Кюлкюлю шартла

Жазыучула тюшген болумланы юслеринден кюлкюлю хапарла кёпдюле. Баям, ол болумлагъа тюшгенле жамауат аллында айланнганлары ючюн болур, бир бирге айтыла келип, кенг жайылгъандыла. Аланы араларында бир къаууму биз сабийлигибизде сюйген адабият жигитни – Том Соерни юсюнден жазгъан Марк Твенни аты бла байламлыдыла.

ххх

Поезд бла Францияда Дижон деген шахаргъа бара, Марк Твен проводникден:

– Мени Дижонда бир уятыгъыз. Мен бек къаты жукълайма, турургъа унамай, зат айтып, жюрегигизни къыйнасам, эс бурмагъыз. Дижонда тюшерге керекме, – деп тилегенди.

Ол уяннганда, эрттенлик болуп, поезд Парижге жете тура эди. Жазыучу, проводникни табып:

– Нек уятмагъанса мени Дижонда?! – деп, бир да болмагъанча ачыуланнганды.

Артда, бираз кесине келип, кечгинлик тилегенде, проводник анга:

– Сизни бу этгенигиз бош эди ол мен Дижонда тюшюрген американлыны ачыуланнганыны къатында, – дегенди.

ххх

Марк Твен бир заманда журнал чыгъарып тургъанды. Анда басмаланыргъа сюйген жазыучуланы жараусуз къагъытларындан толгъан четеннге къарап, ол:

– Къалай жарсыулуду мен ол адамла таш плиталада жазгъан заманда редактор болмагъаным, – деп ахтыннганды. – Сейирлик юй ишлер онгум боллукъ эди.

ххх

Тамам ол журналда ишлеген заманында Марк Твеннге почта бла бир болумсуз назмула ийгендиле. Ол назму жыйымдыкъны атына автор «Мен сау некме?» деп къужур ат атагъанды.

Марк Твен анга жазгъан къагъытында: «Кесинг келмей, назмуларынгы почта бла ийгенсе да, ма андан сауса», – деп жууаплагъанды.

ххх

Марк Твен бир къууанчлы ингирде, эрттеги танышын кёрюп, ол тиширыу бла саламлаша. анга лакъырда этип:

– Аламат ариусуз! – дегенди.

Тиширыу, баям, артыкъ адепли болмаз эди, жухуна ургъанча этип:

– Жарсыугъа, сизни юсюгюзден мен алай айталлыкъ тюйюлме, – деп, кёзюне къарап тохтагъанда, Марк Твен, абызырамай:

– Да нек айталмайсыз. Менича, ётюрюк айтыгъыз да къоюгъуз, – дегенди.

ххх

Марк Твен нени да унутуучу болгъанды. Ол зат аны кёп кере чырмаулагъа тюшюре тургъанды. Бир кюн, поездде бара, ол къараучулагъа кёргюзтюрге билетин тапмагъанды. Билетлеге къараучу:

–  Охо, къайгъы этмегиз, мен артха келирге табарсыз. Тапмасагъыз да, ол жарсырча иш тюйюлдю, – дегенди.

 Марк Твен:

– Къалай жарсырча зат тюйюлдю?! Аны тапмасам, къайры барлыгъымы мен къайдан билликме? – деп тохтагъанды.

ххх

Дарвинни адам маймулдан жаратылгъанды деген теориясына сейир эте, бир жаш тиширыучукъ Марк Твеннге:

– Адамла маймулдан жаратылгъандыла дегенлери кертимиди? Сиз къалай сунасыз? – деп къадалгъанды.

– Хау, – дегенди жазыучу.

– Сен да?! Мен да?! Барыбыздамы? – деп, тиширыучукъ сейирге къалгъанда, Марк Твен аны:

– Сен айырып бир бек ариу маймулчукъдан жаратылгъанса, – деп, жапсаргъанды.