёзден къараргъа себеплик

 Россейни Къабарты-Малкъарда  УФСИН-ни 1-чи, 3-чю  тюзетиучю колонияларыны  окъуу-консультатив пунктларында  билим алгъанла орус тилден  кёлденжазма (сочинение) жазгъандыла.   Ол  колонияны мектеплеринде окъугъанлагъа борчлу халда  берилген сынау ишди, анга кёре орта эмда битеулю билим алгъанларына аттестат бериледи.

Кёлден жазманы онжети адам жазгъанды. Окъуучула ол ишге керти да кёллери бла  хазырланнгандыла эмда салыннган борчну  бары да  жетишимли толтуралгъандыла.

Гитче эм орта бизнесге танг болушлукъ

Быйылгъы  жылны аллында белгиленнген эсеплеге кёре,   Россельхозбанкны Къабарты-Малкъарда бёлюмю (РСХБ)  гитче  эм орта  бизнесде къармашхан предпринимательлеге   766 миллион  сомдан аслам ёнкюч бергенди.   Аны юсюнден бизге  финанс  учреждение пресс-службасындан билдиргендиле.

Былтыр банк  инвестиция  проектлени, кезиулю ишлени бардырыргъа, техника алыргъа эм башха жумушланы тамамларгъа   гитче эм орта бизнесни келечилерине 677 миллион сом  эм микропредпринимательлеге да 99 миллион сом   бёлгенди.