Къудуретибизге сакъ болайыкъ

Минги тауну тийресиндеги сейир да, тамаша да табийгъат бизни уллу байлыгъыбызды деп, таукел айтыргъа боллукъбуз. Миллет паркны жери 10 гектардан асламды. Ол битеу тийрени ондан бирин тутады. Асламысында мында нарат бла къайын терекле ёседиле. Ала табийгъатны сакълауда уллу магъана тутадыла. Сёз ючюн, къар юзюлюуден, ырхыладан тёбен орналгъан эллени сакълайдыла.

Нарат терек сууукълагъа чыдамлы болгъаны себепли, тау этеклеринде агъачны асламысы андан къуралады. Ала хауаны тазалайдыла, ариу ийис этдиредиле, дарманлыкълары уа эрттеден да белгилиди.

Паркда къайын тереклени да бир ненча тюрлюсюн кёрюрге боллукъду. Ала асламында суу жагъалада ёседиле. Андан сора да мында тюрлю-тюрлю кёкенле да ёседиле. Аланы татыулары ёзенде битгенледен эсе башхады, кеслери да дарман орунуна аламат жарайдыла.

Бахсан ауузунда хауа не заманда да сууукъду эм къургъакъды. Ол минги тауну жууукълугъу ючюндю. Аны себепли къая бетледе мылылыкъны сюйген назы ёсмейди. Энишгеде уа белгили жайлыкъла орналадыла. Мында башха жерледе тюбемеген Кавказ рододендрон ариу чагъады. Аны гюл берген кезиую уа жайны ал кюнлерине тюшеди. Битимни тамырлары жерни кёчмезлигине уллу себеплик этедиле. Ол бютюнда жар болгъан тийрелеге керекди. Аны себепли Миллет паркда аны къоруулаугъа аслам эс бурадыла.

Саулай да табийгъатны сакълау – Миллет паркны баш борчуду. Бу жерлени экиден бири Эльбрус поселканы бойсунууундады. Солуу юйле, турист базала бла лагерьле да бу жерде орналыпдыла. Ол себепден мюлкге заран жетмезча агъач къалауурла айланып, кеслерини участкаларын тинтгенлей турадыла. Анда бир тюрлю терекни кесерге эркин этилмейди.

Паркда агъачны жангыртыугъа да аслам эс бёлюнеди. Аны бла байламлы терекчикле ёсдюрюу бла да мында хаман кюрешедиле. Заманлары келгенлей а, аланы керек жерледе орнатадыла. Ауругъан, чириген, желле бла ырхыла аудургъан тереклени да кетерип, тёгерекни тазаларгъа да тюшюучюдю. Ол къыйын иш болсада, аны тамамламай жарамайды.

Мюлкде ишлегенле тёгерекде тазалыкъны сакълаугъа да къатыдыла. Бу ишде алагъа школ лесничествола да болушадыла. Табийгъатны жаш шуёхлары субботникле бардырып, солуу юйлени, турист базаланы тёгереклерин тазалаугъа энчи эс бёледиле.

Солургъа келгенле да эс бёлюрча банерле да бардыла. Табийгъатны кирлендирмей аберилерин атарча энчи орунла да орнатылгъандыла. Болсада жыл сайын активистле Азаудан Минги таугъа баргъан жоллада, станциялада да туристледен сора къалгъан кёп кир-кипчикни жыйып, энишге тюшюредиле. Быллай акцияланы магъаналары бек уллуду.