Артрит болгъанынгы къалай ангыларгъа боллукъду?

«Сюеклерим ауруйдула» деген болмаса, биз аурууну атын билмейбиз. Аны аты уа артритди. Ревматизмни хатасындан чыкъгъан артрит кеси аллына башланып къалады. Саусуз анга жаланда жиклери бузула башласа эс бурады, таблеткаланы андан сора ичип башлайды. Аурууну диагнозу не къадар эртте салынса, артритни къыйыннга айланыуун тыйгъан аллай бир тынч болады.Бу аурууну юсюнден республикалы больницаны врачы Жашууланы Лиза бла ушакъ этгенбиз.

- Артритден къыйналгъан саусуз не затланы сезеди?

-Артрит  арталлыда  сакъламай  тургъанлай  чыгъып  къалады  эм  саулукъну  акъырын-акъырын бузуп тебирейди. Аллай  кезиуде  адамны  къарыуу  азаяды, саусуз сууукъсурайды, лимфа узеллери кёпчюйдюле. Аллай саусуз биле-биле арыкъ болады,  алай  анга  эс  хазна  бурмайды.Андан  сора  уа  жикле  ауруп  башлайдыла:  тёреде  болуучусуча,  тобукъ  жиклени  эки  жанлары  да  къыйнайдыла  -  ол  ревматизмни  хатасындан  чыкъгъан  артритни  шарт  белгисиди.  Аллай  саусуз  эрттенликде  бир  сагъат  тенгли  заманны  ичинде  къыйналып  атлайды,  бармакъ  жиклери,  бууунлары,  аякъ  тюплери  да  къыйнайдыла  аны.  Адам  кесин  тийишлисича  бакъмаса,  бууунунда  ревматизм  ауруу  чыгъады. Аякъ  ауруса,  бек  алгъа  аны  уллу  бармагъы  къыйнайды,  терсине  бюгюлюп  башлайды,  аны тюбюнде кёпчюу башланады. Тобукъ боюн эм жингирик жикле да бузулуп тебирейдиле. Артритни  хатасы  жикледен  башха  жерлеге  да  жетеди: ревматоид  узелле  адамны терисинде,  шаугютлеринде  да  къураладыла,  полинейропатия,  васкулит,  бюйрек  миорордит  аурууланы чыгъарады.

- Не багъыу амалла бардыла?

-Аурууну  айныуун  тыяр  ючюн,  врачла  терсейиуге  къажау  нестороид  дарманланы  хайырланадыла.  Аланы  диагноз  тохташдырылгъандан  сора  бек  азындан  юч  айны ичинде ичерге керекди.  Ала  бла  бирге  саусуз  ачытыуну  тыйыучу  препаратланы да хайырланыргъа керекди. Ол  борчла  тамамланылгъанларындан  сора  да,  саулукъну  жерине  къайтарыу  терапияны  да  этерге  керекди.  Аурууну  къаты  кезиуюнде  пациентлеге гимнастика  этерге  окъуна  жарамайды.  Аллай  саусузлагъа  методистни  болушлугъу  бла  аз-аздан  къымылдап  жюрюу  мадарланы  этерге  боллукъду.  Андан  сора  уа  энчи  упражненияланы,  спорт  реабилитация  аппаратураны  хайырланып, жиклеге  жарау  этиу  мадарланы  этерге  тийишлиди.  Багъыу  физкультураны специалистлери жарашдыргъан комплекслерин хайырланып, бузулгъан жиклени, къолланы эм бутланы ишлеулерин игилендирирге керекди.Саусузну санларын эм жиклерин игилендирир ючюн, жарау этиуню программасына гимнастика  стенкада  эм  тренажёрлада  этилиучю  гимнастиканы,  энчи  массажны  да  хайырланыргъа тийишлиди. Жикле бек къаты ауруп башлагъан эселе, тюрлю-тюрлю  физиопроцедураланы  да  хайырлансагъыз  игиди:  ВЧ  эм  СВЧ  терапияла,  УФ  облучение,  алышыныучу  магнит поле, фонофорез да иги болушадыла.

- Аманнга айланмаз ючюн, не этерге керекди?

- Ревматизм артритден ауругъан адамла стационарда багъылгъандан  сора  энчи  санаторий  багъыуну этерге да борчлудула. Родон ванналаны этерге жарай эсе,  ол  процедураланы  къыйматлары да бек уллуду. Ауруу  орталыкъ    даражалы  эсе,  воспалениягъа    къажау  дарман терапия бла бирге дарманлы  балчыкъ багъыу да бек иги болушады. Ол  кезиуде    аутоген  жарау  этиу,  музыка  терапия,  ийис  терапия,  сууда  жюзюу,  багъыу  физкультураны тынч амаллары да  иги  болушадыла.  Жиклеге  жетген ауурлукъну да терк-терк тюрлендире  турургъа  керекди.  Шаугютлени  да  ишсиз  тутаргъа  жарамайды.  Массажистни  башчылыгъы  бла  саусуз  жукълардан  алгъа  аякъларына,  бутларына,  къолларына  эм  билеклерине да  профилактика массаж  этерге  керекди.  Бирер  сагъатны бассейнде жюзюп, хауада жаяу айланыуну да унутуп къояргъа жарарыкъ тюйюлдю, тренажёрлада  ишлегенлей  туругъуз.  Бу  затла  барысы  да  ауруугъа  жюген  салгъанлай  турлукъдула,  саулугъугъузну  керекли халда тутарыкъдыла.