Саулукъ

Абадан адамланы сюеклери кальцийни тас этип, сынаргъа ёч боладыла. Алай жан сюекни боюну сынса уа, ол бютюнда къыйын ишди. Аны юсюнден биз врач Холамханланы Халимат бла ушакъ этгенбиз.

Бир-бир аурууладан къыйналса, адам анга толусунлай ашын тюрлендирирге тюшеди. Аладан бири диабетди. Бусагъатда бу къыйын ауруу терк жайылып барады, сабийлени араларында да ол санда. Ала конфет-къалач ашамай къалай турсунла?  Белгилисича, сахарный диабетден  ауругъанла татлы  затланы  ауузланыугъа  энчи эс бурургъа керекдиле. Бу ауруугъа  хорлатмаз ючюн, тюнене татлы  затланы  ашагъанла  аланы бюгюн  арталлыда хайырланмай къоядыла. Ол тюзмюдю? Аны юсюнден врач Махийланы Танзиля айтады:

Чертлеуюк ашаргъа бек татыулуду. Анда адамны чархына керекли аш-азыкъ продуктлада болуучу элементлени хазна къалмай барысы да тюбейдиле.

Биз сабийлигибизден бери кюн сайын эт ашаргъа юйреннгенбиз. Алай таулуланы араларында  да вегетарианецле аз-аз чыгъа башлагъандыла.  Алай этсиз аш – суу къурагъан тынч тюйюлдю.  Специалистни оюму уа къалайды? Жараймыды этсиз ашыбызны къураргъа? Бу соруугъа жууап излей, терапевт  Мусукланы Рамазан  бла ушакъ этгенбиз.

Бюгюнлюкде тюкенледе тиш пасталаны бек кёп тюрлюлерин кёрюрге боллукъду.Болсада аланы хар бири да тишлеригизге жарарыкъды дерге жарамаз. Къайсы жыл санда да адамны  ауузуна энчи къарау изленеди, сёзсюз, тишлеге багъыучуну айтханын да эсге алыргъа керекди.

Кёп болмай  Республикалы клиника медицина-хирургия арасыны паллиатив бёлюмюне   «КъМР-де къыйын саусузлагъа медицина болушлукъну игилендириу» регион программагъа кёре энчи оборудование алыннганды.

"Бир жол къарындашым бир бек къыйын ауруп, Хасаниягъа кирген жердеги  2-чи номерли  шахар клиника больницагъа тюшеди. Жылны къыш кезиуюдю, сууукъду. Биз аны жокълап, юйге киргенибизни бла телефонуму зынгырдагъаны тенг болду. Мен танымагъан номер... "Сизни  къарындашыгъыз больницада жатады, мен а аны  врачыма,  артха къайтсанг эди", - деп телефонну салып къояды.

Медицинагъа болушлукъ бериуню халкъ билген амалларыны терс бла тюз болгъанларын специалист Кюйгенланы Аминат айтады.  

Интернет наркотиклени жаяргъа жангы амалла ачханды. Терекле къатларында жерге букъдуруп уулу къысымчыкъланы, жарым сагъатха сайт ачып, ахча тёлеген сабийлеге адреслени билдиредиле. Полиция билгинчи, сайт жабылады. Аны ючюн бусагъатда ата-анала  сакъ болургъа керекдиле.

Нальчикде Пирогов атлы орамда орналгъан Диагностика араны аты Республикалы клиника медицина-хирургия арагъа тюрлендирилгенди.