Усталыгъы бла ыспасха, хурметге да тийишли

Кеслерини билимлерин, заманларын да аямай, адамлагъа, аланы сабийлерине, жууукъ-ахлуларына болушлукъларын тийдирип тургъан врачларыбыз асламдыла, къудуретни ахшылыгъындан. Медицина илмуланы кандидаты, республикалы сабий клиника больницаны консультация-диагностика поликлиникасыны башчысы, невролог Улбашланы Асият да аллайларыбыздан бириди.

Ол тау элибизде – Кёнделенде – Бапыналаны Сагидни бла Ногъайлыланы Разиятны уллу, аны бла бирге уа шуёх да юйюрлеринде ёсгенди. Ала жашларын бла къызларын кеслерини къыйынлары бла жашаргъа, окъууну-билимни магъанасына да юйретгендиле. Китапла  табылмагъан заманда окъуна юйде уллу библиотека болгъанды, аны уа юйюр тамата почта бла жаздыртып жыйышдыргъанды. Аналары уа, школда да ишлей, къызларын кеси билген къол усталыкълагъа тюшюндюргенди.

Асият а мектепде окъугъан жылларында окъуна медицина жолну сайларыгъын, врач боллугъун толусунлай билгенди. Аны себепли школну тауусуп,  КъМКъУ-гъа окъургъа киреди. Анда да хунерли къыз айырмалы болуп, вузну жетишимли  тауусады.

Эсгерте кетейик, ол кезиуде угъай, бюгюнлюкде окъуна республикабызда неврологла  жетишмегенлерин. Бапыналаны къызлары уа медицинаны бу бёлюмюн айырып, усталыгъы  бла байламлы кёп белгили врачладан да юйреннгенди. Алай бла ол Москвада, Ростовда, Тюменьде, Таганрогда, Краснодарда, бирси шахарлада аслам кере илму конференциялагъа къатыша, бирсилени сынамларын кёргенди,  ала хайырланнган жангы амалла бла  шагъырейленнгенди. Белгили врачладан-профессорладан Наталья Благосклоновадан,  Людмила Галкинадан, Марина Дегтярёвадан, кёп  башхаладан электро-энцефалография ызны жашырынлыкъларына, энчиликлерине тюшюннгенди. Кеси уа ол затланы юслеринден айта: «Усталыгъым бла байламлы Россейде мен бармагъан, юйренмеген жер къалгъан болмаз дерчады»,-деп кюледи.

Илму жаны бла уа анга уллу къыйын салгъанладан бири КъМР-ни сыйлы врачы Жетишланы Рашитди. Аны башчылыгъында ол «Нервнопсихическое развитие детей раннего возраста на фоне йодной дотации» деген темагъа илму ишин жазып, 2013 жылда Ставропольдагъы Медицина академияда къоруулагъанды.

Эм алгъа уа университетни бошагъанындан сора психиатрия ызда сегиз жылны ишлегенди. Аны себепли анга ол да, неврология да бир бирлеринден айырылып къалмагъан бёлюмлеча кёрюннгенлерин да айтады.

Чертирге тийишлиди, 2004 жылда врач къызыбыз Москвада биринчи специализацияны ётюп, электроэнцефалографияны къагъанакълагъа, юч жылчыкълары толмагъан гитчечиклеге кесибизни регионубузда  этилиуню жолун биринчи болуп ачханды. Ары дери бу тюрлю процедура бизни республикабызда быллай ууакъ  сабийлеге этилмегенди.

2016 жылда уа, ДЦП-дан къыйналгъанлагъа себепликге деп, ботулинотерапияны кийиргенди. Ол бу ауруулары болгъанланы санларын, башхача айтханда уа, сингирлерин бошларгъа онг береди. Алай бла уа ала, артха къалмай, ёсген да этедиле, сора ёсюмлери да тапланады.

Огъарыда сагъынылгъан поликлиникада энди бюгюнлюкде кёплеге болушлугъу тийген врач окъууун тауусханлы ишлейди. Анга башчылыкъ этип келгенли да талай заман озгъанды. Эсгерте кетейик, 2019 жылда сабий службаны бирикдирип, Дубки микрорайонда жангы корпус  ачып, аны ары кёчюргендиле. Мында хар тюрлю специалист да жетишеди, компьютерли томография, жюрекге, къан тамырлагъа УЗИ этген кабинетле да бардыла. Ишни алай къуралыулу баргъанында уа Асият Сагидовнаны  къыйыны кёпдю. Алагъа болушлукъ излеп келгенлеге себеплик тапдырсала уа, барысы да къууанадыла. Врачха  андан уллу насыпны жокълугъун а бюгюннгю ушакъ нёгерим алдаусуз чертеди.

Алай эсе да, ол бюгюнлюкде жашау тюрлене, сабийлени  юйретиу да ёзгере баргъанын айта, шёндю жашла-къызла тышына чыкъмагъанларына, кюч иш бла кюрешмегенлерине, топ окъуна ойнамагъанларына жарсыйды. Аланы санлары тап ёсер, сингирлери да къатар ючюн чабаргъа да керек  болгъанын, тепмей туруу саулукъгъа игилик келтирмегенин хапарлайды. Ёсюп келген тёлюню юйретиуде бизни халкъыбызны эрттеден бери да бир терс, жалгъан заты болмагъанын, аны алайлыгъы уа кёлден чыгъармачылыгъыбызда кёзге туура кёрюнюп тургъанын чертеди.

Невролог врач болгъан къадарында уа ол дагъыда шёндю телефонсуз, компьютерсиз жашау жокъ эсе да,  хар нени да  мардасы болургъа тийишлисин белгилейди. Алайсыз сабийлени нервалары, кёзлери, къулакълары  къыйналгъанларын эсгертеди.

Поликлиникадан  тышында да  ол, Нальчикни «Искож» микрорайонуну тийресинде орналгъан «Доктор Смит» клиникада ишлей, жамауатдан ыразылыкъ табады. Аны аллына уа, атала-анала  сабийлерине болушлукъ излеп баргъанларындан сора да, абадан тёлю да саулукълары бла байламлы аны профессионал кёз къарамын билирге, эшитирге сюйюп келедиле. Ол а, белгилегенибизча, республикабызда аты айтылгъан неврологларыбызны тизмесинде ал сатырдады. Аны билимли,  хунерли, окъуулу да болгъанын  социал сетьлени хайырланнганла да белгилегенлей  турадыла.

Алай эсе да, врач бла адам кеси бетден-бетге тюберге тюшсе, ол заманда бютюн ангылайды эмда эслейди аны не жаны бла да усталыгъын. Аны бла къадар бизни тюбетгенинде, республикабызда аллай ызда ишлеген, акъылы бла  бирге уа адамлыкъ ышанлары да хурметге тийишли неврологубуз болгъанын алыкъа билген да этмегенбиз. Аны профессионал даражасыны бийиклигини хайыры бла уа сабийни, кесими  да бирси, керек болмагъан врачланы излеуден сакъланнганыбызгъа уа бюгюнлюкде да шукур этгенлей турабыз.

Ол, ахшы врач болгъанындан сора да, насыплы анады. Баш иеси бла бирге жаш бла къыз ёсдюредиле. Айхай да, ала, аналарыны жолу бла бара, врачла болургъа сюйгендиле. Бюгюнлюкде Москвада И.М.Сеченов атлы биринчи къырал медицина университетни Омар – алтынчы, Арина уа ючюнчю курсунда окъуй турадыла.

Асият Сагидовнагъа китап окъуу - ол эм уллу солууду. Сабийлигинден да алай юйренип, газетибизни, журналыбызны да сюеди. Кесин таулугъа санагъан адам аланы юйюне келирин  сакълагъанлай турургъа тийишлисине ийнанады. Ёсдюргенлери алыкъа гитчеле болгъан кезиулеринде уа «Нюрню», башха малкъар тилде жазылгъан хапарчыкъланы да алагъа эм алгъа окъутдуруп, ызы бла уа магъанасын къайтартдырып тургъанды. Алай бла уа бюгюнлюкде сабийле ана тиллеринде шатык сёлешгенлерине ыразыды.

Андан сора уа ол гюллени сюеди. Аланы кеси да ёсдюреди. Кёзню къууандыргъанларындан сора да, ариу гоккала анга тамбла да къарыу табып ишге чыгъаргъа, аны болушлугъун излегенлеге себеплик этерге кёллендиргенча, ажайып сезимге да бёлейдиле.

Иш юсюнде уа анга кёплеге тюшеди тюберге. Алагъа ол неда бу дарманны ичерге неда хайырланмазгъа не ючюн керек болгъанын ангылатыргъа да. Андан сорургъа келгенлеге тынгылай, ёз оюмун да ангылата, врач къадарында усталыгъы бла байламлы борчун, жууаплылыгъын да бет жарыкълы толтургъанлай келеди. Аны профессионал жаны бла даражасын а ол Сыйлы грамотала бла дайымда саугъланнганлай тургъаны бютюнда ачыкълайды.

Трамланы Зухура.
Поделиться: