Къыйынына – тийишли багъа

Къыйын болумлада халкъны къоруулаугъа, бийик таулада адамланы сакълаугъа салгъан уллу къыйыны, кёп  жылланы бет жарыкълы уруннганы ючюн Россейни Президентини буйругъу бла МЧС-ни Элбрус бийик тау излеу-къутхарыу отрядыны биринчи класслы къутхарыучусу Цезарь Квицианиге «Россей Федерацияны сыйлы къутхарыучусу» деген ат берилгенди.

Цезарь къутхарыу службада 1994 жылда ишлеп башлагъанды, ючюнчю класслы къутхарыучу болуп келген эди. Сынамы  бла бирге усталыгъы да ёсгенди. Отрядны башчылары чертгенлерича, уруннган жылларыны ичинде Квициани кесин низамлы, юлгюлю, билимли къутхарыучуча кёргюзтгенди. Салыннган борчну тамамлаугъа бек жууаплыды, керек заманда, терк амал таба  биледи, ышангылы нёгерди. Къыйын болумлада излеу-къутхарыу операцияланы бардырыуда техника эм тактика амалланы уста хайырланады.

  Инсан ишинде чынтты профессионал деген атха тийишли болур ючюн, кёп затны этерге, билирге да керекди. Цезарь да айныугъа уллу эс бурады – тау - лыжаладан бла сноуборддан инструкторну квалификациясын алгъанды, альпинизмден инструктор-методистди, кеси заманында «Промышленный альпинизм», «Тау чыныгъыулукъ», «Курт юзюлюуге хазырланыу» программалагъа кёре юйрениулеге къатышханды. Къоркъуулу болумлада  абызырамаучуду, ишни къолгъа алады, адамлагъа да эс жыйдырады.

Квициани бийик таулада, къыйын хауа эм табийгъат болумлада, курт юзюлюрге къоркъуу чыкъгъанда, 350-ден аслам излеу-къутхарыу операциягъа къатышханды. Аладан эм къоркъуулусу 2021 жылда эди. Минги таугъа чыкъгъан альпинистлени къаууму болмагъанча къыйын болумгъа тюшгендиле. Излеу  кече баргъаны ючюн, жел, зат кёрюнмегени бютюн чырмагъандыла. Алагъа уа  боранны  башланнганы, сууукълукъну  20 градусха  жетгени къошулгъандыла. Квициани излеу отрядладан бирине башчылыкъ этгенди. Къутхарыучула байламлыкъда ишлегенлерини, аланы жигитликлерини хайырындан 14 альпинист табылгъандыла, Азау талагъа тюшюрюлгендиле. Ызы бла ары ёлгенле да келтирилгендиле.

 2000 жылда Цезарь Тырныауузда ырхыла салгъан хатаны кетериуге, шахарчыланы къутхарыугъа къатышханды. Андан бир жыл алгъа Москвада Гурьянов атлы орамда бла Каширский шосседе террорист актланы хаталарын кетериу жумушлада да айырмалы болгъанды.

  Сынамлы, бийик квалификациясы болгъан специалистча  Цезарь таулагъа ёрлеу эм курт юзюлюуге къажау амаллагъа башхаланы да юйретеди жаш тёлюден  бай сынамын  къызгъанмайды. Андан тышында, окъуучула бла «Къоркъуусузлукъну школу» эм «Жан сакълауну школу» программалагъа кёре ишлейди.

Цезарь Квициани «Къутхарыу ишни пропагандасы», «Россейни МЧС-не ХХ жыл», «Россейни МЧС-не ХХХ жыл», «Маршал Василий Чуйков» майдалла бла саугъаланнганды.

Анатолий ТЕМИРОВ.
Поделиться: