Хар сабий энчиди, аланы бир бирге ушатыргъа кюрешмегиз

Эгизлени къалай ёсдюрюрге керекди? Тёрели эгечленичамы , огъесе энчи амалланы хайырланыпмы? Бу соруугъа психолог Азаматланы Маляш жууап береди.

- Маляш, кёп анала эгизлени хар нелерин да бир кибик этерге итинедиле: кийимлеринден башлап билимлерине дери. Ол тюзмюдю?

- Терсди. Эгиз эгешчикле туусала, баш магъаналы иш а былай болургъа керекди – хар къызчыкъгъа да аланы тёгереклеринде адамла энчи инсаннгача къараргъа керекдиле. Башхача айтханда къоюнугъузда жюрютюрге, гыллау-гыллау эте, ала бла сёлеширге, ала тёгереклеринде не затла кёргенлерин билдирирге керекди.

Сабийчиклеге бирча кийимле сатып алгъан бек тынчды, алай аланы тюрлю-тюрлю кийиндирирге керекди. Чачларын да бир бирге ушамазча ишлетирге тийишлиди. Туугъан кюнлеринде саугъагъа экисине да бир илляуну угъай, башха-башха экисин беригиз. Туугъан кюнлеринде, алагъа атлары жазылгъан эки пирог жарашдырыгъыз. Уллайгъан эгизле кеслерини байрамларына къонакъланы хар бири энчи чакъырса игиди. Эгизлени шуёхларыны аллына хар биринден чакъырыу къагъыт бериллик эсе да, аланы хар эгиз кеси чакъырса тапды – эгизле кеслерини эркинликлерин хайырланалмагъанларын сезселе, кёллерине бютюнда бек тиерикди.

Былай къарагъанда, ууакъ затчыкъча кёрюннгенликге, муну да уллу магъанасы барды: аналаны сабийлерин къатларына чакъыра туруп, тюрлю-тюрлю сёзлени хайырланыу. «Къызчыкъла, бери келигиз», - деп къоя турмагъыз. Аланы жанларына тиймез ючюн, алгъа бирини, аны ызындан а экинчисини атларын айтып, чакъырыргъа керексиз.

- Къызчыкъла дайым да бирге тура эселе, аланы хар бири бла энчи-энчи къачан сёлеширге керекди?

- Хар сабий бла да энчи, ала бирге болгъан заманлада да тап сёлеширге керекди. Алай этмесегиз, аны къылыгъын, башхалыгъын, энчилигин да къалай билликсиз? Тюкеннге бара туруп, биргенге алгъа бирин, экинчи жол а башхасын элтигиз.

Тыш къыраллы психологла айтханнга кёре, эгизлени сабий садха бир бири ызындан башха-башха элтирге керекди: сёз ючюн, баш кюн бла бараз кюн бирин, геуюрге кюн бла орта кюн а – экинчисин, байрам кюн а экисин да бирге. Ол тюрлю амал сабийчиклеге быллай хайыр береди – эгизле кеслерин бир бирлери бла эм башха сабийле бла да къалай жюрютюрге керек болгъанына да юйренедиле.

Эгизлени, бир бирлеринден айырып, башха-башха группалада неда класслада кёп заманны тутаргъа уа жарамайды. Тёреде болгъаныча уа, эгизлени кёп заманнга бир бирден уллуракъ болгъанларында  айырыргъа боллукъду.

- Аланы тенглешдирген  тюзмюдю?

- Угъай. Къызчыкъла окъуп башласала, аланы жетишимлерин тенглешдирирге, аны юсюнден хапар айтыргъа да жарамайды. Алай сабийни кесини алгъыннгы эм шёндюгю жетишимлерини юслеринден а айтыргъа керекди. Эгизле дерслерин эте туруб а, башха-башха жерледе болургъа керекдиле: аланы тамамлап бошасала уа, махтаргъа керекди – хар бирини да кесини энчи жетишимлерин чертигиз. Устазларындан а алагъа бирча ишни, заданияны бере турмагъыз, деп тилегиз. Битеу алып айтханда уа, эгизлик – ол бир кибик болуу тюйюлдю.  Аланы хар биринден да чынтты инсанны къурау а тынч иш тюйюлдю.