Билим

Зольск районну Хабаз элини орта школуну директору Кючмезланы Халимат устаз коллективге таматалыкъ этгенли алай кёп заман болмай эсе да, ол мында хар неге уллу кёллю болмагъаны кёзге туурады. Сабийге къараргъа отпускга кетгинчи дери бир кесекни директор болуп тургъанында ачыкълагъанды кесини окъуу учреждениягъа башчылыкъ эте билген хунерин. Быйыл а ол жангыдан ишине къайтханды. Биз билим бериу эмда юйретиу ишни, башха затланы да юслеринден аны бла ушакъ этгенбиз.

Башийланы Магометни уллу юйюрюнде ёсген къызчыкъ гитчелигинден да биле эди къадарын сабийлени окъутуу бла байламлы этеригин. Ким биледи, Фатиманы  педагогикагъа сюймеклиги  эм  алгъа анасы Къайгъырмазланы Абидатдан да келе болур. Ол малкъар халкъ туугъан жеринден зор бла Орта Азиягъа кёчюрюлгюнчю Хабазда тиширыуланы жазаргъа, окъургъа юйретип тургъанды.

Нальчикде онекинчи номерли орта школну мурдорунда жангы ясли ишленип бошала турады. КъМР-ни Къурулуш эмда жол мюлк министерствосундан билдиргенлерича, аны узунлугъу элли метрден артыкъ боллукъду, эни уа онюч метрге жете къаллыкъды.

Усталыкъланы араларында устаз бек жууаплыланы бирине саналады. Ол да бошдан тюйюлдю. Сабийни окъургъа, жазаргъа юйретиу бла къалмай, аны халин, къылыгъын, сезимин адамлыкъ даражагъа жетдирген бек ауур ишди.  Артыкъда бу къыйын заманда. Аны бет жарыкълы тамамлар ючюн, фахму, уллу тёзюмлюк, адамлыкъ да керекдиле.

Устаз усталыкъны сайлап, анга кертичилей къалып, жаш тёлюню къадалып окъутханладанды Шауаланы Мадина. Ол тамата педагогду. Аслам жылны ичинде Нальчикни онсегизинчи номерли мектебинде математикадан дерсле бере, сынамлыгъа саналады. Биз, анга тюбеп, школ жашауну, дуниягъа кёз къарамыны эм бирси затланы юслеринден да ушакъ этгенбиз.

Кёп болмай студентле бла алышындырыу «Эрасмус+» деген программаны чеклеринде Къабарты-Малкъар къырал университетде  Тюркню Бурса шахарындан «Улудаг» университетини келечилери – медицина факультетни деканы, профессор Экрем Кайа, клиника фармаколог, университетни келечилерин башха вузлада, ол санда тыш къыраллада, окъургъа болушхан  бёлюмюню таматасы профессор Гёкхан Гёкталай келгендиле.

Кёп болмай  Къабарты-Малкъар къырал университетде  «Миллет технология башламчылыкъланы  платформасы»     къурап  «Университетлени точка кипениясы»  деген стратегиялы сессия болгъанды.  Анга къыралны элли субъектинден  келечиле къатышхандыла.

-Бирде кеси адамларыбыздан жаныбыз къыйналырча сёзле эшитирге тюшеди, - дегенди бизни ушагъыбызны бек аллында  Сотталаны Лидия. – Ол да неди десегиз, тилибизни учуз этгенлерин кеслери да ангыламай, малкъар тил неге керекди, орусча сёлеше билсе, дегенле тюбегенлериди. Кёп тиллени билирге, ол санда орус, ингилиз, немис тиллени да, адамны ана тили бир заманда да чырмаулукъ этмегенди. Ол затдан хыйсап эте келсек, бек биринчи жерге ана тилни салыргъа керекбиз, андан сора уа, къолунгдан келе эсе, башха тиллени  ненчасын да бил.

Элбрус районда билим бериу программалагъа кёре юйрениуню качествосу, билим бериуню тамблагъы кюню – ол темалагъа болгъанды Темирланы Анатолийни районну Билим бериу управлениясыны таматасы Атаккуланы Нуржан бла ушагъы да.

Жангы окъуу жылны аллында «Единая Россияда» педагогладан отчётланы асыры кёп излеуню проблемасындан къутулуу жаны бла башламчылыкъны хазырларыкъдыла. Аны юсюнден кеслерини оюмларын хар сюйген адам партияны регион бёлюмлерине 28 августха дери сайтланы юсю бла жиберирге боллукъдула. Тёртюнчю сентябрьде уа аланы битеу тийишли ведомстволаны, экспертлени, ата-аналаны къатышыулары бла  «Адамны ырахатлыгъы» деген федерал дискуссияла майданда сюзерге белгиленеди.