Мамырлыкъ ючюн берилген премияны даражасын тюшюрюр ючюн къоймайдыла

Алгъаракъда Европарламентни депутатлары эм пенсиягъа чыкъгъан европалы политикле 2022 жылда Украинаны башчысы В. Зеленскийни мамырлыкъ ючюн берилген Нобельни премиясы бла саугъаларгъа чакъыргъандыла.  

Жарашдырылгъан къагъытда башда сагъынылгъанла Норвегияны нобельчи комитетинден саугъаларыкъ адамланы кандидатларына жангыдан къарын эм ол тизмеге Зеленскийни къошарын тилейдиле. Нек дегенде кандидатланы тизмелерин бериуню болжалы биринчи февральда бошалгъанды.

Адамланы чамландыргъан бу башламчылыкъны юсюнден билдириуню окъугъанда, кёлюме бир зат келеди. Эсигизде эсе, советлени заманында «чириген запад» деген сёз жюрюй эди. Деменгили къыралыбыз чачылгъанлы европалы политиклени кеслерин къалай былхымсыз жюрютгенлерин, айтхан сёзлеринде тура билмегенлерин, алагъа ётюрюк марда болуп къалгъанын, тарыхдан ангылаулары хазна болмагъанын эм андан дерсле чыгъара билмегенлерин, керти жашаудан айырылып, башха дунияда тургъанларын эсге алсакъ, баям, ол сёзле бошдан айтылмагъандыла деригим келеди.  Жыйырма биринчи ёмюрде уа запад къыралланы  «политиклери» бютюн терен чиригеннге ушайдыла. Быйыл 10-чу мартда Россейни Европалы Советден кеси заявление жазып кетгени да анга шагъатды.

Запад къыралланы оноучулары   1945 жылдан сора экинчи дуния урушда хорлагъан къыралланы араларында тохташдырылгъан мардаланы, жорукъланы, инсанланы эркинликлерин къоруулагъан сылтау бла барысын да ойгъандыла, бир зат да къоймагъандыла. «Мамырлыкъ ючюн» номинацияда Нобель премияны окъуна кимге сюйселе анга бередиле.

 Сёз ючюн,  былтыр «Новая газетаны» баш редактору  Дмитрий Муратовха сагъынылгъан премияны не ючюн бергенлерин Россейде  жашагъанла толусунлай ангыламагъандыла.  Аны бла байламлы  ол изданияны тарыхыны юсюнден бир затны  чертирге сюеме. Эсигизде эсе, ол  газет токъсанынчы эм 2000 жыллада Чеченде болгъан ишлени юслеринден тохтамагъанлай материалла басмалап тургъанды, боевикле (сепаратистле)  жанлы болуп. Ма аны ючюн берген  болурла деригим келеди  сагъынылгъан премияны ол газетни оноучусуна.

Бу кюнледе уа ол изданияны Россей Донбассда бла Украинада бардыргъан энчи аскер операцияны бошагъынчы электрон эм басма версияларын жапхандыла. Былайда айтыр кереги болмаз, ол чекни «жангы газетагъа» не ючюн салгъанларын.

Энди ол премияны  Донецк бла Луганск республикалада мамыр жашагъан адамланы  мингле ала ёлтюрюп айланнганлагъа себеплик этип тургъан, Украинада нацистлени башчылары  Зеленскийге берир умутлудула…

Былтыр Белоруссияда: «Мен айырыулада хорлагъанма, энди президентме»,-  деп къычырып айланнган, мингле бла адамланы орамлагъа чыгъарып, къыралны тынчлыгъын бузаргъа кюрешген Светлана  Тихановскаяны да кёргюзтюрге сюйгендиле Нобельни премиясына, законлу къырал башчыны А. Лукашенкону даражасын тюшюрюрге кюрешип. Насыпха, ол умутлары толмагъан эди европалы политиклени.

 Къысхасын айтханда, бир кезиуде дуния башында мамырлыкъны сакълаугъа къошумчулукъ этип тургъан инсанлагъа берип туруучу сыйлы саугъаны шёндю даражасын тюшюрюр ючюн къоймагъандыла….

Мен оюм этгеннге кёре, Зеленскийни да ол тизмеге къошаргъа излегенле  бюгюнлюкде Россейни   Украинада бардыргъан энчи аскер операциясыны даражасын тюшюрюрге, аны бла бирге уа сагъынылгъан «президентни» ол «мамырлыкъ» ючюн кюрешеди деп кёргюзтюрге  кюрешедиле.

Шёндю  къуру бизни къыраллыла угъай, жер башында жашагъанланы асламысы (4 миллиардха жууугъу)  Президентибиз Владимир Путин эмда аскерибиз  Донбассда бла Украинада бардыргъан энчи аскер операция жанлыдыла. Аны  оноуу жаланда 21 ёмюрде башларын кётюрген неонацистлени уясын къурутургъа, Донецк бла Луганск республикалада жашагъанлагъа мамыр жашауну къайтарыргъа эм РФ-ни къоркъуусузлугъун  жалчытыргъа жораланыпды. «Бизни Украинаны жерин кесибизге къошар умутубуз жокъду. Аны халкъы мамыр жашар ючюн, анда денацификацияны бла демилитаризацияны бардырлыкъбыз», -дегенди къырал башчыбыз чакъырыу сёзюнде .

 Эртте -кеч болсада сагъынылгъан нацистле Украинадан къурутуллукъдула, алагъа болушлукъ этип тургъан мурдарлагъа эм 2014 жылда 2 майда Одессада адамланы жанлары саулай кюйдюргенлеге да сюд этиллигине сёз да жокъду. Экинчи Нюрнберг процесс башланыргъа алай кёп заман къалмагъанды. Не десенг да, тюзлюк хорларыкъды, адам улу жаратылгъанлы ол мардады. Ол процессни бир кюч да тохтаталмайды.

Къонакъланы Хасан.