Эл айбатланады, алгъа таукел къарайды

 Эм узакъ эллерибизден бири Бызынгыды. Ол, тёгерегин да таула къуршоулап, ариу жерде орналыпды. Редакциябызны кезиулю жолоучулугъу ары болгъанды. Элни администрациясында бизге биринчи категориялы специалист Холамханланы Керимни жашы Аслан тюбегенди. Ол Бызынгыда жашау къалай къуралгъаныны, анда къаллай федерал эм регион программала толтурулгъанларыны, элчиле къаллай проблемалагъа тюбегенлерини юсюнден билдиргенди.

  Алай бла эл 1936 жылда къуралгъанды. Аны аллында жыллада ол огъарыда орналгъанды, алай ырхы келип аны ойгъандан сора элчиле Бызынгы бюгюнлюкде тургъан жерге кёчгендиле. Эски элни мурдору къачан салыннганын а хазна адам да биле болмаз. Халкъны переписи бардырылгъанды, аны эсеплерине кёре элде бюгюнлюкде 1160-ха жууукъ адам жашайды, 176 арбаз барды. Администрация элчилени барысы бла да байламлыкъла жюрютеди. Талай арбаз жыйылып, келечисин сайлайдыла, ол да къоншуларыны атларындан келип жарсыуларын неда бир керекли затларын айтады. Алай болмаса да, администрацияда хар инсан бла энчи сёлеширге хазырдыла. 

Холамханланы Аслан айтханыча, элчиле тынчлыкълы жашарча мадарла этиледиле: газ, суу, электричество барды, орамла кечеледе жарытыладыла. Талай регион эм федерал программала да тамамланадыла. Алгъа жыллада суу быргъыла алышыннгандыла, таза суу тохтаусуз келеди. Маданият юйге ремонт этилип бошалгъады, анда тюрлю-тюрлю мероприятияла къураргъа боллукъду. Анда сабийле тепсеуледен, жырлаудан, къол усталыкъладан кружоклагъа да жюрюйдюле. Пандемиягъа дери шахардан чыгъармачылыкъ къауумла келип, анда концертле, сахна оюнла да кёргюзте тургъандыла.

 Узакъ элледе эм уллу жарсыу – ишсизликди, аны хатасындан жаш адамланы асламысы кёчюп кетедиле. Кёп жерледеча, мында да элчиле малчылыкъ, бахчачылыкъ бла кюрешедиле. Социал учрежденияланы юслеринден айтханда, школ, сабий сад, клуб, почта, МФЦ, амбулатория бардыла. Туризм айнытылады, тири солууну сюйгенле ёргерекде альпинист лагерьге келедиле, анда элден адамла да ишлейдиле. Тюкенле бардыла, алай аптюек а жокъду, дарманла амбулаториягъа келтириледиле.

Болушлукъ керекли адамлагъа, юйюрлеге къаралады. Пандемияны кезиуюнде алагъа талай кере аш-азыкъ хуржунла юлешиннгендиле.

Элде спорт арала жокъдула, алай мектепде волейболдан бла боксдан жараула бардырыладыла. Спортну бу эки тюрлюсюнден командала, эришиулеге къатыша, жетишимлери бла да къууандырадыла. Сёз ючюн, ахшы кёрюмдюле Аналаны Тимур, Холаланы Элдар, Шауаланы Муслим, Гайыланы Алан, Ахкубекланы Мухаммат болдурадыла.

Келир заманнга муратланы юслеринден айтханда, жылы кезиу жетгенлей, эки орам толусунлай жангыртыллыкъды, ала проектге салыннгандыла. Башха шауданладан да суу келирча жангы водопровод, канализация да ишлерге умут барды. Аны ючюн топосъёмкала бардырылып бошалгъандыла. Элге кирген жерде уллу таш орнатылгъанды, алайда стела этилликди. Аны тёгерегинде адамла олтуруп солурча, суратха тюшерча, келген туристле да эс бурурча ишле бардырыла турадыла. Элни къыйырында Уллу Ата журт урушха къатышханлагъа аталгъан гитче эсгертме бар эди, ол да жангыртыла, тёгереги да айбатлана турады.