Адам жашауунда бир мурат салмаса, жюреги сюйген иш табалмаса, айнымайды

Биттирланы Азамат муслийманланы арасында белгили адамды. Ол 15 жылында сокъур болгъанды, алай  ол анга Чеченни къырал университетинде восток къыралланы тинтиу жаны бла  факультетни  бошаргъа,   Къазанда «Сулейман»  атлы межгитде окъургъа, Чеченде Брайльни методикасына кёре Къуран окъургъа юйретген курсла ачаргъа  чырмамагъанды. Ол журналистика бла да кюрешеди, ислам басма органлагъа статьяла жазады.  

Андан сора да, Азамат жолоучуду. Ол бек аздан 11 тыш къыралда болгъанды. Ол санда хар муслийман да итиннген сыйлы жолоучулукъну толтургъанды – хажиликни.  

Дин къарындашларыма тынчлыкъ тилегенме

Меккада, Мединада битеу тилекле  къабыл этиледиле, дууаланы сууаплыгъы минг кереге кёбейтиледиле. Анда адамны ич дуниясы тазаланады, ол дин, адет-къылыкъ жаны бла ёседи.  Азаматха уа Аллахутала  хаж къылыргъа насыпны бир ненча кере бергенди.    

- Ол сыйлы жерледе   эсим иги болурун, тёзюмлюлюк, саулукъ, Аллахны жолунда чыдамлылыкъ, билим алгъанда женгиллик болурларын тилегенме. Жууукъларым, танышларым, шуёхларым ючюн тилекле этеме. Андан сора уа муслийман жамауатха тынчлыкъ, мамырлыкъ тежейме. Жарсыугъа, бюгюнлюкде дин къарындашларым къыйын болумдадыла –   жерде урушла, атышыула, къан тёгюлюу кёпдюле. Ала тохтарларын излеучюме. Кавказлы муслийманлагъа да тынчлыкъ, ырахматлыкъ, мамырлыкъ тилеучюме,-дейди ол.  

 Аппаларым манга юлгю болгъандыла

 Хар адамны да диннге жолу энчиди…  Азаматха уа исламны дуниясын   аммасы ачханды. Гитчелигимде межгитге  биринчи кере баргъаны  бюгюн да эсимдеди жашны. «Сабийле кёп эдик, жерибизде олтуруп туралмай, ары-бери чабып, дауур этип тургъанбыз, алай аны ючюн бизге урушмадыла. Мен анда бир бирге сюймекликни,  рахматлыкъны,  игиликни, ариулукъну, жюрек жылыулукъну сезгенме»,-дейди ол.

Анасыны атасы  Азаматланы Исмайыл  хажини аты уа бюгюнлюкде да унутулмагъанды жамауатда. Ол  Малкъарда билимли эфенди болгъанды. «Аны туудугъу болгъанымы айтсам, адамла аны асыры сюйгенден, манга да хурмет этедиле»,-деп къошады ол.

Атасы жанындан аппасыны атасы Жанхотланы Баттал хажини атын  да кёпле эслеринде тута болурла. Ол да билимли адам болгъанды. Ма бу сыйлы, билимли, халкъда хурметлери жюрюген таматала болгъандыла Азаматны жашауунда ахшы юлгю.   «Сабийликден да исламны сюйюп, дин китапла окъуп, билимими айнытыргъа излеп тургъанма. Египетге барып окъургъа деп тура эдим, алай ол муратыма жеталмадым, биринчи Чеченде, ызы бла уа Къазанда ёсдюргенме билимими»,-дейди ол.

  Бир кезиуде уа Азамат Чеченде сокъур муслийманланы Брайльни методикасы бла Къуран окъургъа юйретип тургъанды. Чеченден, Дагъыстандан, Ингушетиядан дин къарындашларыбызны окъутуп,  энди ала бу ишни кеслери бардырадыла.  

Дин бла  нёгерлерим болушхандыла

  Онбеш жыл толгъанда  кёрмей къалгъанды жаш. Ол жыл санда уа адам хар нени да бютюнда терен сезеди,  бу къыйынлыкъгъа чыдаргъа къаллай кюч керекди адамгъа!

- Эртте-кеч болса да, жукъ да кёрмезлигими  алгъадан билгеним, аны ангылагъаным ючюн болур, алай манга тынч эди.   Дин, окъуу, нёгерлерим бек болушхандыла.  Артда уа Къазанда устазым бла танышама. Рамзан Мустаев бла бирге биз кёп проект бардыргъанбыз жашауда, ол санда сокъур муслийманлагъа Къуран окъутууну да.  Билемисе, кёпле менича болумгъа тюшгенден сора жашаудан тюнгюлюп, ичип, жукъгъа да итинмей, юйлеринден эшикге окъуна чыкъмай къаладыла. Алай адам жашауунда бир мурат салмаса, жюреги сюйген иш табалмаса, ол айнымайды. Мен былайда къуру сакъатланы юслеринден айтмайма,-дейди жаш адам.

Онгла жокъдула

 Бизни республикада, къыралда да саулукълары осаллагъа, сакъатлагъа чырмаусуз жашарча инфраструктура  энди къурала башлагъанды.  Мекямлада пантусла, энчи лифтле салынадыла, алай ала жетер тенгли жокъдула.

  Болум артыкъ доюн болмагъаны баямды, алай Азамат   жашауум былай нек болуп къалды деп, кесинге жазыкъсынып жашаргъа жарамагъанын къаты айтады. Битеу къарыуунгу жыйып, отоудан орамгъа чыгъаргъа, адамла бла байламлыкъла жюрютюрге борчлуса, дейди ол. 

- Кувейтде жашагъанымда, мени энчи машина бла саулукълары осал болгъанлагъа ишленнген арагъа элтиучю эдиле. Анда уа бассейн, футбол, шахмат ойнарча жерле, библиотека бар эдиле. Бу къыралда саулугъунг осал эсе да, айныргъа бир чырмау да жокъду. Сюйсенг, вузгъа кирип окъургъа, усталыкъ алыргъа, ишлерге боллукъса. Азаматны быллай кемчиликледен къутулургъа  къарыуу  жетгенди, алай кёпле уа бир-эки   чырмаугъа тюбеселе, артда жукъ да этерге сюймей, тюнгюлюп, пенсиям аракъы жашаугъа жетерикди деп тохтайдыла. «Чеченде ишлегенимде, аллайланы отоуларындан тышына чыгъарыр ючюн уллу къыйын салгъан эдик, бюгюнлюкде уа  ала бирер усталыкъ алып, толу жашау этедиле»,-деп къошады жаш.

Эс бурулургъа керекди

 Бирде ушакъ нёгерим жукъ да кёрмегенин  унутуп къояма, алай таукелди ол. Баям, адамла бла бир тилни терк тапханым ючюн болур, деп ишексизди жаш.  Сёз ючюн, Стамбулда ол фатарда кеси  жашагъанды – болушлукъсуз тураллыкъмамы деп кесин сынар муратда.  Халкъны саны 20 миллиондан озгъан шахаргъа  юйреннген  кимге да тынч тюйюлдю, алай адам кесине быллай сынаула салыргъа керекди.                     

 - Бизни жамауат а меничала бла бирге жашаргъа хазыр болмагъанча кёрюнеди,-дейди андан ары ол. -  Адамла кеслерин бизни бла къалай жюрютюрге кереклисин  билмейдиле, ангыламайдыла. Сёз ючюн,  банкга кирип, отоуну ортасында бир сагъатны сюелсенг да, къатынга адам да келип, болушайыммы деп сорлукъ тюйюлдю. Энди уа не этерик болур бу деп, сынап, къарап турадыла.

Сёзсюз,  саулукълары осалланы жамауат жашаугъа сингдирирге,   къырал, жамауат да сакъатлагъа эс бурургъа,   ангыларгъа, излемлерин билирге керекдиле. Былайда сёз ат башындан къуралгъан акцияланы юслеринден бармайды.  Саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанла кеслерине жашауда жер табарча, сюйген ишлери бла кюреширча, окъурча, айнырча онгла керекдиле. Саулукълары осалла вузлагъа, административ мекямлагъа чырмаусуз кирип,   жумушларын кеслери тамамларча мадарла.

- Жан аурутуп, от-тух этип жайылыргъа  керекмейди – адамланы акъылларын, сакъатлагъа кёз къарамларын тюрлендирирге керекди. Бизни саулугъубузгъа кёре   онгларыбыз бар эсе да, сау инсанладан кем тюйюлбюз,-дейди ол ушагъыбызны ахырында