Эти сютю да дарманды

Эчки сютню ийнекникинден баш энчилигинден  бири аллергия этдирмегениди.  Ийнек сютча аны да казеинлери барды,  болсада аллергияны къозгъагъан альфа-1s тюрлюсю жокъду.  Аны бла бирге эчки сютню къурамында шекер (лактоза) да аз болгъаны ючюн аллай элемент  келишмегенлеге да жарайды.   Ол себепден продукт  ични да ётдюрмейди. Сютню жауу да хата салырча тюйюлдю эм женгил  татыйды.   

Кёз бла  алып къарагъанда да эчкини бла ийнекни сютлерини тюрсюнлери  башхады.  Биринчисини къаймагъы окъуна чыммакъ акъды.  Ийнекники уа кёбюсюнде саргъылдым болады. Аланы ийислеринден да айырыргъа жарайды,  эчкиники  азмаз жюн (серебрянка) ийисге тартады.  

Химия жаны бла алып айтханда да, эчкини сютюню  витаминлери эм минераллары кёп болгъаны ючюн адамны саулугъуна иги  себеплик этеди.   Ол санда макро эм  микро элементлери да ийнекни сютюнден эсе эки кереге кёп тюбейдиле.  Ол аш орунну ишин игилендиреди эм  сохрнны  да  кетереди. Кальцийни кёплюгю уа сюеклени эм тишлени да  кючлейди.

Эчки сютню саулукъгъа себеплиги

Башында сагъынылыгъаныча, эчки сют  калий, магний, кальций, натрий, фосфор, марганец, багъыр эм темир  минералла, В,А,Д,С витаминле бла да байды. Ол бютюнда  спортсменлеге бла тюрлю-тюрлю диетала да олтургъанлагъа аламат келиширчады.  

Къанны басымын игилендиреди

Эчки сютде эм андан этилген продуктлада (йогуртда, простоквашада, кефирде) минералланы кёплюгю  къанны басымын игилендирирге себеплик этедиле.  

Тишлени саулукълу этеди 

Лактоза бла  кальций тишлени эмальларын кариесден сакълайдыла.  Казеинат-кальций-фосфатный – тюкюрюкде жыйылгъаны себепли уа  тишлени юсюнден ташны  тазаларгъа  эм эмали ашалмазча болушады.

Иммунитетни кючлейди

Сютню къурамына кирген жау  адамны санында жыйылмайды эм саулукъну кючлейди.  Ол санда бактериаладан бла  вирусладан къоруулайды,  чегилени клеткаларын  жангыртады.

Эркегырыула бла тиширыулагъа себеплиги

Эркегырыуланы асламысы аш орунлары бла чегилери ауруп къыйналадыла. Эчки сютню фосфатлары уа аш орунда ачылыкъны  (кислотностьну)  азайтадыла.  Ол  ийнекинден эсе эки кереге женгил татыйды.  Санланы кючлейди,  къарыу къошады, арыгъанны кетереди. Дагъыда кёп башха шартланы сагъыныргъа боллукъду.  

Тиширыуланы юсюнден айтханда, ауурлукълары болгъанланы эм ёшюн салгъанланы керек элементле бла жалчытады, ол санда сют кислота, кальций эм темир бла.  Эчки сют косметологияда да тири хайырланады. Бусагъатда андан бетге бла чачха тюрлю-тюрлю   маскала этедиле.  

Сютню  абаданлагъа хайыры

Абаданлагъа ийнекни эм эчкини сютю да белок, кальций элементле бла  хайырлыды. Ол остеопороздан къыйналмазча болушады эм адамны санын керек  микроэлементле эм  витаминле бла жалчытады. Андан сора да, мыйыны иги ишлерине себеплик этеди. Дагъыда Альцгеймер,   Паркинсон аурууладан  къоруулайды эм  жюрек бла  къан тымыр системаны кючлейди. Андан сора да, хаталы холестеринни азайтады, шаугютлени бла терини структураларын   игилендиреди. 

Эчки сютню хатасы

Эчки  ауруулу болса  хайырны орунуна  хата келтирирге  боллукъду.  Ол себепден хайыуанны  саулукълу болуруна эс бурургъа керекди. Аны бла бирге сауардан алгъа аны эмчеклерин иги тазаларгъа тийишлиди.  Сютню тюрсюню неда ийси арсарлы  этсе аны сылтауун билгинчи ичмезге керекди. Лактозагъа аллергиялары болгъанла эм аш орунлары бла чегилери ауругъанла да  аны къаллай бир ичерге кереклисин врачларындан сорсала керекди.  

Эчки сютню  кюннге бир стакандан кёп ичерге жарамайды. Эрттенликде ашардан алгъа бир сагъат  ингирде уа жатардан алгъа эки сагъат къалып алай   ичсе игиди.

Эчки сютню къайнатыргъа жараймыды?

Медикле айтханнга кёре, къайсы сютню да ичерден алгъа къайнатыргъа тийишлиди.  Аллай амал  эм биринчиден хаталы бактерияланы ёлтюрюрге эм продуктну къоркъуусуз этерге  болушады.

Болсада, мал ышанырча болса. жангы сауулгъан сютге  жетгени жокъду, аллай продуктда  аслам витамин сакъланады.

Курданланы Сулейман.
Поделиться: