«Анам, бизни хапарыбызны санга ким айтыр?»

Ахыры. Аллы 3 августда чыкъгъанды.

Юйюрню бек таматасы

Биймырзаны тамата жашы  Зулкъарний да Уллу Ата журт урушну биринчи кюнлеринден окъуна сермешлеге  къатышханды. Сабыр, тюз акъыллы жаш аскер борчун намыслы толтургъанды. Аны  къабыры узакъда - Идиль  сууну боюнунда, Сталинградда къалгъанды.  "Жигит ёлсе да, жигитлиги къалады",- деген сёз барды. Зулкъарнийча жашланы атларын малкъар халкъ бир заманда да унутмазгъа керекди. Ол  барыбызгъа да борчду.

Новороссийск ючюн жанын аямагъанды                            

Биймырзаны ючюнчю жашы Солтан урушха дери Хасанияда  "Къызыл партизан" колхозда жылкъычы болуп ишлегенди. Ол да, бирси  къарындашларыча, уруш башланнганлай, фронтха кетеди. Солтан Юг фронтда кёп  къанлы сермешлени биринчи кюнюнден ахырына дери, окопладан бир кере да солургъа чыкъмай, уруш  этгенлей турады.

Алайда гитлерчилени ууатып, совет аскерле Новороссийск шахар таба тебирейдиле. Немислиле,  не кючлерин да салып, шахарны  адам  угъай, чыпчыкъ да учуп ёталмазча къуршоугъа аладыла. Ма ол кючлю бегиннген къаланы ала туруп, сюнгю урушланы биринде  Холамханланы Солтан ауур жаралы болады. Кюе, жана тургъан  Новороссийск шахарда жангы ачылгъан госпитальда батыр таулу солдатны кёзлери жабыладыла...

Танкланы тыйгъынчы сермешгендиле

Къарындашланы  тёртюнчюсю  Аскербий, окъууну бошагъандан сора, Тёбен Чегемни школунда военрук болуп ишлегенди. Ол  кёп чегемли  жашны  аскер низамгъа юйретгенди, тюз ызгъа салгъанды. Сёзсюз, Аскербий окъуучула бек сюйюучю устазладан бири болгъанды. Биргесине ишлегенлени  арасында да намысы  жюрюгенди. Тенглик эте билгенди.

Аскербий, аны кичи  къарындашы Къыралбий да 115-чи  атлы аскер дивизияны къауумунда танкланы атыучула болгъандыла. Жигит солдатла юслерине келген танкла бла ёлюм урушха  киргендиле. Былайда не да этип, танкланы тыяргъа керек болгъанды. Алай болмаса, Гудерианны танк аскерни 115-чи атлы аскер дивизияны тёгерегин къуршалап къояргъа боллукъ эди.  Ма аны билип, Холамханланы Аскербий эмда аны тенглери, артда турмай, жанлары чыкъгъынчы уруш этгендиле.

Къыралбий  пулемётха  уста  эди. Ол Мартыновка ючюн баргъан ауур урушлада, жигитча сермеше, кёп фашистни къыргъанды. 115-чи атлы аскер  дивизиядан сау къалгъанлары къалмукъ тюзле бла Сталинград фронтха тебирейдиле. Немислиле ызларындан болгъанда, Къыралбий да, бир къауум солдат да, фашистлени бир кесек заман тыйып, 115-чи дивизияны жаралысы да,  ауругъаны да узагъыракъ кетерча этерге керек эдиле. Ол кюнледе душманны ал отрядлары бла къаты уруш башланады. Холамхан улуна  бек гитче къарындашларына былайда ёлюм бла бетден-бетге тюбеширге тюшеди. Аны жаш жюрегин фашист огъу сууутады...

Унутмау

Хасанияны мектебинде стендде Холамханланы Биймырзаны беш жашыны да суратлары салыныпдыла.  Аллай жигитлени суратларын мектеп къабыргъагъа такъгъаны да иги ишди. Ёсе келген  жаш тёлю Улл Ата журт урушда жигитлеча, жан брген жашларыбызны атларын билирге керекди. Ала этген жигитлик битеу да малкъар халкъгъа махтауду! Аны  себепли ол замансыз кетген тау тулпарланы атлары ёмюрде да биргебизге къалырча этерге сау-саламат жашап тургъанланы сыйлы борчларыды. Аны ючюн аталгъанды Хасанияда орамладан бирине   къарындашла Холамханланы атлары.

Холаланы Марзият.
Поделиться: