Жамауат

Махийланы Азизаны бу эсгериу хапары къысхачыкъ болгъанлыкъгъа, жюрекге жетеди, жылыулу сезимле туудурады. Керти да таулу аппаланы-ынналаны бир сейирлик нюрлери болгъанды, сёзлери, ишлери уа, кёкден келген измича, бизге бюгюн алай ариу кёрюнедиле.

Нальчикде Ведомстводан тышында къалауурлукъ этиуню управлениясында «Билим» россейли биригиуню специалистлери Росгвардияны Къабарты-Малкъар Республикада Управлениясында къуллукъ этгенлеге бла аскерчилеге лекцияла окъугъандыла. 

Биймырзаны тамата жашы  Зулкъарний да Уллу Ата журт урушну биринчи кюнлеринден окъуна сермешлеге  къатышханды. Сабыр, тюз акъыллы жаш аскер борчун намыслы толтургъанды. Аны  къабыры узакъда - Идиль  сууну боюнунда, Сталинградда къалгъанды.  "Жигит ёлсе да, жигитлиги къалады",- деген сёз барды. Зулкъарнийча жашланы атларын малкъар халкъ бир заманда да унутмазгъа керекди. Ол  барыбызгъа да борчду.

Бюгюнлюкде Нальчикде КъМКъУ-ну медицина колледжини устазы Азаматланы Сафиятны (аны Светлана деп да таныйдыла) кёпле биледиле. Аны къолунда окъуп, билим алгъан жашла бла къызла уа ол тюшюндюрген жол бла бара, жетишимли бола, педагогларыны, кеслерини атларын да ахшы бла айтдырадыла.

Бу хапарны автору бизге терк-терк жаза туруучу огъары малкъарлы Темуккуланы Адилди. Аны чыгъармаларыны ёзеклери керти жашаудан алыннганлары ючюн жазгъан затлары бютюн сейирдиле, окъуучуну да эсинде къалгъанлары баямды.

1900-1907 жыллада Хасанияда  беш-алты  юйюр жашагъанды, деп эшитген эдим   кёпню кёрген къартладан. Аладан бири  Холамханланы  Биймырзаныкъы болгъанды. Ол бери Бызынгыдан кёчюп келгенди. Мында жараулу журт да салады, юй бийчеси Абидат бла  тогъуз сабий да ач-жаланнгач этмей ёсдюредиле. Аланы жете келгенлери, не ишден да артха турмай, атагъа, анагъа болушуп башлайдыла.

Таулу халкъны жигер уланлары не заманда да аслам болгъандыла. Ала элтгендиле жамауатны алгъа, тириликлери бла кёп жетишим болдургъандыла, алай бир заманда да кеслерине махтау излемегендиле ол къауум. Ма аллайладан болгъанды Байзуллаланы Мусса, Жанхотияны сыйлы эм огъурлу адамларындан бириди.  Аны юсюнден жазып, редакциягъа КъМР-ни сыйлы журналисти Ауэс Ныров материал ийген эди. Аны басмаларгъа тийишли кёребиз.

Мурача улу тюрмеден къайтып, бираз тургъанлай, жангыдан комиссия келеди, энтта да юйюн торгга салып, къысха заманны ичинде бу тийреден кёчюгюз деп буйрукъ этеди. Оноуну тюз кёрмесенг да, этер амалынг жокъ. Бердыбийни жашы Мухаммат юйюрюн, юйдегисин да аллына тизип, ёмюрледен бери ата-бабалары жашагъан журтларына дагъыда бир къарап, ахтына-ахтына тар бла энишге жол салады. Не кёп термилсе да, Мухамматны аягъы ол жанына андан сора басмайды. Юйюр кёп айлана, жюрюй, ахырында Кисловодскеге келип тохтайды.

ХУРМЕТЛИ ЖАМАУАТ!

Кёп жылла мындан алда Жантууланы Рая бла Мурачаланы Жансуратха къонакъгъа барабыз. Къонакъгъа дегенде да, Жансурат аурукъсунуп тура эди да, аны сора. Саусузгъа жетмиш беш жыл болгъанды. Ауругъаны уа кесекледен эди. Жансуратны аурууну хорлай башлагъан кезиую эди да, бизни бла кёп хапар айтады. Озгъан заманланы юслеринден таурухлагъа уллу сейир этип тынгылаучуму биледи. Къызы Светагъа айтып, бир суратны келтиртеди. Суратдагъы адамланы арасында бир жашаулу тиширыу барды. Аны бетине тюрслеп къарасагъыз, ол Азия жанындан болгъаны кёрюнюп турады. Бу тиширыуну юсюнден Жансурат сейирлик хапар айтханды. Мен да, кеси жанымдан «Заман» газетни окъуучуларын аны бла шагъырей этерге сюеме.