«Ариу адет-тёрелеребизни сакълайыкъ»

Гёжеф Аттасауланы Рамазан эркин тутушууда жетишимлери бла белгилиди. Ол Аттасауланы Юсюпню бла Жаннаны юйюрлеринде туугъанды, сабийлиги эки къоншу элде – Къашхатауда бла Бабугентде – ётгенди. Бюгюнлюкде таулу жаш окъууун, жарауун да Америкада бардырады. Къыралны ичинде болгъан эришиуледе, халкъла аралы турнирледе да алчы жерлеге дайым чыгъады. Спортха жолу уа мында башланнганды.

Тыш къыралгъа ол спорт бла байламлы кёчгенди. Юйрениу-жарау этиу жыйылыулагъа кёп жерлеге бара тургъанды, кезиулю экиыйыкълыкъ жыйылыулары Америкада болгъан эдиле, аланы кезиулеринде эришиуле да къуралгъандыла. Ары Рамазан Бёзюланы Исмайыл эм Расул бла баргъанды. Андагъы турнирде тутушханындан сора ары чакъыргъандыла, ол да угъай демегенди. Алай бла 2015 жылны ноябринде АБШ-ха атланнганды, мектепни да анда бошагъанды.

Жашлай юйреннген жерингден айырылгъан тынч болмагъанды, ал кезиуледе тилни билмегени, кесине толусунлай да жангы болумлагъа тюшгенине къыйналгъан эсе да, мен мында не этеме дегенча сагъышла келген эселе да, сокъураннган а этмегенди. Турмуш жаны бла уа тынч эди, шуёхла да терк тапханды. Сау бир жылны ингилиз тилге юйреннгенди, экзамен бергенден сора, школгъа алгъандыла. Аны тауусуп, бийик билим алыргъа жер-жерли университетге киргенди, бизнес эм менеджмент бла байламлы усталыкъны сайлагъанды.

Хар жерни, халкъны да кесини энчиликлери боладыла. Аттасау улу айтханыча, бизни бла аланы тенглешдиргенде, жашаугъа кёз къарамыбыз башхады, алада асыры женгилча кёрюнеди: «Биз жашаугъа, арада байламлыкълагъа жууаплыракъ къарайбыз. Миллетибизде тёлюлени араларында байламлыкъла къатыдыла, балала ата-аналагъа, аппала-аммалагъа бегирек тартыладыла, заман жетсе, алагъа кёз-къулакъ боладыла. Бизни адет-тёрелеребиз ариудула, алада кёп жылланы ичинде жыйылгъан акъыл-магъана барды, аланы унутургъа жарамайды. Жангызда бир бирге сакълыкъ, билеклик этиу нени тутады».

Тутушуу бла гёжеф 5-6 жылында кюрешип башлагъанды, биринчи тренери Уяналаны Азрет болгъанды. Абаданыракъ кезиуюнде Бёзюланы Исхакъ юйретгенди, ол кетгенден сора жарауну Закре Желдашевде бардыргъанды. Талай кере Къабарты-Малкъарны чемпиону болгъанды, округ, битеуроссей турнирледе, спартакиадалада да биринчи жерлеге чыгъа тургъанды. Спортда юлгю алгъан адамынг а бармыды деген сорууубузгъа, ол былай жууаплайды: «Бизде фахмулу, жетишимлери бла атларын айтдыргъан, халкъыбызны да белгили этген адамларыбыз аз тюйюлдюле, Олимпиадаланы, дунияны, Европаны къаллай бир чемпионлары, призёрлары бардыла, аны ючюн энчи биреуленни сагъыныргъа болмайма». 

Тыш къыралда жетишимлерини юсюнден айтханда, Рамазан Американы Бирлешген Штатларыны 23 жыллары толмагъан гёжефлени араларында бардырылгъан чемпионатында «алтынны» алгъанды. Эришиуде, 57 килограммгъа дери ауурлукъ къауумда тутуша, битеу сермешлерин хорлам бла бошагъанды. Бу кёрюмдю бла дунияны чемпионатына къатышыргъа керек эди, алай ковидни пандемиясыны хатасындан аны ётдюрмегендиле. Жарсыугъа, ол дунияны быйылгъы чемпионатына да саулугъуна чып тюшгенини хатасындан бараллыкъ тюйюлдю. Къыралны кезиулю чемпионатына кёп заманны хазырланнганма, алай биринчи тюбешиуюнде ачып, андан ары эришалмай къалгъанма – спорт жашауумда аллай ачыулу турнир алыкъа бир кере да болмагъанды, дейди ол.

Гёжеф оюм этгенден, къадалып ишлемесенг, кюн сайын усталыгъынгы, сынамынгы ёсдюрмесенг, жангыз хунерге ышаныу хорламгъа келтирмейди. Не тюрлю ишни да сайла, къыйын салмасанг, жетишимле не хазна болурла. Спортну ахшы жанларындан бири, тенгле кёп болгъанларындады, «кюйюзде» бир бирибиз бла эришгенликге, андан чыкъгъанлай а шуёхлабыз. «Манга атам бек ийнанады, къыйын салады, сора гитче къарындашым Аланны, жарсыугъа алгъаракълада ол дуниясын алышханды, аны къуруда эсгергенлей турама, анам, тамата эгечим Джамиля – жетишимлерими юйюрюме жоралайма», - деп белгилейди.

Хорламдан эсе къатышыу магъаналыды деген анга ахырысы бла да келишмейди. Таулу жаш къытдырыргъа сюймейди, къолундан келгенни эте, къадаргъа ийнанады.

 Эришиуле, жарау этиу жыйылыула бла байламлы спортчула кёп къыраллада боладыла. Архитектурасы, табийгъаты бла Рамазан Стамбулну жаратханды, аны тарыхы да сейирди, байды, анда шуёхлары жашайдыла, халкъы къонакъбайлыкъны сюйген адамладыла. Ол кеси да къонакъ барыргъа, къонакъ алыргъа да сюеди, юйлеринде адам келмегенлей хазна кюн ётмейди. Адамлада жарыкълыкъны, кертичиликни багъалайма.

- Алай жюрегим бла сюйген жерим а – туугъан, ёсген республикамды. Нальчикни солуу паркын бир башха жер бла тенглешдирлигим да келмейди, ингирде анда солуй айланыргъа къалай хычыуунду. Онг болуп, туугъан жериме къайтыргъа, жашаууму мында, юйюрюм, жууукъ-тенглерим болгъан жерде къураргъа сюеме, - дейди гёжеф.