Окъутханларына къачан да, не жаны бла да кёлю бла къайгъырады

Башийланы Магометни уллу юйюрюнде ёсген къызчыкъ гитчелигинден да биле эди къадарын сабийлени окъутуу бла байламлы этеригин. Ким биледи, Фатиманы  педагогикагъа сюймеклиги  эм  алгъа анасы Къайгъырмазланы Абидатдан да келе болур. Ол малкъар халкъ туугъан жеринден зор бла Орта Азиягъа кёчюрюлгюнчю Хабазда тиширыуланы жазаргъа, окъургъа юйретип тургъанды.

Артда уа ол Кичибалыкъны жетижыллыкъ школуну башланнган классларына жюрюгенинде кесин окъутхан РФ-ни сыйлы устазы Башийланы Фатимат Махмутовнагъа ушаргъа, аныча профессионал даражагъа жетиширге итиннгенди. Ол аны эниклеп, ойнагъан кезиуюнде да тенглерине дерс берип ойнагъанды. Школну айырмалы  тауусуп, Нальчикде педколледжге киргенинде да сочинениясында биринчи устазыны юсюнден жазгъанды.

Сабийлени сюйген, билим бериуде ишлерге талпыннган къызны сагъынылгъан колледжде окъуй тургъанынлай  элинде  кеси бошагъан мектепге чакъыргъанларында, ол угъай демейди. Заочный бёлюмге кёчюп, башланнган школда окъутургъа жыйырмажыллыгъында келеди.

Кертиди, тёртюнчю классда дерсле берип башлагъан анга ол заманда  тынч да болмагъанын а жашырмайды. Кесини биринчи устазы эмда мектепни ол замандагъы директору Башийланы Танзиля Дугуевна методика, дерсни къурау, бардырыу, анга  план жарашдырыу жаны бла да къолларындан келгенича болушханларын эсгере, ыразылыгъын билдиреди.

Кечеле бла жукъламай, сабийлеге сейир боллукъ амалланы излегенлей тургъанды. Ол затланы  уа сынамлы педагоглада табарыгъын, кёрлюгюн ангылап, районда окъуулулукълары, билимлиликлери бла атлары айтылгъан устазланы дерслерине заманы болгъанында жюрюп тургъанды. Сёз ючюн, Каменномостда Лигидовадан бла  Жандаровдан (атларын эсгералмагъанды)  аслам затха тюшюннгенин, ала хайырланнган жорукъланы, энчиликлени  унутмай, кеси да дерслерине къошуп, аланы байыкъландырыргъа юйреннгенин айтады. Андан сора  да, ол Малкагъа, Сармаковогъа, Залукокоажеге да кёп жюрюгенди. Бу элледе таныулу педагогладан да аслам затха юйреннгенди.

Огъурлу тиширыу бла ушакъ бардыра, аны бу ышаны ючюн бютюн хурметлеригим келгенин  белгилерге сюеме. Нек дегенде, жарсыугъа, биреуден юйреннгенибизни кёбюбюз сагъыныргъа истемейбиз. Ол а аны ючюн ийменмейди. Жаш адам  къайсы сферада да кесинден сынамлыдан соруп тюшюнюрге кереклисине толусунлай ийнанады. Жашауда  аллай адамлагъа тюбеген а къайсы бирибизге да насып болгъанын айтады.

Дагъыда бир затны белгилерге тийишлиди – Кичибалыкъда кеси бошагъан орта  школда Фатима Магомедовна ишлеп келгенли быйыл сентябрьде 51 жыл толлукъду. Анча заманны ичинде уа, айхай да, жетишимлери  асламдыла. «Жылны устазы» Битеуроссей  даражалы конкурсда атын кёп кере айтдыргъанды. Республикабызда энди фестиваль даражада бардырылгъан «Ана тилим, жаным-тиним, мени дуниям» деген эришиуге да дайым къатышханлай келеди. Зольск районну билим бериу управлениясыны, КъМР-ни Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну,  дипломлары,  грамоталары  бла  аслам кере саугъаланнганды. Бюгюнлюкде РФ-ни  «Халкъгъа билим бериуюню сыйлы ишчиси»  (2003ж.) деген атны жюрютеди.

Баям, жаланда педагогикада  угъай,  къайсы сферада да адамны  профессионал даражагъа жетишгенини ышаны аны ызындан келген, ол юйретген, тюшюндюрген кадрладыла. Огъурлу устазны къолунда окъугъанланы кёбюсю сайлагъанды бу жолну. Сёз ючюн,  малкъар тилден бла адабиятдан дерсле берген Гайыланы Зухураны (Нальчикни экинчи номерли лицейи)  барыбыз да билебиз. Быйыл а сынамлы тиширыу эл школгъа педколледжни тауусуп келген Умарланы Зульфиягъа бла  Марьяна Маргушевагъа  (ПМНО) педагог жолну жашырынлыкъларын юйретирикди. Къызла экиси да башланнган класслада ишлерикдиле.

Бюгюнлюкде жангы технологияла  асламдыла, Интернетде да кёп зат барды. Ишлерге сюйгеннге онгла,  амалла, айхай да, табыладыла. Алай эсе да,  ол затлагъа къатынгдагъы профессионал тюшюндюргенча уа болмайды.

Къызы Жамиля да, анасыны жолун ызлап, университетибизни айырмалы тауусханды. Жыйырма жыл чакълы заманны туугъан элинде орус тилден бла литературадан окъутханды.

-Жанымы-къанымы да сабийлеге  береме. Аладан бирчиги окъуна теманы ангыламай къалгъанын эслесем, ол анга тюшюннгюнчю дерсде, андан тышында да аны бла кюрешгенлей турама. Билемисиз, бегирек эсни иги окъугъанлагъа угъай, къарыусузуракълагъа бургъанма, алай  бла уа жетишимлеге да жетгенме,-дейди сынамлы устаз.

Бу жолну сайлагъанына уа  не аз да сокъуранмайды. Кёп тёлюню харф таныргъа, жазаргъа юйретип келеди. ФГОС-ланы жангы  тюрлюлери  бла ишлеп тебирегенлеринде да биринчи болуп аланы жашауда  бардырыргъа анга ышаннгандыла. Алай бла ол «Школа России» программаны сайлап, анга кёре тынгылы урунуп келеди. Тенглешдирирге, кесини оюмун айтыргъа амалы болгъан педагог аны сабийлеге ангылашыныулугъун да белгилейди. Устаз кесине угъай, окъутханларына тынч жолну сайларгъа, аланы сагъышын этерге тийишлисин  чертеди.

50 жылдан асламны билим бериуде уруна, ата-аналадан да ыразылыкъ таба, хурметге тийишли бола келеди. Жаланда магъаналы, къыйматлы дерс бергени бла чекленмей, не заманда да  ёсюп келгенлени ариу къылыкъгъа, ахшы  ниетге юйретирге эс бурады.

Аны бла бирге уа насыплы анады эм ыннады. Баш иеси Томаланы Къонакъбий ажымлы ауушуп, къызын, жашын да кесинлей ёсдюрюрге тюшген эсе да, бюгюнлюкде алагъа, туудукъларына да къууана  жашайды.

Айхай да, барыбыз да сабийликни дуниясынданбыз. Жюрегибизге тюйрелип къалгъан школ чакъла бла бирге анда биринчи устазларыбызны сыфатлары, аланы сабыр ауазлары сакъланадыла.

Фатима Магомедовнаны да  биринчи окъуучулары энди кеслери  да эртте аппала-ыннала болгъандыла. Алай эсе да, билимни жолуна тюшюндюрген, ол сейир, тамаша  да дуниягъа ал атламларын алыргъа кёллендирген, базындыргъан, кесине ийнандыргъан  эмда ышандыргъан педагогларын унутмайдыла. Дайым жокълагъанлай, саулукъ-эсенлик сурагъанлай, байрамла бла да алгъышлагъанлай турадыла. Сабийлени сюйгенин, алагъа,  ёз аналарыча,  къайгъыргъанын  иши, сёзю бла да бирча кёргюзтгенлей келген устаз а ол кезиуледе кесин бютюн насыплыгъа санайды.

Трамланы Зухура.
Поделиться: