Жангыртыу ишлени болжалгъа салмазгъа чакъыргъандыла

Терк районну башчысыны къуллугъун толтургъан Асланби Хуштов, районну прокурору Заур Нагацуев бла бирге, миллет проектлени эмда къырал программаланы чеклеринде муниципалитетни тийресинде къайсы объектледе не зат этилгенине къарап чыкъгъандыла. Ала, биринчиден, Терк шахарда ишлене тургъан жангы школгъа кёз жетдиргендиле. Объектни къурулушу болжалындан кеч къалмай баргъанын, ол келир жылны ахырына битеригин чертгендиле.

«Саулукъ сакълауну ал кесегин жангыртыу» деген программаны чеклеринде шахарда сабий поликлиникагъа къыстау ремонт этиле турады. Ишчиле аны аслам кесегин тамам этгендиле, шёндю уа отоуларын сюртюу эмда бояу бла кюреше турадыла. Бу объект да эшиклерин келир жылда ачарыкъды.

Къырал оноучула Терк шахарны бир кесегинде жангы суу ызла къалай ишлене тургъанларына кёз жетдиргендиле, подряд организацияны башчысына эсгертиуле да этгендиле. Ала дагъыда юч жангыртылгъан арбазгъа бла Дейское элде жамауат тийреге къарагъандыла.

Назы тереклеге тиймегиз

Жангы жыл байрам жууукълашып башлагъаны бла агъач инспекторла эмда мюлклени ишчилери контроль жумушланы тамамлауну къолгъа алгъандыла. КъМР-ни Табийгъат байлыкъла эмда экология министерствосуну буйругъуна тийишлиликде, назы терекчикле ёсген жерлени къоруулау кючлендириледи. Министерствону эмда агъач мюлклени келечилеринден къауумла къуралгъандыла, ала бу жаны бла хар неге да кёз-къулакъ болуп турлукъдула эмда профилактика бла кюреширикдиле.

Эсге салайыкъ, эркинлик берген къагъыты болмай, назы терекни кесген инсан жууапха тартыллыкъды. Аны этген адамгъа 3-4, предприятиягъа неда организациягъа уа – 200-300 минг сом тазир салынырыкъды. Уллу хата салгъанланы (5 минг сомдан артыкъ багъасына) уа уголовный жууапха окъуна тартыргъа боллукъдула.

Тёленнген налогну бир кесегин къайтарыр амал

Келир жыл биринчи январьда законодательствогъа кийириллик тюрлениуню хайырындан социал налогну бир кесегин женгил халда къайтарыргъа онг боллукъду, деп билдиргендиле КъМР-ни Финансла министерствосундан.

Аны (вычет) налог (ндфл) тёлеген инсан 2025 жылда алаллыкъды. Ол 2024 жылда этилген къоранчлагъа кёре тергелликди.

Социал вычет деген амал ма быллай жумушлагъа этилген къоранчлагъа келишеди:

• окъуугъа;
• медицина жумушлагъа эмда медицина жаны бла страхованиягъа;
• адам жашауун кеси эркинлиги бла страхование этгенинде (болжалы беш жылдан аз болмагъан келишимле);
• инсан кеси эркинлиги бла пенсия страхование этгенинде (къырал пенсия бла жалчытыуну санамай);
• Физкультура-саулукъландырыу жумушлагъа.

Социал налог вычетны юсюнден толу хапарны ма бу сайтда табарыкъсыз: http://www.nalog.gov.ru/rn77/ndfl_easy/.

Бизнесге билеклик этиледи

Россей Федерацияда «Гитче эмда орта предпринимательство» миллет проектни чеклеринде бизнесге себеплик этиуге кёп къалмай 68 миллиард сом жиберилликди, деп билдиргендиле КъМР-де «Мени бизнесим» арадан.

Ол санда 6,5 миллиард сомну Экономиканы айнытыу министерство регионлагъа субсидияла бла жиберликди. Ол кеси да 1,5 кереге кёбейирге боллукъду. Бу ахча регионлада гарантияла берген эмда къырал микрофинанс организацияланы юслери бла юлешинирикди, дагъыда кеслери иш къурап къармашханлагъа, энди ишлеп башлагъан, сора алгъындан бери кюрешген предпринимательге берилликди. Дагъыда банк программалагъа, учуз лизиннге, поручительствогъа эм башха амаллагъа бёлюнюрюкдю.

РФ-ни экономиканы айнытыу министрини орунбасары Татьяна Илюшникова айтханнга кёре, бу проект башланнганлы (2019 жыл) бери, аны хайырындан берилген кредитле, къадар адам салгъан къыйын да триллион сомдан артыкъ файда бла къайтхандыла. «Къуруда «1764» деген программаны чеклеринде, предпринимательле къыралны болушлугъу бла банклада 3,4 триллион сом кредит алгъандыла», - дегенди ол. «Гитче эмда орта предпринимательство» миллет проектни тамамлаугъа 2019-2023 жыллада 321 миллиард сом къоратылгъанды.