Окъутханларына, ёз аналарыча, къайгъыра

Отарланы Халимат Къыргъызстанда туугъан тёлюденди. Атасы Бапыналаны Юсюпню бла анасы Сакинатны (Маглуладанды) уллу юйюрлеринде ёсгенди. Кёчгюнчюлюкден къайтхандан сора,  ала Кёнделенде тохташадыла. Сабийлери ахшы билим алырларына къайгъыргъан таматала аланы элде интернатха бередиле. Ары жюрюселе,  орус тилге иги юйренирикдиле, артда окъуугъа да къыйналмай кирликдиле деген акъылда. Болсада гитчеле кюндюз анда тургъанлыкъгъа, ингирде юйге келгендиле.

Къайсы бирибизни да школда окъутхан педагогларыбыздан энчи кёргенлерибиз бардыла. Мени бюгюннгю жигитим да биринчи устазы Мария Магомедовнаны (тукъумун эсгералмагъанды) бир заманда да унутмайды. Узун эшмели ариу къызгъа ушаргъа, аныча, сабийлени окъутургъа гитчелигинден да талпыннганын айтады.

Ол муратын толтура, сегизинчи классны тауусханындан сора,  Нальчикде педучилищеге окъургъа киреди. Мында класс башчылары бюгюнлюкде биз барыбыз да таныгъан, филология илмуланы доктору профессор Текуланы Мусса Масхутович болгъанды. Халимат аны адамлыгъын, аны башха-башха элледен келген жашлагъа бла къызлагъа къайгъыргъанын хурмет бла эсгереди. Ол дагъыда аланы математикадан окъутхан Заммаланы Зейтунну билимин чертеди.

Педучилищеде окъууун тауусханындан сора, Халимат направление бла Кенжеде 20-чы номерли школгъа тюшеди. Алай аны къадары башха жерде болгъанды. Ол, Отарланы Махти бла юйюр къурап, Жангы Малкъарны мектебине башланнган класслада окъутургъа келеди. Къайсы бирибизге да жангы жерде хар неге тюшюнюп къалгъан тынч тюйюлдю. Мында ол кезиуде абадан тёлюню устазы Таукенланы Марзият Кучуковна анга кёп затны юйретгенди. Биргесине педучилищеде окъугъан Мысакаланы Люба да бу элде келин болуп, ала экиси да бир бирге билеклик эте, иги кесек заманны ишлегендиле.

КъМКъУ-ну Устазланы усталыкъларын ёсдюрген институтундан келиучю Нелли Германовнаны (тукъумун унутханды) эсгере, ол аны педагог къадарында аслам затха тюшюндюргенин белгилейди.

- Дерслеге билмей тургъаныбызлай келиучю эди. Къаты сурагъанды бизден. Алай эсе да, ишни жашырынлыкъларына да юйретгенди. «Сабийлени кесинге тынгылата билмесенг, ала сени бир заманда да ангыларыкъ тюйюлдюле. Эм алгъа ол жорукъгъа эс бур», - деп юйретгенди. Андан бери да унутмайма аны айтханларын, - дейди ол, ушагъыбызны андан ары бардыра.

Билим бериуге юйюрлери бла къыйын салгъанла аз тюйюлдюле. Халимат Юсюповна да ол тизмедеди. Аны баш иеси Махти Мустафаевич да отуз жылны ичинде физикадан окъутханды. РФ-ни халкъгъа билим бериуюню отличнигиди.

Элде, ишге жюрюгенден сора да, жумуш кёп болгъаны белгилиди. Алай а ала бир бири акъылларына тюшюнюп жашагъандыла. Алыкъа жангы школ битгинчи, устазла эки сменде уруннгандыла. Тёрт сабий (юч жаш бла къыз) ёсдюрген ана уа баш иеси дерслерин бошап келгенден сора, къагъанагъын анга къоюп, ишине алай баргъанды.

Къайсы сферада да  уруннган адам ызындан жаш тёлюню юйретсе, баям, ол профессионалды, тутхан жумушун тынгылы тамамлаялады дерге боллукъду. Халимат Юсюповна окъутханланы кёбюсю сайлагъандыла устазны жолун. Биз бюгюнлюкде кеслери туугъан, билим алгъан элни мектебине къайтып, биринчи педагогларыны биргесине ишлеген  Хочуланы Малляшны (физика), Отарланы Анжеланы (орус тил бла литература), Жаболаны Лизаны ( школну директору болуп тургъанды, немис тилден окъутады) атларын сагъыныргъа боллукъбуз. Ол аллай окъуучулары бла ёхтемленеди, къыйыны зырафына кетмегенине ийнанады. Жангыз къызы Зайнаф да ата-анасыны ызы бла баргъанды. Садикде юйретиучю болуп ишлейди.

Мени ушакъ нёгерим кёп тёлюлени юйретгенди харф таныргъа. Аны педагог стажы энди 50 жылгъа жууукълашханды. Бюгюнлюкде ол кесини онеки выпускун билимни жолуна тюшюндюргенди. Окъутууда болгъан тюрлениуледен бир жанында къалмай, заман бла бирге бара, «Школа России» деген программагъа кёре ишлейди. Ол а элде ёсгенчиклеге, аланы жыл санларын да эсге алып, бютюн тап келишеди. Сынамлы устаз ФГОС-лагъа тийишлиликде уа быйыл тёртюнчю  классын окъутады.

Ишни юсю бла педагогла бла кёп тюбеширге, ушакъ этерге да тюшеди. Аланы араларында айырмалы конкурслагъа къатышханла, грантла къытханла да бардыла. Аллайлагъа хурметибиз уллуду. Биз не десек да, халкъны аллына чыгъып, кесини билимин ачыкълагъан тынч иш тюйюлдю.

Халимат Юсюповнаны да КъМР-ни Билим бериу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосундан, Терк районну окъутуу управлениясындан да бардыла дипломлары. Алай а ол кесине махтау излегенледен тюйюлдю. Ёмюрню жарымы чакълы заманны ичинде харкюнлюк ишин айыпсыз толтура келеди. Аны алайлыгъына уа энди кеслери да аппала-ыннала болгъан окъуучулары бюгюнлюкде туудукъларын ол окъутса сюйгенлери толусунлай шагъатлыкъ этеди.

Мокъаланы Зухура.
Поделиться: