Сабийлени ахшы умутларыны жилтинлерин ышыра

Хар заманда да жыйылыулада устазларыбызны алгъышласала, саугъаласала да, ол бизге хычыуун кёрюнеди. Алгъаракълада республикада Устазны бла насийхатчыны жылын къууанчлы халда ачылыуу бла байламлы ингирде белгиленнген педагогланы санында уа Къартлыкъланы Аминат да болгъанды. Ол бюгюннлюкде Жанхотия элни Малкъарланы Хамзат атлы школуну окъутуу-юйретиу жаны бла завучуду, андан сора да, башланнган класслагъа жюрюгенчиклени билимни жолуна тюшюндюреди.

Алгъадан чертсек, бу огъурлу тиширыу мектепде ишлегенли алыкъа сегиз жыл болады. Алай эсе да, кесине бу усталыкъны бошдан сайламагъанын ачыкълай, тюрлю-тюрлю эришиулеге таукел къатыша, жетишимли бола, мектепни, районну, республиканы да атларын иги бла айтдырады.

Аминат Заурбековна эм алгъа экономистге окъуп, бийик билим алгъанды. Алай а сабийлери ууакъ кезиуде ишлер амал тапмай, артда ала школгъа жюрюгенлеринде, кеси да Нальчикде педагогика колледжге окъуугъа кирирге кёлленнгенди. Жюрегини ол излеми аны алдамагъаны уа бюгюнлюкде аны иши бла байламлы жетишимлеринде кёрюнюп турады.

Ол «Жылны устазы – 2020» Битеуроссей эришиуге да къатышханды. «Алыкъа кёп ишлемей, артыкъ уллу сынамым да жокъ эди ол кезиуде. Алай эсе да, аллай конкурсла кесинге ышаныргъа юйретедиле, мен аны эталлыкъ тюйюлме деп турмай, усталыгъынгда ёсюуню жолуна тюшюндюредиле. Адам ишлеген жеринде бет жарыкълы болургъа керекди», – дейди кеси уа ушагъыбызны кезиуюнде.

Огъарыда сагъынылгъан къууанчлы ингирде уа озгъан жылда болдургъан жетишимлери ючюн анга КъМР-ни Жарыкъландырыу эмда илму министерствосуну Сыйлы грамоталары, багъалы саугъалары да эки кере берилгендиле. Нек дегенде ол былтыр «Уллу къыралны командасы» эмда «Орус тилни сакълагъанла» деген Битеуроссей устаз олимпиадалагъа къатышханды.

Биринчи эришиуню юсюнден айтсакъ, ол башха-башха дерследен окъутханла бирге къауум болуп, билимлерин, хунерлерин биригип ачыкълагъан олимпиадады. Аминат Заурбековна уа школну командасына башчы болгъанды. Ала районда, республикада да хорлап, артда Москвагъа ахыр урумгъа баргъандыла. Анда ВДНХ-да Космонавтиканы музейинде сабийлеге къаллай дерс берликлерин кёргюзтюп, къыралны 85 къауумуну арасында он эм ахшы команданы санына тюшгендиле.

«Орус тилни сакълагъанла» деген эришиуге уа энчи кеси къатышханды. Анда да, район, регион даражалы кесеклеринде биринчи жерлени алып, ызы бла къыралны ара шахарына барыргъа онг чыкъгъанды. Бу жол а ВДНХ-да Славян жазманы музейинде сынамлы экспертлеге дерсин кёргюзтгенди.

Къартлыкъланы келинлери бу конкурсха быйыл да къатышыр акъылдады, анга хазырлана турады. Аны Москвада биринчи жерни алыр мураты барды. Орус тилни сабийлигинден да сюйгени себепли, бу жаны бла жетишимли, сынамлы болургъа да излейди. Аны эмда эгечи Фатиманы ата-аналары окъуугъа-билимге кёл салдыргъанлары, ала усталыкъ алыр ючюн къолларындан келгенни аямагъанлары ючюн ыразыды.

Аминат Жанхотияда ёсгенди, мектепни да мында жетишимли бошагъанды. Ишлерге да ол школгъа келгенди. Не десек да, биринчи заманда коллективге илешген, ишни эбине тюшюннген алай тынч болуп да къалмайды. Алай эсе да, ол кесин да окъутхан тамата коллегаларыны къатында уруна, аланы юйретгенлерине да эс бургъанды. Аны тутхан ишине толусунлай берилген ышаны ючюн а, белгилегенибизча, алгъаракъда мектепни завучу да этгендиле.

Башланнган классланы окъутхан адамны, айхайда, къол хунери да болса, ол бютюнда ахшы шартды. Жаппуланы къызлары да сурат ишлеуден, технологиядан да дерслени кеси береди. Ол сабийлени тюрсюнлю къагъытдан этерге юйретген ариу гюлле, башха затла да, школну жер-жерлерин жасайдыла. Къууанчлы ингирле къуралгъан кезиуледе уа, сахнаны да кёзге хычыуун кёрюнюрча этедиле.

Бюгюнлюкде билим бериуде тюрлениуле бола, окъутууда-юйретиуде башха тюрлю амалла, онгла да чыгъадыла. Бош заманында уа биз хапарын айтхан устаз да кесини усталыгъын интернетни болушлугъу бла ёсдюреди. Анда ачыкъ дерслеге къарайды, къайсы педагог къаллай теманы къалай ачыкълагъанын тенглешдиреди эмда аланы амалларындан ахшысын сайлап, ишинде хайырланады. Шёндю уа жангы стандартлагъа кёчерге хазырлана, ала бла керекли хар неге да тюшюне турады.

Аны ишинден сора бош заманы алай кёп къалмай эсе да, элде мал да тутадыла, бахчагъа да къарайдыла. Баш иеси Назир бла бирге ала юйде теплица да къурагъандыла. Алгъа жер жилекле ёсдюрюп тургъандыла, бусагъатда уа помидорла бла кюрешедиле. Сабийлени ючюсюн да кеслерини иш кёллюлюклери, къылыкълары бла да, окъуугъа-билимге тюшюндюргенлери бла  бирге, иш юсюнде чыныгъыргъа да юйретгендиле.

Энди бюгюнлюкде Алим Ростовда МВД-ны юристле хазырлагъан институтунда окъуйду. Радима уа Москвада Сеченов атлы биринчи медицина университетни студентиди. Керим а алыкъа бешинчи классдады. Аны тил билимге хунери барды. Баям, ол хунери уа анга анасындан келгенди.

Биз бирде: «Иш да жокъду, алгъан билиминги хайыры чыкъмайды», – деп да къоябыз. Алай эсе да, юйюрюн ёсдюрюп, окъутуп, кеси да ала бла тенг билим алып, анга кёре жумуш да табып, жетишимли да болалгъан тиширыуну кёре, адам кесин мёхелликге хорлатып къоймаса, анга насыплы болургъа, жашаугъа сюйюнюрге, жюреги излеген жолну табаргъа онг барлыгъына ийнанырыгъынг келеди.

Ёсюп келген тёлюню жаланда харф таныргъа бла жазаргъа тюшюндюрюп къоймай, миллетибизде эрттеден да келген ариу къылыкъгъа юйретирге излегени уа – ол бюгюннгю жашауда билим бериу бёлюм устазланы алларында къаллай борчланы салгъанын, жууаплылыкъны да толусунлай ангылагъанын ачыкълайды.