Тарых

XX ёмюрде малкъар халкъ сынагъан къыйынлыкъланы, кюйсюзлюкню юслеринден китапла жазаргъа боллукъду. Алай аны бла бирге уа ол тюзлюк хорлагъан, миллет жангыргъан, уллу жетишимле болдургъан кезиудю. Кёчгюнчюлюкню 13 жылындан сора таулу халкъгъа къыраллыгъы, ата журту къайтарылгъанлары артыкъда магъаналы тарых ишди.  

Сталинни  къырал миллет политикасы кёчгюнчю халкъланы  гунч этиуге, миллетни аты-чууу чыкъмай, унутулур чекге жетдириуге бурулгъанды. Анга уа 1955 жылда басмадан чыкъгъан «Энциклопедия сёзлюкде» таулуланы, къарачайлыланы, чеченлилени, ингушлуланы, къалмукъланы юслеринден бир сёз да жазылмагъаны шагъатлыкъ этеди

  Май  айы. Кюн дунияны жарытады. 1945 жылда  Германия  бла  уруш  бошалып, аскерге  кетген  жерлешлерибизни сау  къалгъанлары  юйлерине  къайтып   башладыла.  Юйлерине  десем  да - Къазахстаннга, Къыргъызстаннга.

1936 жылда комсомолну Элбрус райкому, ВЛКСМ-ни 10-чу съездине атап, Минги тауну тёппесине чыгъаргъа оноу этеди.  Ол мурат бла комсомолчуладан бла школчуладан   ёрлерик къауум къуралады битеу да   33 адам.

Озгъан ёмюрде газетледе бек кенг жайылгъан жанр очерк болгъанды. Асламында аланы жигитлери урунууда атларын айтдыргъан адамла эдиле. «Заман» газетде да («Коммунизмге жол») ол тюрлю жанргъа энчи магъана берилгенди

Белгили малкъарлы жазыучу Отарланы Керим (1912-1974) КПСС-ни Ара Комитетине письмосун сюргюнде болгъанында жазгъанды. Уллу Ата журт урушну биринчи кюнлеринден окъуна фронтха кетип, анда бир бутун да тас этип келген, жигитлиги ючюн Къызыл Жулдузну ордени бла эм кёп майдалла бла саугъаланнган киши халкъына этилген артыкълыкъгъа къалай чыдарыкъ эди.

Совет Союзда бир-бир миллетлени зор бла туугъан жерлеринден кёчюрюу политика Уллу Ата журт урушну аллында окъуна башланнган эди. Биринчи аны ачылыгъын корейлиле, полякла, немислиле, финнле сынагъандыла.  

Туугъан жеринден,  бир тюрлю терслиги болмай, зор бла кёчюрюлген  малкъар халкъны ачыуун, жюрек къыйынлыгъын  ангылатыргъа амал жокъду

Мокъаланы Чонайны жашы Азретни юсюнден бу материалны КъМР-ни Жазыучуларыны союзуну бла Журналистлерини союзуну члени болуп тургъан Геляланы Лиза Азретни таныгъанланы эсгериулерине кёре жазгъанды.

23 февраль – Россейде Ата журтну къоруулаучусуну кюню