БУКЪУДАН, СУУУКЪЛУКЪДАН, ЖЁТЕЛ ЧЫКЪДЫ ЭСЕ?

Биз аз да жётел этгенлей, сууукъ болгъан неда грипп жукъгъан сунабыз. Алай сылтаула уа кёпдюле.  Аны юсюнден республикалы больницаны врачы  Мызыланы Зарема айтады:

- Хау, болады алай: бир затыбыз да аурумайды, халыбыз аман тюйюлдю, алай къайдан эсе да жётел чыгъып къалады. Нек болады алай?  Бизни солуу системабыз былай къуралгъанды: тамагъыбызгъа букъу, аллерген неда бир башха зат тюше эсе, аны хырлы  ичине воспаление тиеди, жётел башланады: ол тамакъгъа тюшген затны андан кетерирге кюрешеди, ол затны ёпкелеге жетмезча этеди.

Алай  жётел хатасыз болмайды, сылтауну теркирек кетерирге керекди. Алайды да, биз жётел нек этебиз? Жётелни баш сылтауу кёбюсюнде аллергияды.  Букъу  учуп айлана эсе, терекле чагъа эселе, къатыгъызда малла бар эселе, аллерген химиялы букъу ичине жутула эсе,  тамакъны ичинде хырлы жерле ачып башлайдыла, солууну айланыуу бузулады.  Аллергиялы жётел къоркъуулуду. Алайды да, врачха барыуну артха созмагъыз, бютюнда сабийле.

Букъу да  кючлю аллергенди  – анда бек ууакъ губучукъла  бардыла, ала жётелни чыгъарадыла. Букъусу  кёп жерде букъгъуч ойнаргъа,  ыннаны жастыкъларын къагъаргъа да жарамайды. Хатасыз амалла пылесосну хайырланыуду, букъуну жибитилген быстыр бла кетериудю. Эсде тутугъуз, отоуланы  кюн сайын суу бла тазалагъыз. Алай бир-бирде жётелни сылтауу инсанны хали бла байламлы болады. Адам стресс болумлагъа жолукъса, чючгюрген маталлы ууакъ, къургъакъ  жётелден къыйналады. Аллай жётел асламысында ууакъ сабийледе болады.

Ёпке башлагъа тап болум къурар ючюн, отоуда  хауаны  тап халда  тутаргъа керекди. Ёпке башлагъа баргъан хауада мылылыкъ аз болса, биз жётел этебиз. Быллай кезиуледе хауаны сууландыргъан, суу быстыр бла уборка этиу болушадыла.

Хар ким кесин биледи, мороженоени ашагъанлай, сууукъ сууну  ичгенлей, жётел олсагъат окъуна башлана эсе, ашамагъыз, ичмегиз. Сууукъну хатасындан къан тамырчыкъла иничкередиле, рефлектор  жётел башланады.Жётел этип башлагъанлай, врачха барыргъа керекди, кеси кесигизге диагноз салмагъыз.

Байсыланы Марзият.
Поделиться: