Бахчада жерни жайда хайырын кёрюрча, анга кюзде къайгъырыгъыз

Кюзде бахчагъа тийишлисича къараса, жерни да битимлилиги иги боллукъду, заранлы хансла, къурт-къумурсхала жайыллыкъ тюйюлдюле, дейдиле Россельхознадзорну КъМР-де Референт арасыны специалистлери.

Аурууланы эмда заранлы къурт-къумурсхаланы профилактикасын тамамларча, биринчиден, жерни заранлы хансладан, къургъакъ тамырладан бла тюшген жемишледен, кир-кипчикден да тазаларгъа керекди. Инфекция жукъгъан бадражанланы кюйдюрмесе да боллукъду, аланы бир оруннга къуюп къойса, ол чирип, заранлы микробла айнымай къаллыкъдыла. Артда уа аны семиртгични орунуна хайырланыргъа боллукъду.

Чирип башлагъан жемишлени, кёгетлени, битимлени да бахчада къояргъа жарамайды. Нек дегенде аланы ичлеринде заранлы жууала жайыладыла. Ала къышны чыдап, жай жылыу киргени бла топуракъны ууландырадыла.

Бахчаны тазалап бошагъандан сора жерни 3-4 сантиметр теренине тырнаса иги боллукъду. Алай этсе, заранлы хансла битип башлайдыла - кюзде ала не къадар кёп чыкъсала, ол къадар игиди. Ызы бла жерни къазгъанда ала да къырыладыла, жаз башында бахчада ишлеген да женгил болады.

Кюзде бахчаны къазып къойса игиди. Зыбыр жерге  хазна башхалыгъы жокъду, алай саргъылдым топуракъны уа ол тап этеди: теренине хауа ётюп, ичин битимлени ёсюуюне себеплик этген затладан байыкъдырады.

Саргъылдым топуракъгъа суу боюнундан келтирип ууакъ юзмез, торф, органика затла жайса да боллукъду. Бир квадрат метрге тёрт-беш килограмм жетерикди.

Бахчаны келир жылгъа тынгылы хазырларча, кюзде топуракъны химия жаны бла тинтирге керекди. Анализ анда органика затланы, калийни, фосфорну, кальцийни, магнийни, сераны, ауур темирлени ёлчемин эмда аны ачылыгъын (рН) кёргюзтюрюкдю. Бахчагъа тытыр жайса, минерал семиртгичле къошсаа да хатасы болмайды. Топуракъны ачылыгъын азайтырча тытырны кюзде къошуучудула. Башха затланы уа жаз башында хайырланыргъа керекди, деп юйретедиле специалистле.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: