Ырысхыны аяр мурат бла

Бир ненча жыл мындан алгъа РФ-ни Къоруулау министерствосу аскерни бла флотну бийик чынлы офицерлерини мухар бёркле кийгенлерин дурус кёрмегенди эмда аны Россейни Президентине билдиргенди. Боз эмда къара мухар бёрклени генералла бла полковникле эмда адмиралла бла 1-чи ранглы капитанла  жюрютгендиле. Энди ала «бобрикден» - Рекс къумалы къоянны терисинден – бёркле кийсинле, аллай къоянны терисини тюгю къалынды, къысхады эмда тауусула билмейди, аны кюе да ашамайды, бояргъа да тынчды: жаяу аскерлеге – жашилге, тенгизчилеге – къарагъа эмда десантчылагъа – кёкге, деген оюмгъа келгендиле.

Бу «мухар тюрлениулени» мураты – аскер кийимлеге къоранчланы азайтыуду. Аны хайырындан аскер ведомство жоюмларын 40-50 процентге къысхартырыкъды.

Эсгертип айтханда, ФСБ-ни, МЧС-ни, ФСО-ну бла Росгвардияны баш командир къауумуна мухар бёрклени къойгъандыла. 

Юйренчек болуп нек къалдыкъ

- Коронавирусну кезиуюнде карантинде тургъаныбызда юйреннген къылыгъыбызны къоялмайбыз, - дейди гастроэнтеролог, Сеченов атлы Биринчи МГМУ-ну профессору Алексей Буеверов. – Адамла, телевизорну неда компьютерни аллында олтуруп, кёп ашаргъа ёч болуп къалгъандыла. Ауузланып турурча затланы  конфетле, печеньяла, къатхан эрикле эм шапталла бла орунчукъланы - кёз аллыгъыздан кетеригиз. Холодильникде да къыйма, къакъ эт туурамланы, вареньени, жумушакъ эмда эритилген бишлакъланы тутмагъыз.

Семиз ашарыкъладан, терк окъуна сингип къалгъан углеводладан да кери болугъуз. Бир кюннге 30-60 минутну жаяу жюрюгюз. Терк окъуна арыкъ болуп къалыргъа итинмегиз. Алгъа 3 килограммгъа азайдыгъызмы, аны эсепге алыгъыз, андан сора уа дагъыда 2-3 килограммны атыгъыз. Андан ары да ма ол халда азайып барыгъыз.

Мороженое кесекледен къалай къоруулайды?

Башкирияда прополис къошулгъан мороженое чыгъарып башлагъандыла. «Аны жарашдыра туруп, ол гриппден неда тамакъ ауруудан багъаргъа болушур деп угъай, аладан сакъланыргъа, чыдамлы болургъа себеплик этер деп ышаннганбыз, - дейди Башкирияны агроуниверситетини эт, сют продуктланы технологияларыны эмда химияны кафедрасыны профессору Ирина Миронова. – Прополисни къошхан бек къыйын болгъанды. Нек дегенде ол къалынды, созукъмакъды. Биз мороженоени спиртсиз байыкъландырыуну амалын тапханбыз. Бал чибинлени продуктларын да бек тынгылы сайлагъанбыз: ала хауасы, табийгъаты да таза жерледендиле».

Бюгюнлюкде мороженое сертификация ала турады. Ызы бла уа, Уфада умут этгенлерича, ол къыралны битеу тюкенлерине жиберилликди.   

Белоруссияны сют ашарыкълары болмасала кечиналлыкъбызмы?

- Керти окъуна, Белоруссия Россейге сют продукцияны иги кесек жибереди – битеу импортну 70 процентин, - дейди Сют чыгъарыучуланы миллет союзуну аналитика департаментини директору Алексей Воронин. – Алай импортну бизге кереклиси азая  барады: 2019 жылда РФ-ни халкъын сют продукция бла жалчытыу 84 процентни тутханды. Ёсюу быйыл да тохтамагъанды. 

Алайды да, Белоруссияда политика болум осалгъа кетип, сатыу-алыу жаны бла чырмаула чыкъсала да, Россей кеси-кесин сют ашарыкъла бла жалчыталлыкъды.

Жылны башындан бери Белоруссиядан жиберилген сютню ёлчеми алайсыз да азая баргъанды (башы аллыннган сютню – 35 процентге, къургъакъ сютню – 31, сары жауну – 2 процентге). Аны алайлыгъы уа кесибизде производство ёсгени бла байламлыды.