Шёндюгю дунияда энергетиканы магъаналылыгъыны юсюнден айтыр кереклиси болмаз. Электрокюч бизни жашауубузгъа терен сингнгенди: юйлерибизде техника аны бла ишлейди, отоуларыбыз жарыкъ боладыла.
Бу бёлюмде уруннганланы юслеринден биз да жаза туруучубуз. Бу жол Черек район таба атланып, анда сетьлени башчысы Жангоразланы Хасан бла ушакъ этгенбиз.
- Хасан, эм биринчиден, энергетиканы нек сайлагъаныгъызны, урунуу жолугъузну юсюнден айтсагъыз эди.
- Бу усталыкъгъа сейирим гитчелигимден окъуна болгъанды. Мен Огъары Малкъарда туугъанма. Мухолда гитче ГЭС болгъанын сиз да билмей амал жокъду. Аны ичинде болмагъанма, алай сабийлей да анга сейир этип къараучу эдим. Атам да, аны сезген кибик: «Энергетика - адамлагъа жарыкъ, жылыу келтирген аллай даражалы усталыкъды», - деп айтып болгъанды. Ол да, элден анда ишлеген адамланы хапарлары да сейирими къозгъагъанлай тургъандыла.
Алайды да, мен школну тауусуп, Ставропольда институтда, «эл мюлкню электрификациясы» бёлюмге киреме. Аны бошагъандан сора Къашхатауда ишге орналама. Ызы бла, аскерде къуллукъ этип къайтханымдан сора, битеу урунуу жолум энергетика бла байламлы болады. Алайсыз, ким биледи, жашаууму спорт бла байларгъа да болур эдим. Студент заманымда футболну бек жаратханма, эркин тутушуу бла да тынгылы кюрешгенме – андан спортну устасыны кандидаты даражагъа жетгенме. Алай дагъыда энергетиканы сайлагъаныма бир кере да чогъож болмагъанма, ишими сюйюп тамамлайма.
- Районда бёлюм не иш тындырады, аны къаллай онглары бардыла?
- Мында жашагъанланы, къырал учрежденияланы, предприятияланы, школланы эмда садиклени, къысхасы, битеу хайырланыучуланы электрокюч бла жалчытыу – олду бизни борчубуз. Ишибизни къыйматлылыгъын эки зат ачыкълайды: ремонт эмда къоранчланы азайтыу. Биринчиси магъанасын кеси ачыкълайды. Электрокюч мюлкге кюн сайын къарап турургъа, абериси бузулса, олсагъат тюзетирге кереклисиди ол.
Тышындан районнга къаллай бир электрокюч келе эсе да, аны багъасын толусунлай тёлерге тийишлиди. Къоранчланы азайтыу ма аны бла байламлыды. Башха муниципалитетле бла тенглешдиргенде, бизде мюлк артыкъ уллу тюйюлдю, алай ишде аз тюрлю чурум чыкъмайды: къоранчланы сылтаулары сетьледе да боладыла, бирде хайырланыучуланы уллу кёллюлюклери да тыйгъычла саладыла.
Алгъын жылладача, хар ай сайын бизге планнга бир иш къошулады. План толтурулса - ишчилени айлыкъ хакъларына ахча саугъа да къошулады. Мен мында башчы болуп ишлеген он жылны ичинде жаланда эки кере къалгъанбыз премиясыз. Ол да специалистлерибизни хатасындан угъай, кюнню халы осал болгъаны ючюн.
Адамларыбыз жууаплыдыла, уллу кёллю тюйюлдюле – сау болсунла. Аны себепли тёлеулени жыйыу жаны бла тыйгъыч жокъду, биз аланы 98-99 процентин жалчытабыз. Башхаланы къатларында мажалыракъбыз, алчы жерден хазна кетмеучюбюз.
Бёлюмню техника жаны бла онгларыны да хатасы жокъду. Бизде кран, автовышка, экскаватор, ауур жюкле ташыгъан эмда женгил машинала да бардыла. Быйыл - бири, ары дери да аллай экиси берилген эди, ол санда бригадаланы жер-жерлеге терк жетдирирча жангы «УАЗ» да.
Не тюрлю ишлеге да специалистлерибиз бардыла. Бюгюнлюкде районну электрокюч сетьлеринде 55 адам урунады, бары да - билимлиле, борчларын тынгылы билгенле, къармашыулула. Анда-мында чурум чыгъып жетишалмасала, болушлукъгъа энтта да бригадала жиберирге онгубуз барды.
- Адамла бла ишлеген къыйынмыды? Коллективни юсюнден не зат айтыргъа боллукъсуз.
- Ишибиз бла байламлы адамла бла бир кюн болмаса, башха кюн тюбешмей къалмайбыз. Бери ким да заманымы бошуна ётдюрейим деп келмейди. Аны себепли тарыгъыуларына тынгыларгъа, тийишли сёз табаргъа, бир оюмгъа келирге керекди. Мени борчум - ала мындан жумушларына болушлукъ табып, ыразы болуп кетерча этергеди.
Коллективде да хар неда, аууз айтханча, женгил болмайды, алай не заманда да, бир-бирибизни ангылап, бир юйюрча ишлейбиз. Бизде биреу коллегаларына болушмай, билеклик этмей ташада къалгъан тёре жокъду.
Жаш специалистлерибиз да бардыла. Окъуп келгенликге, биз аланы билимлерин къайтарып кючлендиребиз. Энергетика — ол къоркъуулу ишди, уллу кёллюлюкню, билимсизликни кётюрмеген. Алай бла адамларыбызны кезиу-кезиу стажировкалагъа, тийишли курслагъа жиберип туруучубуз. Компанияны республикада баш бёлюмю анга уллу эс бурады, бизни не тюрлю жумушларыбызгъа да къарайды, болушады.
Ишчилерибизни арасында энчи электрокючню транспорту жаны бла инженер - Улбашланы Эльдарны, техник Забакъланы Алийни белгилерге сюеме. Дагъыда бёлюмню Къашхатауда жумушларына къарагъан мастер Уяналаны Кязим, аны бригадасында ишлеген электромонтёр Локияланы Марат, автовышканы водители Токълуланы Хызыр, Чирик кёллени, Бабугентни, Къара-Сууну эмда Бызынгыны тийрелеринде жумушлагъа къарагъан мастер Къойчуланы Валера, аны бригадасындан Жаболаны Артур, Аушигерде бёлюмде ишлеген электромонтёрла - Махийланы Зауур эмда Къулбайланы Зейтун жаланда махтаугъа тийишлидиле.
- Ишден бош заманыгъызда не зат бла кюреширге, къайда солургъа сюйюучюсюз?
- Ачыкъ айтайым, ахыр он жылны ичинде мен отпускда болгъан заманны барын да жыйсанг, ол эки ыйыкъдан кёп тюйюлдю. Эс бёлюп кюреширча абериге заман къалмайды, бир-бир солуу кюнледе да акъылынг ишдеди. Онг чыкъса, таулагъа барыргъа сюеме: кийик табийгъатны ариулугъу кёзюнгю къууандырады, эсенлик береди.
- Энергетикни кюнюнде коллегаларыгъызгъа айтыр сёзюгюз бармыды?
- Болмай а. Мен бу бёлюмде бет жарыкълы уруннган коллегаларымы барын да жюрекден алгъышлайма, саулукъ, насып, бийик жетишимле тежейме! Бизни ишибизни магъанасы уллуду, аны бла бирге къыйынды, къоркъуулуду. Адамларыбыз эрттенликде юйлеринден сау-саламат чыгъып, ингирде да ол халли, жюреклери къууанып къайтсынла! Ёмюрлери узакъ болсун!
