Устазланы хазырлауну, окъутууну игилендириуню къыйматлы амалларын излей

Жарыкъландырыу эмда илму министерствону коллегиясыны кезиулю  жыйылыуу озгъанды. Аны ишине ведомстволу министр Анзор Езаов, «Россельхознадзор  Къабарты-Малкъар референт араны» директору Хаути Сохроков, районлада билим бериу управленияланы, мектеплени келечилери, бирсиле да къатышхандыла. Тюбешиуню кезиуюнде сёз устазланы хазырлауну, билим бериуню игилендириуню юслеринден баргъанды.

Жыйылыуну ача, Анзор Клишбиевич РФ-ни Президенти 2023 жылны «Педагогну бла юйретиучюню жылы» деген белги бла оздурууну юсюнден оноу этгенин эсгертгенди. Бу оноу  къыралда устазны даражасын кётюрюу бла байламлы болгъанын да ангылатханды.

Дагъыда ол 2030 жылгъа Билим бериу системагъа Педагог кадрланы хазырлауну  концепциясы жарашдырылгъанын белгилеп, бу жанына КъМР-ни Башчысы, Правительствосу да дайым къайгъыргъанлай тургъанларын айтханды. Бу концепциягъа кёре республикада энчи план жарашдырылгъанын да билдиргенди.

Ызы бла «Педагогланы  усталыкъларын  тохтаусуз ёсдюрген араны» директоруну къуллугъун толтургъан Артур Кажаров сёлешгенди. Ол кесини сёзюнде устазлагъа бюгюнлюкде методика жаны бла болушлукъ тынгылы даражада болмагъанын айтханды. Аллай (методикалы) хазырлаула (разработкала) тийишлисича этиллик тюйюл эселе уа, аланы башлай турургъа да керек болмагъанын белгилегенди. Бу жаны бла ахшы амалланы излеп, ишни къуралыулу бардырыргъа борчлу болуп тургъанын ангылатханды.

Бюгюнлюкде билим бериу игиленир ючюн аны, методикалы  хазырлауладан сора да, оборудование, кадрла, ырысхы-техника амалла бла жалчытыргъа тийишлисини юсюнден хапарлагъанды. Окъуу программа неден, къаллай темаладан къуралгъаны да энчи  магъананы тутханын чертгенди.

Артур   Гусманович регионда студентлеге бла жаш специалистлеге педагогикалы мектеплени ачылыууну юсюнден да айтханды. Илму эмда илму-методикалы материалланы да жокъну орунунда болгъанларын билдире, республиканы билим бериуюнде педагогика жаны бла аспирантурада окъугъанла болмагъанларын да сагъыннганды.

Устазлыкъ жаны бла ызлагъа  жаш тёлю аз баргъанын, аллай бёлюмлеге киргенле бар эселе да, ала школланы ючлеге бошагъанла болгъанларын айтып, аллай болумгъа жарсыгъанын билдиргенди.  Кеслери мектепде иги окъумагъан адамла артда тынгылы устазла боллукъларына ышаныулукъ да азды деп чертгенди. «Бизге педагогланы хазырларгъа керекди, ансы башха усталыкъ алгъанланы анга жангыдан юйретирге угъай!»-дегенди.

Методика жаны бла жалчытыу да осал халда болгъаны айтылгъанды. Жюз чакълы школ бла студентлени устазлыкъ практикагъа жибериу жаны бла келишим этилгенди. Аны уа (практиканы) жаш адамлагъа окъууларына чырмау болмазча кезиуде бардырыргъа оноулашхандыла.

Сагъынылгъан араны директоруну экономика эмда  тарихли айныу жаны бла орунбасары Алим Кушчетеров да сёлешгенди жыйылыуда. Ол ара устазланы профессионал хазырлыкъларын тинтиу бла байламлы диагностиканы  бардыргъанын билдирип, башха-башха дерследен окъутханла жетишмегенлерин, бу жаны  бла кёрюмдю 50 процентге дери жетгенин айтханды. Асламысында уа ала ингилиз тилден аз болгъанларын билдиргенди.

Ара устазла, кеслерини предметлерин билгенден сора да,  юйретиуге аслам эс бурурларын излейди. Болсада диагностиканы кезиуюнде, педагогланы окъутхан дерслеринден билим даражалары тинтилип, аладан жаланда 53 проценти ол тинтиулени предмет кесегин ахшы билгенлерин ачыкълагъанды. Эм осал кёрюмдю уа физикаданды. Андан тышында да, методика жаны бла болумну игилендирирге тийишлиси белгиленнгенди.

Жыйылыуда дагъыда устаз усталыкълагъа  баргъанланы  Бир къырал  экзаменледен  эсеплери да алашала болгъанларыны, келир жылда логопедлени хазырлап башларча квота алыргъа ышаныулукъ барлыгъыны юслеринден да айтылгъанды. Педагогла жумушланы жалчытыу бёлюмде угъай, билим  бериу эмда юйретиу жаны бла ишлеген специалистле болгъанлары, аланы усталыкъ бла байламлы тюшюнюулери да анга кёре тийишли даражада болургъа кереклиси къатланып чертилгенди. Окъутууну айныуу, игилендирилиую да профессионал хазырлыкъ къалай бардырылгъанын толусунлай ачыкъларыгъы да.