Ётмекни хайырлысы бла хайырсызы

Терс оюм

Кёпле ётмек семиртген этеди деп, аны  ашамай тохтагъандыла. Алай австралиячы алимле аны тюзге санамайдыла. Ала кёп жылланы тинтиуле бардыргъандыла, кёплени ашагъан халларына бла ашларына къарагъандыла. Сора быллай оюмгъа келгендиле: ётмек ашагъанлада диабетден эмда чегилеринде ракдан аурургъа къоркъуу азыракъды. Анга уа къылкъылылада болгъан клетчатка себеплик этеди. Ол аш орунда эримей, алайлай чегилеге ётеди, аланы кючлеп, керексиз затланы чыгъарады. Чегиле кереклисича ишлеселе, ауруула да къозгъалмайдыла. Аны бла да къалмай, клетчатка кёп заманны эримей тургъаны ючюн, адам ачлыкъны иги кесек заманны сезмейди.

Хайырлы бюртюкле

Алай ётмекни къаллайы да жарап къалмайды. Саулукъгъа тазаланмагъан бюртюкле бютюнда хайырлыдыла. Клетчаткадан сора да, алада аминокислотала, В къауумдан витаминле, минералла, акъырын эриген углеводла да бардыла. Эртте заманлада ма аллай ундан биширгендиле гыржынны. Анга къышхыр да къошхандыла.

Тазаланнган ун

Бюгюнлюкде уа тазаланнган унну хайырланадыла. Аны бир кесеги уа чегиледе къалады. Аллай унда не витаминле, не минералла жокъдула. Ала барысы да тартылгъан заманда мирзеу бюртюклени тышларында къаладыла.

Акъ ётмекни хазырлар ючюн кёбюсюнде будайны глютени аслам болгъан жумушакъ сортларын хайырланадыла. Аны бек уллу кемчилиги уа - глютен ач этген затлагъа тюрленеди. Акъ ётмекни жартысын ашагъанлыкъгъа, тоймагъанча кёрюнеди.

Къаллайын сайларгъа керекди

Диетологланы оюмларына кёре, зыгытланнган будайдан дрожжиле къошулмагъан гыржын хайырлыды. Арытылмагъан будайдан ётмек да чегилени тап ишлеулерине себеплик этеди. Аны къаллай бир сюйсенг да ашаргъа жарайды. Алай бирде аны татыуун игилендирирючюн, анга чёплеу неда кунжут къошадыла. Ала уа аны татымлылыгъын кёбейтедиле.

Микроэлементледен бек байгъа уа къара будай саналады.                                           

Арытылмагъан будайдан этилген жукъа ётмекчикле да аламатдыла. Ала аш орунда азыкъны терк эримезине себеплик этедиле, ач болууну кёпге дери сездирмей турадыла. Бирде ала бла гыржынны толусунлай алышындырыргъа боллукъду, сёз ючюн, диабетден, семизликден неда атеросклероздан ауруй эсегиз.

Юсюпланы Галина хазырлагъанды.
Поделиться: