«Туугъан Кавказым» дегенлей жашагъанды

 Малкъар халкъ туугъан жеринден зор бла кёчюрюлген кюннге

Сталинни заманында кёчюрюлген кёп малкъар юйюрлени туугъан-туудукълары Къазахстанны тюрлю-тюрлю жерлеринде шёндю да жашап турадыла. Ала андагъы жашаугъа эртте юйреннгендиле, аладан кёбюсю къазах жерге тамырларын терен ийгендиле.

Алай аланы араларында туугъан Кавказларын жанлары-къанлары бла сюйгенлей къалгъанла да болгъандыла. Ала  тюрлю-тюрлю сылтаула бла, ата журтларына халкъ бла бирге къайталмай, термилгенлей жашагъандыла.

Шауаланы Тапаны жашы Мухап ма аладан бири болгъанды. Ол жаш заманында  Павлодарда  украинли  къызны алып, аны бла бирге тёрт сабийни ёсдюрюп, аягъы юсюне салгъанды, туудукъларын да кёргенди.

Мухап механизатор болуп ишлегенди, пассажир автобусну да жюрютгенди. Иш кёллюлюгю, жюрек тазалыгъы ючюн биргесине ишлегенле, къатында жашагъанла да аны бек сюйгендиле, уллу хурмет да этгендиле. Юйюрюн ол бир затдан къуру этмегенди, бек татлы, тынч-ырахат жашап тургъандыла. Былай къарагъанда, андан сора адамгъа не керекди дерчады.

Алай Мухапны жюрегинде тынчлыкъ жокъ эди: ол Кавказгъа термилгенлей тургьанды. Кеси уа Быллымда туугъанды, аны гитче къарындашы Къубадий бла эгечинден туугъан Жаппуланы Асланбек, башха жууукълары, шуёхлары анда бусагъатда да жашап турадыла.

Шауа улу кёп миллетли юйюрде ёсгенди. Анасы Хуца Хагундоковла деп айтылгъан къабарты тукъумдан болгъанды. Патчахны заманында белгили генерал Константин Хагундоковну къарындашындан туугъанды. Мухапны ана жанындан жууукълары Нальчикде жашап турадыла. Аны айта кел-генибиз, Мухапны ата журтунда кёрюрге сюйгенле, сакълагъанла да бар эдиле. Ол аланы кёрюрге жыл сайын келиучю эди. Пенсиягъа чыкъгъандан сора уа, айла бла туруп, бир жерлилери бла сёлешгенден зауукълукъ табып, таза хауа бла солуп, гара сууладан ичип тоялмай кетиучю эди. Мында да аны сюйгендиле, излегендиле.

Кетерге заман жетгенде уа, кёп да бармай къайтырыкъма деп, кесине кёл этдире тебирер эди. Ахыр кере ол мында былтыр жайда болгъанды. Кюз артында уа аны жууукъларына Павлодардан бушуу хапар келгенди. Жарсыугъа, Шауаланы Мухапны къадары аны мингле бла бир жерлилеринден башха болмагъанды - ол киши жеринде ёлгенди. Кесини 78-жыллыгьына ол толу эки ай да жашамагъанды.

Аны жашаудан кетгенине къуру жууукълары, тенглери угъай, Павлодарда жашагъанладан кёпле бушуу этгендиле. «Звезда Прииртышья» деген область газет уллу некролог чыгъаргъан эди. Аны тюбюнде уа Шауаланы Мухапны жашы Беспанны «Атама» деген назмусу басмаланып эди.

 

 

ХАДЖИЛАНЫ Жамал.
Поделиться: