Тана сындыргъан жумуртхала

Бизни миллет къачан да айтыулары, нарт сёзлерини терен магъаналылыкълары бла да кёп санлы халкъладан артха къалмагъанды. Жашауну ачыкълагъан, аманны бла игини суратлагъан, хыйлачылыкъны бла ачыкъ жюреклиликни кёргюзтген жомакъла, хапарла бла тамсиллерибиз иги кесек бардыла. Ма бюгюн да сизни аллай бир хапарчыкъ бла шагъырей этерге сюебиз. Сёз а анда улутхачылыкъны юсюнденди.

Эртте бир жарлы киши бла бир бай киши къоншуда жашап болгъандыла. Бай хар жаны бла да жарлыны ырбыннга къыса тургъанды. Къайда малын къауулгъа тыя, къайда, бахчасына суу салгъанда сууун тыя, къайда жолу бла ётдюрмей, дагъыда анга кёре хар жаны бла онгсуз этгенди. Жарлы уа, харип, байгъа хата тежеген угъай, аны ол ишлерине тёзюп окъуна тургъанды. Жарлыны жукъ айтмагъаны бла хайырланып, бай, эсине не тюшсе, аны этип къоя эди. Бир кюн а бу бай, жарлыны жангыз ийнегин тыйып, жарлы баргъанда уа, къатына да къоймай, къыстап, ызындан да итле бла къуудуруп жибергенди. Жарлыны ийнегин берирге уа эсине да келмегенди. Жарлы, андан ары чыдаялмай, сюдге баргъанды. Сюд этиучю адам а, тынгылап, тамбла келирсе деп къойгъанды. «Тамбла» дегени уа улутха алып кел деген магъананы тутханды. Жарлы киши аны сезгенди, алай несин элтирик эди?

Сагъыш эте кетип, бу жарлы, сатаргъа деп аяп, кеси да ашамай тургъан жумуртхачыкъларын четеннге жыйып баргъанды. Сюдю, къууанып, кишиге:

 - Ишни тап этерме, - деп сёз бергенди.

Бай, жарлы кишини алай этгенин билип, экинчи кюн сюдюге бир семиз тана элтип баргъанды. Ол да, танагъа къууанып, байгъа сёз береди. Бай, ыразы болуп, юйюне келеди. Бир кюн быланы сюдге чакъырадыла. Экиси да барадыла да, сюдю

сорууун башлайды. Жарлы киши, улутхамы унутуп къояды деп:

- Мен жумуртханы агъындан да тазама, - дейди сюдюге.

Сюдю уа анга:

-  Жумуртхаланы тана сындыргъанды, - деп къойгъанды.

«Жумуртхаланы тана сындыргъанды» деген а улутхачылыкъны ачыкълагъанды.