Заманында резинаны алышмагъанлагъа - тазир

- Таможня союзну техника регламентинде къыш айлада автомобильни чархларына къыш резинаны салыргъа кереклиси чертиледи, - деп эсгертеди УГИБДД-ны пресс-службасыны башчысы Евгений Синицын. – Россейни законодательствосуна тийишлиликде бу излемни толтурмагъанла жууапха тартылмайдыла. Алай аны алышмагъанлагъа энди тазир тёлетирге боллукъдула. Транспорт министерство аны юсюнден тюзетиулени Къырал Думагъа къараугъа ийгенди. Ала къабыл кёрюлгюнчю автоинспекторла къышда машиналарында протекторларыны бийикликлери 4 миллиметрден аз болгъанлагъа 500 сом тазир саллыкъдыла.

Кеслерини, биргелерине болгъанланы да къоркъуусузлукъларын сакълар ючюн, автомобильчиле тюз да сууукъла келгенлей къыш резинагъа кёчерге керекдиле.

                   Курортларыбыз инвесторлагъа сейир болурча

- Ашханаланы бла къонакъ юйлени кёбюсю энчи иели жерледе орналыпдыла. Россейни Экономиканы айнытыу министерствосу курортлада болгъан затланы бир архитектура халгъа келтирирге айтады, алай аны ючюн иги кесек заман, ахча да керекдиле, - дейди Домбайдан жолоучу эм суратчы Иннокентий Маскилейсон.

Инвесторланы ахчаларын курортха бек изленнген, алай артыкъ файдалы болмагъан спорт эм сабий майданланы, бассейнлени, велосипед жолчукъланы, мангаллагъа жерлени, информация араланы эм башха объектлени ишлеуге берирге кёллендирген бютюнда къыйынды.

Ашханаланы бла къонакъ юйлени жангыртыу азлыкъ этеди. Совет заманлада «Домбай» эм «Горные вершины» къонакъ юйледе болгъан тынгылы инфраструктураны – кинотеатрла, дискотекала, актовый залла, библиотекала - къайтарыргъа тийишлиди.

Бюгюнлюкде Домбайда концертни неда бир уллу жыйылыуну бардырырча жер жокъду. Элбрусда да хал алайыракъды. Канат жолгъа окъуна транспорт бла келаллыкъ тюйюлсе, солуу кезиуде уа машинаны къояргъа жер тапхан да ишди.

                             Таматалагъа тёлеулерине къошуллукъмуду?

Депутатланы асламысы 75 жылдан абаданланы пенсияларын кёбейтиуню юсюнден законопроектни дурус кёрмегендиле, алай бла аны ёлчеми тюрленмегенди.

Россейни Пенсия фондунда белгилегенлерича, адамгъа 80 жыл толгъандан сора аны страховой пенсиясыны тюрлендирилмеген кесеги эки кереге кёбейтиледи. Алай энчиликле да бардыла. Сёз ючюн, социал пенсия алгъанланы, 1-чи къауумдагъы сакъатланы айлыкълары алгъадача къалады, нек дегенде алагъа алайсыз да кёбейтилген тёлеуле бериледиле. Шимал жерледе жашагъанланы пенсияларына уа районда тохташдырылгъан коэффициентге кёре къошулады.

                      Сомну учуз болгъаны кимге хайырлыды?

- Ол уллу компанияла-экспортёрлагъа хайырлыды: ала къоранчларын сомда этедиле, файдалары уа валютада келеди, - дейди РАНХиГС-ни Прикладной экономика тинтиуле жаны бла институтуну лабораториясыны башчысы, экономика илмуланы кандидаты Александр Абрамов. – Аланы санына мирзеуню, аш-азыкъны, энергоресурсланы сатханла киредиле. Доллар бла тергегенде, дунияда нефтьге бла газгъа багъала тюшгендиле, алай девальвациядан сора сом бла санагъанда, ала уллуракъ окъуна болгъандыла.

Алай бла сом учуз болгъаны сырье чыгъаргъан производстволаны къутхаргъанды. Федерал бюджетге да ол хайырлы келеди – энергоресурсланы валютада сатыу къошакъ файда береди. Курсланы араларында башхалыкъ уллу болгъаны ючюн Россейни миллет хазнасыны фонду, сомла бла тергегенде, эки кереге кёбейгенди.

                 Суусарлагъа тиерик тюйюлдюле

Данияны правительствосу 17 миллион суусарны (норка) ёлтюрюрге буюргъанды. Аны сылтауу ариу терили жаныуарчыкъланы къанларында коронавирус мутацияны ётгени ачыкъланнганындады. Алай бла 2,5 суусар жокъ этилгендиле. Болсада, къыралны парламенти правительствону кесине асыры уллу эркинликле алгъанында терслеп, бу ишни толтурурдан алгъа аны юсюнден закон чыгъарыргъа кереклисин чертгенди. Энди парламент тынгылаула ётгюнчю жаныуарчыкъланы ёлтюрлюк тюйюлдюле.

- Табийгъатны сакълау бла кюрешген «жашил» организацияладан Данияны властьларына этген оноулары ючюн чамланыула бла петицияла дайым келедиле, - деп билдиреди биолог, эколог Святослав Забелин. – Бусагъатдагъы дунияда жаныуарланы крематорийледе кюйдюрген зорлукъду. Сора, аладан коронавирус адамлагъа ётгенини юсюнден толу шагъатлыкъ этген шартла алыкъа жокъдула. Битеу бу ишле властьланы «тутхан кезиулери» болгъаннга ушайдыла.

Бу ишле бла  тенг, багъалы терилени сатхан дунияда эм уллу юйледен бири, Kopenhagen, компаниясын 2-3 жылны ичинде жабарыгъын ачыкъ этгенди.