Саулукъ

Сууукъла башланнганлары бла водительлеге да  дагъыда бир ауара къошулады -  чархланы алышындырыу бла бирге мияланы жууучу сууну да сайлауну къайгъысын этерге тюшеди. Ол бузлап къалмаз ючюн анга кёп химия затла къошуп  жарашдырадыла. Алай ала водительни саулугъуна хата салыргъа боллугъун а тергеймидиле? Бу соруугъа Роспотребнадзорну Къабарты-Малкъарда управлениясыны специалистлери жууап бередиле.

Кюз арты. Жайны  кёгетлери кете барадыла, аны бла бирге уа ашыбызда витаминле да азаядыла. Теплицалада ёсгенледен а хайыр азды. Андан сора да, кёпле эрттен азыкъ ашамайдыла, бир зат къапхан кибик этип неда бутерброд бла бир стакан чай ичип, юйден чыгъып кетедиле.

Юйюрде бир адамыбыз ауруса, ол къалай къыйын кёрюннгенин сынамагъаныбыз хазна болмаз. Аллай кезиуледе себепликни уа, айхай да, врачладан сакълайбыз.

Кёп сабийле садха неда школгъа жюрюп башлагъанлай ауруп тебирейдиле, алагъа асламысында кесекле тиедиле, жётел этедиле. Гитчеге быллай кезиуде терк эм тюз медицина болушлукъ этилмесе, ауруу ёпкелеге, бронхалагъа ётеди, бютюн къыйын багъылады. Бизни бюгюннгю ушакъ нёгерибиз Мурзаланы Суфиянны къызы Зулихады. Ол, Къабарты-Малкъар къырал университетни медицина факультетин бошап,

Арт заманда сууну ичиу марданы юсюнден кёп айтылады. Аны юсюнден биз Огъары Малкъарны больницасыны врачы Чаналаны Аслижан бла ушакъ бардыргъанбыз.

Санларында къыяулары болгъан адамла  жашауларында тюрлю-тюрлю чырмаулагъа тюбейдиле. Социал страхованияны фонду  аллайланы жашауларын бир кесек окъуна да тапландырыр, женгиллетир ючюн, кесини энчи къыйынын  къоша, аланы техника амалла, санатор-курорт  багъыу амалла бла да жалчытады. Инвалидлени не жумушлары эмда къалай тамамланылгъанларыны юсюнден  бизге  РФ-ни  Социал страхованияны фондуну  регион бёлюмюню башчысы  Джульетта  Устова толу хапар айтханды. 

Врачны аты ол аягъы юсюне салгъан саусузланы ыспаслары бла айтылады. Нальчикни Дубки тийресинде Перинатальный арада акушер-гинеколог болуп ишлеген Къумукъланы Аслижанны (Къулийланы Ахматны къызы) да республикада кёпле таныйдыла эмда хурмет этедиле. Мен аны бошдан айтмайма, анга ыразы болгъанларын кёпледен эшитгенме. 

Нальчикде алгъын солуу кюнледе паркгъа барсанг, хазна семиз сабийлени кёрмей эдинг, энди уа ала кёзге бек урунадыла. Нек болгъанды алай? Юйде аш этмей, «Вестер», «Дея», «Оазис» эм башха супермаркетледен алыннган ашмыды сылтау? Огъесе сабийле сау кюнню компьютерледен, телефонладан айырылмай, чапмай- секирмей – ойнамай жашагъанларымыды? Врачла-диетологла айтханнга кёре, сабийлени бла жаш адамланы бек азындан 15-20 процентини ауурлукълары мардадан кёпдю. 

Сахарный диабет деген диагноз адамгъа окъ атылгъанча эшитиледи. Бу аурууу болгъаннга жашау этиу бек къыйын болады: анга  поликлиникагъа терк-терк барыргъа, тёгерегинде адамланы жазыкъсыныуларын кёп эшитирге тюшеди. Алай барысындан да осалы уа - диабетиклени иги да асламысы, кеслеринде бу ауруу болгъанын сезмей,  заманны  оздургъанларыды. Биз аны  юсюнден профессор, медицина илмуланы доктору, Естествознанияны россей академиясыны келечиси, эндокринолог Ахкёбекланы Нелли бла ушакъ этгенбиз.  

Бусагъатда грипп бек жайылгъан кезиудю, офисле, школлада классла бош боладыла. Ауругъанла барысы да тохтаусуз жётел этгенлерине тарыгъадыла.