Башны таулула къалай юлешгендиле

Халкъыбызны хант хазнасындан

Къойну башы къарачайлылада бла малкъарлылада бек сыйлы ашладан бирине саналгъанды. Жарсыугъа, аны жарашдырып юлеше билгенле аздан аз болуп барадыла. Бюгюн биз ол жумушну ата-бабаларыбыз къалай тамамлагъанларын билдирирге сюебиз.

Биринчиден, башны ариу юйютюрге керекди. Андан сора аны  жуууп тазалайдыла. Ызы бла тилин бла тюп жаягъын айырадыла. Тюп жаякъгъа этинден кёбюрек ётдюредиле. Башны, ашыкъмай, сел отда биширсе игиди. Чийирек къалса, аны юлешген къыйын болады.

Столда башны онг жанын таматагъа саладыла. Къыз тилей неда киеуню кёргюзте келгенлени таматаларыны алларына салыу адет эди. Ол алай  къурманлыкъ къой  ала ючюн союлгъанын  билдирир ючюн этиледи.

Башны сол жанын салып, бир бирин да сынагъан кезиуле болгъандыла.  Ол заманда алай этгенлеге тазир салыннганды.

Жумуш бошалыр заманнга тамата, башны къолуна алып, алгъыш этгенди. Сора, башны къулагъын кесип, шапалыкъ этген жашха узатханды. Жаш аны къолларын бир бири юсюне салып алгъанды.

Андан сора башны ючге бёледиле. Желке жанын  тамата онг жанында олтургъаннга, бурун жанын а сол жанындагъына береди. Ортасын а кесине къояды.

Къыз тилей келгенде неда киеуню кёргюзтгенлеринде, башны желкеси таматагъа бурулуп, бурну уа эшикге айланып болса, ол жолугъузгъа бошсуз деген магъананы тутады. Бурну сол жанына, желкеси уа онг жанына бурулуп салынса, ашыкъмагъыз демекликди.

Башны юлеше туруп, тамата алгъышла айтханды. Сёз ючюн, къулакъларын жаш адамгъа иги эшитсинле деп, мыйысын а башынг иги ишлесин деп бергенди.