Билим

Бу кюнледе КъМР-ни Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосунда 2021 жылда «Финансла жаны бла окъуулулукъну онлайн-дерслери» деген проектни жашауда бардыра, анга тири къатышхан школ директорланы, устазланы, билим бериу управленияланы келечилерин Россейни Банкыны бизни республикада бёлюмюню грамоталары бла саугъалау къууанчлы халда озгъанды. Сагъынылгъан проектни жаз башындагъы сессиясына КъМР-ни битеулю билим берген махкемелерини саулай да 100 проценти къошулгъанды. ЮФО-да эмда СКФО-да бу кёрюмдю эм бийикге саналгъанды.

Эндиги ыйыкъдан башлап биринчи классланы окъуучулары ана тилни жангыртылгъан дерсликле бла хайырланып окъуяллыкъдыла. Республиканы битеулю билим берген организацияларына биринчи класслагъа деп ана тилден бла адабиятдан 21 минг жангы дерсликле ётдюрюллюкдюле. Ол «Къабарты-Малкъар Республикада билим бериуню айнытыу» регион къырал программагъа кёре жарашдырылгъан эм басмаланнган ана тилледен бла адабиятдан 1-4 класслагъа жангы китапланы биринчи къауумуду.

Бу кюнледе  Нальчикде  «Къурулушчу»,   гуманитар-техника, «Призвание», женгил промышленность, автомобиль-жол колледжледе эмда  Къабарты-Малкъар къырал университетде да  «Ворлдкиллс Россия»  союзну  «Жаш профессионалла»  деген  бешинчи  регионла аралы чемпионаты   бардырылгъанды. 

Алгъаракълада Къабарты-Малкъарда саулукълары бла байламлы чекленнген онглары болгъанланы арасында «Абилимпикс-2021» профессионал усталыкъдан Россей даражалы чемпионатны бешинчи регион уруму озгъанды. Бу жол аны «студент», «школчу» эмда «специалист» деген категорияларында оналты бёлюмюнде (компетенцияларында) 80 адам къатышып, кеслерини хунерлерин кёргюзтгендиле. Сёз ючюн, ала медицина, кийим тикген, къурулуш, окъутуу, дизайн, робототехника, социал иш жаны бла да билимлерин ачыкълагъандыла.

Кёп болмай Къабарты-Малкъар къырал аграр университетде "Жетишимни формуласы" деген жаш тёлюню онекинчи шахар слёту ётгенди. Ол Нальчикни администрациясында физкультура, спорт эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла управлениясыны эм «Нальчикни жаш тёлюсюню ассоциациясыны» башламчылыгъы бла къуралгъанды. Анга шахарны мектеплерини тамата классларында окъугъанла къатышхандыла.

Тырныуузну 5-чи  номерли школу биринчи окъуучуларына эшиклерин ачханлы 40 жылдан атлагъанды. Бюгюнлюкде ол гимназия деген атны жюрютеди эм республикабызны бек иги окъуу учрежденияларындан бирине саналады.

Дондагъы Ростовда 11-чи номерли лицейни майданында «Россейни жылны устазы – 2021» Битеуроссей эришиуню федерал урумунда 15 лауреатны атлары белгили этилгендиле. Аланы санында Майский шахарны 5-чи номерли мектебини ингилиз тилден устазы Карина Кушхова да болгъанды. Быйыл майда Карина Арсеновна «Россейни жылны устазы – 2021» Битеуроссей эришиуню регион урумунда хорлагъанды. 2021 жылда Россейни эм иги устазы деген даражагъа итиннген къызны педагогика сынамы беш жылды.

Кёп болмай Къабарты-Малкъарны къырал агрономия университетини студентлери бла «Успех» билим бериу араны  келечилери Петрозаводск шахарда  «Эм иги илму-инновация иш - 2021» деген халкъла аралы илму-излем конкурсха къатышхандыла. Бу жол ала юч проектлерин кёргюзтгендиле.  

Барыбыз да билгенибизча, 2014 жылдан бери школ программагъа эсеп кёлденжазма кийирилгенди. Аны кесин да онбиринчи классланы тауусурукъла жазадыла. Алгъадан тохташдырылгъан тёреге тийишлиликде аны саулай да къыралны  мектеплерини выпускниклери да декабрь айны биринчи ыйыгъында бериучюдюле. Бу сынауну кесине да «зачёт-незачёт» деген халда багъа салынады. Экзаменде алгъан кёрюмдюсю уа окъуучугъа ЕГЭ-леге барыргъа эркинлик береди.

Арт кезиуде школгъа дери билим бериуге  къайгъырыулукъ эсленмезча тюйюлдю. Садикледе жерле жетишмеген проблема бюгюнлюкде (3-7 –жыллыкъла) кетерилгеннге саналады. Шёндю тау эллерибизде сабийчикле да, бирсиледен артха къалмай, быллай учреждениялагъа жюрюйдюле.