Адамлыгъы, иши бла да сый тапханды

Бир жол Черек районну Къашхатау элинде баргъанымда,  бир эрттегили танышыма тюбейме. Ушакъ эте келгенибизде, ол а  манга  ата къарындашыны юсюнден къысха хапар айтады. Анга тынгылап,  керти да, бу адамны юсюнден газетни бетинде   бир ненча тизгин жазар мурат эте, къаламны къолума алгъанма.      

…Хар адамны жашау жолуну ёрю, тёбени да болады деп, баям бошдан айтыла болмаз. Керменланы Абдулкеримни жашау жолу да тынч болмагъанды. Анга гитчелей къыйын сынауладан ётерге тюшгенди. Юйюрню абаданлары бла бирге сабий жаны жюрегин бушуу бийлеген  кюнле аз тюйюл эдиле. Аладан бирлери тамата къарындашы Магометгерийни замансыз ёлгени эди. Къоркъа билмеген жигит лётчик Уллу Ата журт  урушну жылларында туугъан журтун къоруулай ёлгенди. Халкъыбызны батыр жашын эсде тутар ючюн эллилери аны атын Къашхатауда орамланы бирине атагъандыла.

1944 жылда малкъар халкъны туугъан жеринден зор бла кёчюрюлгени да  Абдулкеримни жашау жолунда белгили ыз къойгъанды. Алай не къыйын   кюнюнде да Абдулкерим кёлсюзлюк  этмегенди. Ишге  жюреги бла берилгени аны жашау  жолун  жарытханды дерге боллукъду. Производствода ишлеп башлагъанда уа,  анга тюгел онеки жыл окъуна болмагъанды.

1957 жылда, кёчгюнчюлюкден къайтханлай окъуна, Къашхатауда  «Къызыл Малкъар» эл мюлк кооперативде урунуу жолун андан ары бардыргъанды. Сынаулу механизатор жерчиликден кёп хайыр алыр ючюн къарыуун, билимин, сынауун да аямагъанды. Ол жылланы эсге тюшюре, Кермен улу былай айтыучу эди: «Къаллай уллу къууанч эди туугъан элибизге къайтып, жангыдан мюлк къурагъан, аны  айнытыугъа кеси юлюшюнгю къошхан. Биринчи жыллада  уа колхозда кёп зат жетишмегенди, болсада адамланы иш кёллюлюклери уллу болгъанды. Кече жатмай сабан сюргендиле, урлукъ сепгендиле, тирлик жыйгъандыла, малла кютгендиле. Алай бла жерден, малдан да кёп хайыр алыннганды. Аны ючюн эди бизни колхозну аты  60-чы жыллада  битеу республикагъа белгили болгъаны.  Мен ол жыллада эл мюлкню айнытыугъа къыйын  салгъан, кесим бла бирге ишлеген эллилерими атларын бюгюн да уллу хурмет   бла эсгереме. Жарсыугъа, аладан кёпле шёндю бизни бла тюйюлдюле. Жаннетли болсунла,  ауушхандыла. Болсада игини аты ёлюмсюздю.»

Абдулкерим механизатор усталыкъ алып, алтмыш жылгъа жууукъ заманны ишлегенди. Ол кесини эмда башхаланы жашауларына да бек  алгъа ишни юсю бла  багъа бичгенди, адеп- къылыкъ, низам  аны жашау жоругъу болгъандыла. Кёп жылланы  къашхатаучу жаш механизаторла мирзеулюк битимледен бай тирлик алыугъа  андан юйреннгендиле, жашауда анга ушаргъа  кюрешгендиле. Кёп жылланы махтаулу ишлени ючюн, адамлыкъ даражаны бийикде тутханы ючюн бир ненча кере къырал саугъалагъа да тийишли болгъанды.

Абдулкерим кесини иш кёллюлюгюн  сабийлерине да бергенди. Аланы хар бири  бирер жерде, жамауатны арасында бет жарыкълы уруна, махтаугъа да тийишли болгъандыла. Ата аны ючюн алагъа кёп  кере жюрек ыразылыгъын билдиргенди.

 

Холаланы Марзият.
Поделиться: